ΑΛΕΞΙΚΕΡΑΥΝΑ

Ο κεραυνός

Σε όλη τη Γη πέφτουν περίπου 100 κεραυνοί το δευτερόλεπτο! Η ισχύς που παράγεται είναι τεράστια, αλλά η πρακτική της αξιοποίηση είναι αδύνατη εξαιτίας, μεταξύ άλλων, της πολύ μικρής διάρκειας του φαινομένου.

Σε ημερήσια βάση στον πλανήτη μετρώνται πάνω από 40.000 καταιγίδες οι οποίες δημιουργούν πάνω από 8.000.000 κεραυνούς! Η διάρκεια του κεραυνού είναι μικρότερη από ένα δευτερόλεπτο, αλλά θερμοκρασία που αναπτύσσεται είναι 10.000 βαθμοί Κελσίου.

Η ισχύς ενός κεραυνού μπορεί να ξεπεράσει τα 3 δισεκατομμύρια kW! Μιλάμε δηλαδή για ενέργεια που θα μπορούσε να τροφοδοτήσει με ρεύμα περισσότερα και από μισό δισεκατομμύρια σπίτια!

Ο κεραυνός είναι επικίνδυνος ακόμα και όταν δεν μας χτυπήσει άμεσα, αλλά απλώς πέσει κάπου κοντά μας.

Στο σπίτι

Στο σπίτι υπάρχουν αγωγοί που μπορούν να μεταφέρουν τον κεραυνό στο εσωτερικό του σπιτιού μας:

Η κεραία της τηλεόρασης είναι πιθανός αγωγός, η υδραυλική και η ηλεκτρική εγκατάσταση επίσης, όπως και τα καλώδια τηλεφώνου.

Αντικεραυνική προστασία και εγκατάσταση αλεξικέραυνου

Τα προηγούμενα χρόνια δεν πέρναγε συχνά από το μυαλό μας ότι υπάρχει πιθανότητα κρούσης κεραυνού μέσα σε κατοικημένες περιοχές. Η πρόβλεψη λοιπόν για αντικεραυνική προστασία δεν ήταν τόσο διαδεδομένη. Δυστυχώς τα πράγματα άλλαξαν προς το χειρότερο.

Τα τελευταία 8 χρόνια έχει καταγραφεί μια αύξηση του φαινομένου κυρίως την περίοδο του χειμώνα κατά 20%.

Το ανησυχητικό είναι ότι οι προβλέψεις για το μέλλον από τους επιστήμονες δεν είναι καθόλου ενθαρρυντικές, με τα έντονα και ακραία καιρικά φαινόμενα να είναι όλο και πιο συχνά και όλο και πιο ακραία!

Το 1999 είχαμε το φαινόμενο τις ηλεκτρικής βροχής όπου σε διάστημα μιας ώρας καταγράφηκαν 147 κρούσεις κεραυνών σε σπίτια δίχως αντικεραυνική προστασια, χωρίς εγκατάσταση με αλεξικέραυνο, μόνο στην Αττική.

Από κεραυνό μπορεί να πληγεί οποιοδήποτε κτήριο ή εξωτερική κατασκευή (δεξαμενές, φωτοβολταικά, ικριώματα εργοταξίου κ.λπ) είτε αυτά βρίσκονται εντός του αστικού ιστού είτε σε πιο απομονωμένες περιοχές. Οι παράγοντες που καθιστούν ένα κτήριο ή μια κατασκευή ευάλωτη σε προσβολή από κεραυνούς καθορίζονται από διεθνή πρότυπα (στην Ελλάδα έχει υιοθετηθεί το πρότυπο ΕΛΟΤ ΕΝ 63305-2:2006) και ο υπολογισμός, για απαίτηση ή μη κάλυψης της εκάστοτε κατασκευής με σύστημα αντικεραυνικής προστασίας βασίζεται στο εν λόγω πρότυπο και αποτελεί αντικείμενο ειδικής μελέτης από εξειδικευμένο ηλεκτρολόγο μηχανικό.

Η γενική αντίληψη ότι κινδυνεύουν μόνο τα πολύ υψηλά κτήρια και κατασκευές, τα κτήρια που βρίσκονται σε μεγάλα υψόμετρα, τα μεμονωμένα καθώς και αυτά που βρίσκονται πλησίον της θάλασσας, είναι ξεπερασμένη και άκρως επικίνδυνη.

Τα καιρικά φαινόμενα είναι πλέoν πολύ πιο έντονα και με καταστροφικές συνέπειες. Για να αποφύγουμε αυτές τις συνέπειες προχωράμε σε λύσεις αντικεραυνικής προστασίας (εγκατάσταση με αλεξικέραυνο), το κόστος των οποίων είναι μηδαμινό μπροστά στην οικονομική επιβάρυνση και το κοστος που μπορεί να προκύψει από έναν κεραυνό.

Τηλεοράσεις, ηλεκτρονικοί υπολογιστές, ηλεκτρικές συσκευές και συναγερμοί είναι οι ποιο ευαίσθητες συσκευές που μπορεί να πληγούν. Υπάρχει κίνδυνος μεγάλος πυρκαγιάς, ειδικά αν έχουμε ξύλινη στέγη χωρίς αλεξικέραυνο.

Πυρκαγιά μπορεί να προκληθεί και αν ο κεραυνός προσκρούσει πάνω σε κεραία και οδηγηθεί στις τηλεοράσεις της οικίας. Αλλά η μεγαλύτερη απώλεια είναι ανθρώπινη και όχι τα υλικά αγαθά. Έχει καταγραφεί ότι κάθε χρόνο χάνουν τη ζωή τους από 12 έως 17 άτομα από κεραυνοπληξία.

Για να αποφύγουμε όλους αυτούς τους κινδύνους, κάνουμε πράξη την εγκατάσταση αλεξικέραυνου χωρίς δεύτερη σκέψη. Η πρόληψη είναι αρετή! Δεν χρειάζεται να πάθουμε για να μάθουμε...

Ο κεραυνός βρίσκει τη διαδρομή με την μικρότερη ηλεκτρική αντίσταση προς τη γη. Αυτό που μπορούμε και πρέπει να κάνουμε εμείς είναι να τον διευκολύνουμε να καταλήξει στη γη, προσφέροντας του την ευκολότερη (και ασφαλέστερη για μας) διαδρομή, με την αντικεραυνική προστασία.

Μια αντικεραυνική εγκατάσταση μπορεί να είναι εξωτερική, που συλλέγει το φορτίο και το οδηγεί στη γη (εξωτερική αντικεραυνική προστασία), ενώ για να καλύψουμε και το εσωτερικό των κτιρίων από κεραυνοπληξία, εγκαθιστούμε την εσωτερική αντικεραυνική προστασία.

Είδη κεραυνικών πληγμάτων

Πολλοί πιστεύουν ότι ο κίνδυνος από κεραυνό είναι μόνο άμεσος. Δηλαδή κινδυνεύουμε μόνο αν ο κεραυνός πέσει πάνω στο δικό μας κτήριο ή κατασκευή. Αυτό είναι ένα πολύ σημαντικό λάθος και απέχει παρασάγγας από την πραγματικότητα .

Δυστυχώς ο κεραυνός μπορεί να πλήξει και με έμμεσο τρόπο το κτήριο ή την κατασκευή μας, δηλαδή χωρίς να πέσει ακριβώς πάνω σε αυτό αλλά σε ένα γειτονικό κτήριο ή στο περιβάλλον πλησίον του κτήριου μας (π.χ σε ένα ψηλό γειτονικό δέντρο) ή ακόμα χειρότερα να πλήξει ένα κοντινό στήλο της ΔΕΗ ή μια ενάερια γραμμή της έστω και σε μεσαία απόσταση από μας. Στις περιπτώσεις αυτές δεν θα έχουμε βέβαια τις συνέπειες, κυρίως στο κτιριακό κέλυφος, που θα είχαμε σε περίπτωση άμεσης πρόσπτωσης (γκρέμισμα στέγης, τοίχων κ.λ.π) αλλά όλες οι υπόλοιπες καταστροφικές συνέπειες (καταστροφή ηλεκτρικών εγκαταστάσεων και συσκευών, σοβαρός κίνδυνος ηλεκτροπληξίας, κίνδυνος εκδήλωσης πυρκαγιάς κ.λ.π) θα είναι οι ίδιες, ανάλογα φυσικά με την ένταση του κεραυνικού πλήγματος αλλά και την απόσταση που θα εκδηλωθεί η άμεση πρόσπτωση από το κτήριο ή την κατασκευή μας. Το έμμεσο πλήγμα από κεραυνό μεταφέρεται στην δική μας κατασκευή είτε μέσω του εδάφους αλλά το κυριότερο μέσα από το ηλεκτρικό δίκτυο της ΔΕΗ και είναι το πιο ύπουλο αλλά και τι πιο σύνηθες από όλα τα άλλα πλήγματα, καθώς ελάχιστοι το γνωρίζουν και ακόμα πιο ελάχιστοι ξέρουν για τις καταστροφικές συνέπειες του.

Oι ζημιές και οι κίνδυνοι από την άμεση ή την έμμεση πρόσπτωση κεραυνού σε ένα κτήριο ή μια κατασκευή.

Οι συνέπειες απο την άμεση ή την έμμεση πρόσπτωση κεραυνού σε ένα κτήριο ή μια κατασκευή δεν είναι δυνατόν να προσδιοριστούν με απολύτη ακρίβεια καθώς εξαρτώνται από πολλούς παράγοντες με βασικότερους την ένταση του κεραυνού, την απόσταση από την κατασκευή, το είδος της κατασκευής κ.λ.π. Στατιστικά η άμεση ή έμμεση προσβολή μιας κατασκευής από κεραυνό μπορεί να έχει τις παρακάτω συνέπειες ανάλογα με την περίπτωση :

Πιθανές ζημιές από άμεση πρόσπτωση κεραυνού.

• Καταστροφές σε δομικά στοιχεία που ξεκινούν από φθορές σε στέγες, τοιχοποιίες και κυρίως προεξοχές, μπαλκόνια κ.λ.π και μπορούν να φτάσουν, ανάλογα με την ένταση του κεραυνού, ακόμα και σε πλήρη καταστροφή και κατάρρευση της κατασκευής .
• Καταστροφή μηχανολογικών εγκαταστάσεων και μηχανολογικού εξοπλισμού που βρίσκονται σε στέγες ή δώματα (κλιματιστικά μηχανήματα, ηλικοί θερμοσίφωνες, φωτοβολταϊκά συστήματα, ψυκτικά μηχανήματα, αερόψυκτους συμπυκνωτές, πύργους ψύξης, κεραίες κ.λ.π).
• Πρόκληση πυρκαγιάς είτε από την πτώση του ίδιου του κεραυνού, είτε απο βραχυκύκλωμα είτε από δεξαμενή πετρελαίου ή υγραερίου ή εγκατάταση φυσικού αερίου που βρίσκονται εντός της πληγείσας περιοχής.
• Απώλεια ζωής είτε άμεσα από την πτώση του κεραυνού είτε έμμεσα από ηλεκτροπληξία ή από την εκδήλωση πιθανής πυρκαγιάς.

Πιθανές ζημιές από έμμεση πρόσπτωση κεραυνού.

• Καταστροφή ηλεκτρικών και ηλεκτρονικών συσκευών (τηλεοράσεις, υπολογιστές, printer, στερεοφωνικά, συνσγερμός, πυρανίχνευση, ψυγεία, κουζίνες, φούρνοι και άλλες ηλεκτρικές ή ηλεκτρονικές συσκευές σε επαγγελματικούς χώρους ή βιομηχανικές εγκαταστάσεις).
• Καταστροφή ηλεκτρικών εγκαταστάσεων (ηλεκτρικοί πίνακες, διακόπτες, ρευματοδότες, καλώδια, φωτιστικά κ.λ.π).
• Καταστροφή μηχανολογικού εξοπλισμού (κλιματιστικά μηχανήματα, ηλικοί θερμοσίφωνες, φωτοβολταϊκά συστήματα, ψυκτικά μηχανήματα, αερόψυκτους συμπυκνωτές, πύργους ψύξης, κεραίες κ.λ.π).
• Πρόκληση πυρκαγιάς είτε από βραχυκύκλωμα είτε εξαιτίας ηλεκτροστατικού φαινομένου σε δεξαμενή πετρελαίου ή υγραερίου που πιθανόν βρίσκονται εντός της πληγείσας περιοχής.
• Απώλεια ζωής είτε από ηλεκτροπληξία ή από την εκδήλωση πιθανής πυρκαγιάς.

Τι είναι τα αλεξικέραυνα και ποιος ο σκοπός τους

Τα αλεξικέραυνα πολύ απλοϊκά και εκλαϊκευμένα είναι ένα σύστημα αγωγών του ηλεκτρισμού που ξεκινούν από τα υψηλότερα σημεία μιας κατασκευής και στην άλλη άκρη τους καταλήγουν στην γη. Ο σκοπός του αλεξικέραυνου είναι να παρέχει εύκολη δίοδο μέσα από την οποία θα περάσει ο κεραυνός και η οποία αν δεν υπάρχει, τότε αυτός θα βρει την ευκολότερη (με τη μικρότερη αντίσταση) και ενδεχομένως και τη συντομότερη οδό για φτάσει στην γη). Μια τέτοια διαδρομή μπορεί να είναι το κτήριο μας, μια κεραία, μια κολώνα, ένα δέντρο ή ακόμη και το σώμα ενός ανθρώπου με ότι όλα τα παραπάνω συνεπάγονται.

Τα αλεξικέραυνα δεν είναι όλα ίδια. Υπάρχουν διάφοροι τύποι αλεξικεραύνων που εφαρμόζονται ανάλογα με την κατασκευή που επιθυμούμε να προστατέψουμε. Την απόφαση για τον τύπο του αλεξικέραυνου που θα εγκατασταθεί θα την πάρει ο αρμόδιος εξειδικευμένος ηλεκτρολόγος μηχανικός που θα εκπονήσει την μελέτη αντικεραυνικής προστασίας. Αυτός θα πρέπει να διαθέτει την δέουσα εμπειρία και βασιζόμενος σε αυτήν καθώς και στα ιδιαίτερα τεχνικά χαρακτηριστικά του εκάστοτε κτηρίου καθώς και τους ισχύοντες κανονισμούς να επιλέξει και να σχεδιάσει το κατάλληλο για το συγκεκριμένο κτήριο σύστημα. Τα παραπάνω επισημαίνονται με έμφαση καθώς είναι τραγικό λάθος η κατασκευή συστήματος αντκεραυνικής προστασίας χωρίς μελέτη ή με βαση μια πρόχειρη μελέτη που θα συντάξει είτε ένας απλός εγκαταστάτης ηλεκτρολόγος είτε κάποιος άπειρος μηχανικός ή ακόμα χειρότερο κάποιο κατάστημα που πουλά ηλεκτρολογικά υλικά. Αν το αντικεραυνικό σύστημα δεν είναι σωστά σχεδιασμένο, είναι πολύ καλύτερα να μην εγκατασταθεί καθόλου καθώς σε περίπτωση πτώσης κεραυνού θα έχουμε τα εντελώς αντίθετα από τα αναμενόμενα αποτελέσματα.

Είδη αλεξικεραύνων

Τα αλεξικέραυνα μπορούμε να τα κατατάξουμε κυρίως στις παρακάτω κατηγορίες:

1) Αλεξικέραυνα ακίδας

2) Αλεξικέραυνα πολλών ακίδων

3) Αλεξικέραυνα κλωβού (Faraday)

4) Αλεξικέραυνα ιονισμού 

5) Αλεξικέραυνα απωθητές κεραυνών

Τα πρώτα (4) αλεξικέραυνα βασίζονται κυρίως στην αρχή του Franklin.

Εκτέλεση Εργασιών

Συλλεκτήριοι αγωγοί

Οι συλλεκτήριοι αγωγοί θα είναι από χαλύβδινη ράβδο , θερμά επιψευδαργυρωμένοι, με πάχος επικαλύψεως 300 gr/m2, κατά DIN 48801, κατά το δυνατόν συνεχείς, χωρίς ενώσεις. Όπου απαιτηθεί ένωση, αυτή θα γίνεται με ειδικό λυόμενο σφικτήρα κατά DIN 48837B, κατασκευασμένο από χυτοσίδηρο, κατά DIN 17100, θερμά επιψευδαργυρωμένο.

Όταν απαιτείται διασταύρωση συλλεκτηρίων αγωγών, αυτή θα γίνεται με ειδικούς σφικτήρες διασταυρώσεως κατά DIN 48843Κ, κατασκευασμένους από χαλύβδινα θερμά, επιψευδαργυρωμένα ελάσματα, διαστάσεων 50Χ50Χ3mm.Η στήριξη των συλλεκτηρίων αγωγών θα γίνει με ειδικά στηρίγματα, κατάλληλα για δώματα και κεραμοσκεπές.

Η απόσταση μεταξύ των στηριγμάτων για όλες τις περιπτώσεις θα είναι περίπου 1m, και σε καμία περίπτωση δεν θα υπερβαίνει το 1,2m.

Ελάχιστες διαστάσεις συλλεκτηρίων αγωγών της αντικεραυνικής προστασίας. Οι διαστάσεις αντιστοιχούν στους κανονισμούς VDE 0185 που καλύπτουν και τους αντίστοιχους κανονισμούς IEC 1024.

Υλικά	Διατομή (mm2)	Διάμετρος (mm) ή Διαστάσεις ή Πάχος λαμαρίνας
1. Χάλυβας γαλβανισμένος (DIN 48801)	50	8φ
2. Χαλκός (DIN 48801)	50	8φ
3. Αλουμίνιο (DIN 48801)	78	10φ
4. Ανοξείδωτος χάλυβας	78	10φ
5. Χαλύβδινο συρματόσχοινο	50	10 x 1,6φ
6. Χάλκινο συρματόσχοινο	35	7 x 2,5φ
7. Σύνθετος αγωγός ACSR (St-AI)κατά DIN 48204	50/8	9,6φ
8. Ράβδοι είτε γαλβανισμένου χάλυβα είτε χαλκού κατά DIN 48204, όχι για καμινάδες	-	16φ
9. Ράβδοι όπως στην περίπτωση 8 αλλά για καμινάδες	-	20φ
10. Προφίλ για καμινάδες από χάλυβα γαλβανισμένο DIN 48814, ανοξείδωτο χάλυβα ή χαλκό	-	50 x 50 x5
11. Λαμαρίνα γαλβανισμένου χάλυβα DIN 48814	-	0,5
12. Λαμαρίνα χάλκινη	-	0,3
13. Λαμαρίνα μολύβδου	-	2,0
14. Λαμαρίνα αλουμινίου	-	0,5
15. Λαμαρίνα τσίγκου	-	0,7

Στην περίπτωση λαμαρινών 11-15 οι τιμές που δίνονται, αντιστοιχούν στα πάχη των λαμαρινών σκεπών. Ωστόσο, αν εφαρμοστούν τα αναφερόμενα ελάχιστα πάχη πρέπει να αναμένονται τοπικές τήξεις και τρύπημα της λαμαρίνας. Αν αυτό δεν ενοχλεί, καλώς. Αν όμως θέλουμε να αποφύγουμε τήξεις, τότε πρέπει να κατασκευαστεί πρόσθετο συλλεκτήριο σύστημα κλωβού π.χ. 10 x 5m2 σε απόσταση 0,5m πάνω από τη λαμαρινοκατασκευή. Οι κανονισμοί IEC δίνουν τα πάχη λαμαρίνας που δεν τίκτονται ως εξής: για χάλυβα 4mm, για χαλκό 5mm, για αλουμίνιο 7mm.

Αγωγοί καθόδου - απαγωγοί

 Διοχετεύουν το ρεύμα στη γείωση. Η διάταξή τους είναι κατακόρυφη κατά μήκος των τοίχων. Το πλήθος των αγωγών καθόδου εξαρτάται από το πλάτος της εγκατάστασης που θέλουμε να προστατέψουμε. Οι αγωγοί καθόδου αποτελούνται από ειδικά επεξεργασμένο σίδηρο με ψευδάργυρο με πάχος επικάλυψης 300 gr/m2 κατά DIN 48801.
Ο αγωγός καθόδου θα συνδέεται με την ταινία του δακτυλίου γειώσεως με λυόμενο σύνδεσμο, χαλύβδινο, θερμά επιψευδαργυρωμένο κατά DIN 48835E.
Οι αγωγοί καθόδου θα συνδέονται με τον συλλεκτήριο αγωγό στο δώμα με σφιγκτήρα κατά DIN  48843 K.Οι αγωγοί καθόδου ή απαγωγοί θα συνδέουν τους συλλεκτήριους αγωγούς και με το σύστημα γειώσεως. Θα προβλεφθούν γενικά στις γωνίες των κτιρίων.

Οι αγωγοί καθόδου θα τοποθετηθούν μέσα στα από σκυρόδεμα κατακόρυφα φέροντα στοιχεία της οικοδομής (κολώνες, τοιχία κλπ). Η τοποθέτηση θα γίνει κατά τη φάση κατασκευής του σκελετού του κτιρίου. Οι αγωγοί καθόδου απο την αρχή τους (σημείο συνδέσεως με τους συλλεκτήριους αγωγούς) μέχρι το σημείο συνδέσεως με το δακτύλιο γειώσεως, θα είναι συνεχείς χωρίς ένωση.

Είναι δυνατόν όμως οι αγωγοί καθόδου να επικαλύπτουν το κτίριο

Ο αγωγός καθόδου θα συνδέεται με την ταινία του δακτυλίου γειώσεως με λυόμενο σύνδεσμο

Οι αγωγοί καθόδου θα συνδέονται με τον συλλεκτήριο αγωγό στο δώμα με σφικτήρα.

Oι λυόμενοι σύνδεσμοι θα βρίσκονται εκτός των υποστυλωμάτων και στο εσωτερικό μέρος του κτιρίου.

Τυπικά, επαρκούν αγωγοί από χάλυβα γαλβανισμένο 10φ. Προτιμούνται συνεχείς και όχι συνενωμένοι απαγωγοί.

Ελάχιστες διαστάσεις απαγωγών (αγωγών καθόδου) και ισοδυναμικών συνδέσεων κατά DIN / VDE 0185. Οι τιμές καλύπτουν τους κανονισμούς IEC 1024 και ΕΛΟΤ 1197. Για ισοδυναμικές συνδέσεις χρησιμοποιείται συνήθως H07V-R-50mm2.

Υλικό	Διαστάσεις Διάμετρος (mm)	Διατομή mm2
1. Γαλβανισμένος χάλυβας κυκλικής διατομής	8[101) , 162) ]	50[781) , 2002) ]
2. Ορθογώνιας διατομής	20 x 2,5	50
3. Ανοξείδωτος χάλυβας π.χ. DIN 17440 κυκλικής διατομής	10[121), 162) ]	78[1131), 2002) ]
4. όπως 3 αλλά ορθογώνιας διατομής	30 x3,5 [30 x 42) ]	105 120
5. Χαλκός κυκλικής διατομής	8	50
6. Ορθογώνιας διατομής	20 x 2,5	50
7. Καλώδιο H07V-R3)	20 x 2,52 -	50 163)
8. Χαλκός με 1mm Μόλυβδο	10φ x 8φ	50
9. Χάλυβας με 1mm Μόλυβδο	10φ x 8φ	50

1) σε καμινάδες, 2) σε καμινάδες στην περιοχή καυσαερίων, 3) ειδικά και μόνο για γέφυρες με ολισθαίνουσες δράσεις προδιαγράφονται καλώδια υπερυψηλής ευκαμψίας H05RN-H 50mm2.

Η προστασία βελτιώνεται:

 Με αύξηση του αριθμού απαγωγών

 Με μείωση του μήκους των απαγωγών 

Οι αποστάσεις των απαγωγών είναι Χ< 10….25m για συστήματα κλωβού ανάλογα με τη στάθμη προστασίας, όπως δείχνει ο πίνακας 3. Για συστήματα ράβδων μπαίνει ένας τουλάχιστον απαγωγός ανά ράβδο.

Οι απαγωγοί εγκαθίστανται κατά δυνατότητα δίπλα ή πάνω στις εξωτερικές ακμές του κτιρίου (σχ.27).

Κτίρια με κατόψεις κάτω από 40 x 40m2 καλό είναι να έχουν και εσωτερικούς απαγωγείς. Αυτοί θα απέχουν από τους εξωτερικούς τοίχους λιγότερο από 40m. Κτίρια ψηλά > 20m ή καμινάδες έχουν δύο απαγωγούς τουλάχιστον (σχήμα 28).

Οι απαγωγοί απέχουν πάνω από 0,5m από παράθυρα και πόρτες. Μεταλλικές κατασκευές ή μεταλλικοί σκελετοί κτιρίων μπορούν να αντικαταστήσουν τους απαγωγούς. Αν αυτές είναι από λαμαρίνες μεταλλικές το πάχος τους πρέπει να είναι μεγαλύτερο του 0,5mm. Παραδείγματα απαγωγών τέτοιων είναι οι μεταλλικές σκάλες, μεταλλικές διακοσμητικές λαμαρίνες, υδρορροές, σχ. 23.

Οι απαγωγοί μπορεί να είναι ενσωματωμένοι στον σκελετό του δικτύου, στο σκυρόδεμα. Εναλλακτικά μπορεί να χρησιμοποιηθεί ο χαλύβδινος οπλισμός του κτιρίου, εφόσον έχει επαρκής ηλεκτρική συνέχεια.

Ο χαλύβδινος οπλισμός θεωρείται ότι έχει συνέχεια αν 50% των διασταυρώσεων είναι συγκολλημένες, και αν οι κατακόρυφοι ράβδοι του οπλισμού είναι γεφυρωμένοι κατά μήκος ίσο με 20 φορές τη διάμετρο τους ή είναι επαρκώς συγκολλημένοι (σχήμα 29).

Γειώσεις-Ηλεκτρόδια 

Κατάλληλοι γειωτές

Αυτοί είναι εναλλακτικά τρεις:

α) Θεμελιακή γείωση ή

β) Ένας δακτύλιος κατά δυνατότητα κλειστός γύρω από το κτίριο ή

γ) Δύο τουλάχιστον μεμονωμένοι γειωτές ράβδων βάθους 9m ή ταινιών μήκους 20m (βάθος > 0,5m)

Οι απαγωγοί συνδέονται κατευθείαν ή μέσω διακένων με τη θεμελιακή γείωση ή με τον δακτύλιο γείωσης. Στην περίπτωση για μεμονωμένους γειωτές, τότε αυτοί συνδέονται ένας  γειωτής ανά απαγωγό, δηλαδή ο αριθμός των απαγωγών είναι ίσος με τον αριθμό των γειωτών. Οι μεμονωμένοι γειωτές επιτρέπεται να είναι ράβδοι διατομής  σε βάθος > 9m ή ταινίες ή αγωγοί μήκους 20m (π.χ. 30 x 3,5m2 γαλβανισμένη ταινία χάλυβα) σε βάθος μεγαλύτερου του 0,5m. Οι ράβδοι βρίσκονται σε απόσταση 1m…1,5m περίπου από τον εξωτερικό τοίχο του κτιρίου.

Γείωση μεταλλικών μερών κτιρίων

 Μεγάλες μεταλλικές μάζες μέσα και γύρω από τα κτίρια, πρέπει να γειωθούν αγώγιμα με τον αγωγό αλεξικέραυνου, αν απέχουν από αυτόν λιγότερο από 1,5m. Στον υπολογισμό των παραπάνω αποστάσεων το πάχος τυχόν παρεμβαλλόμενου μονωτικού υλικού θα λαμβάνεται στο τριπλάσιο. Μικρότερη απόσταση μπορεί να γίνει δεκτή εφ’ όσον είναι μεγαλύτερη από το ένα δέκατο του μήκους του αγωγού αλεξικέραυνου μετρουμένου από τη θέση της αναμενόμενης υπερπήδησης, μέχρι την προσεχή είσοδό του στη γη.

Επι πλέον, οι παραπάνω αποστάσεις δεν πρέπει να είναι μικρότερες από 20cm, για κάθε Ωμ της αντίστασης γείωσης. Για την αποδοχή αποστάσεως μικρότερης από 1,5m, οι παραπάνω απαιτήσεις πρέπει να πληρούνται ταυτόχρονα.

Οι παραπάνω αναφερόμενες ελάχιστες αποστάσεις, πρέπει να τηρηθούν και για τις ηλεκτρικές εγκαταστάσεις των κτιρίων. Όπου αυτό δεν είναι δυνατό, τότε μεταξύ του αγωγού αλεξικέραυνου και της ηλεκτρικής εγκαταστάσεως πρέπει να παρεμβληθεί συσκευή υπερπηδήσεως (αλεξικέραυνο) κλειστού τύπου, τάσεως λειτουργίας όχι μικρότερης από 220V και τάσεως διασπάσεως σε 50HZ, 1000V περίπου. Τέτοιες συσκευές θα τοποθετηθούν σε όλους τους αγωγούς της ηλεκτρικής εγκατάστασης (φάσεις και ουδέτερο). Επίσης συσκευές υπερπηδήσεως θα τοποθετηθούν μεταξύ των ροηφόρων αγωγών και του δικτύου γειώσεως, και στους χώρους ηλεκτρικής εξυπηρετήσεως των κτιρίων (ηλεκτροστάσιο), σύμφωνα με τις υποδείξεις της Επιβλέψεως.

Μηχανήματα εγκατεστημένα στα δώματα των κτιρίων ή μεταλλικές κατασκευές θα γεφυρώνονται με το σύστημα των συλλεκτηρίων αγωγών στο πλησιέστερο δυνατό σημείο.

Αν δυο σημεία αγωγού αλεξικέραυνου πλησιάζουν μεταξύ τους σε απόσταση μικρότερη από το ένα δέκατο (1/10) του μήκους του αγωγού, που περιέχεται ανάμεσα στα σημεία πρέπει να γεφυρωθούν για την αποφυγή υπερπηδήσεων.

Στο δίκτυο γειώσεων του αλεξικέραυνου, πρέπει να συνδεθούν αγώγιμα, όλες οι άλλες γειώσεις που βρίσκονται σε απόσταση μικρότερη των 20m, όπως υπόγειες σωληνώσεις, σιδεροτροχιές κλπ.

ΤΑ ΠΡΟΤΥΠΑ

Η αντικεραυνική προστασία διέπεται από διάφορα διεθνή πρότυπα. Λεπτομερείς κανονισμοί είναι οι γερμανικοί VDE 0185/78, ενώ τα υλικά αντικεραυνικής προστασίας διέπονται από τους κανονισμούς DIN 48852. Αυτοί οι κανονισμοί έχουν εφαρμοσθεί με επιτυχία και στη χώρα μας. Ωστόσο, υπάρχουν και άλλοι εθνικοί κανονισμοί π.χ. οι Αγγλικοί Cp 326, Ολλανδικοί, καθώς και οι κανονισμοί της International Electrotechnical Commission (IEC) που είναι οι IEC Publ 1024 και εκδόθηκαν από τη επιτροπή IEC-TC 81. Το 1990 ο ΕΛΟΤ εξέδωσε μέρος του IEC κανονισμού σαν πρότυπο ΕΛΟΤ-1197. Στην Ευρωπαϊκή Κοινότητα, η επιτροπή CENELEC εκδίδει έγγραφα (όπως το S 030) σχετικά με την αντικεραυνική προστασία, για λόγους κυρίως εναρμονισμού των διαφόρων εθνικών κανονισμών. 

Σ’ αυτό το σημείο πρέπει να λεχθεί ότι συστηματική εργασία πάνω στην αντικεραυνική προστασία σε ηλεκτρικά δίκτυα έχει να παρουσιάσει η επιτροπή CIGRE 33. Στην Ελλάδα γίνονται συχνά αναφορές στις οδηγίες της γερμανικής επιτροπής αντικεραυνικής προστασίας ΑΒΒ. Αυτές οι οδηγίες καλύπτονται όμως από τους κανονισμούς VDE 0185.

Ωστόσο, επειδή η αντικεραυνική προστασία είναι αρκετά πολύπλοκο αντικείμενο και ανεπαρκώς διερευνηθέν, κανένας κανονισμός δεν εγγυάται απόλυτη επιτυχία με λογικό κόστος. Ο χρήστης των εγκαταστάσεων και ο τεχνικός του σύμβουλος μπορεί να απαιτήσει από τον μελετητή της αντικεραυνικής προστασίας να εφαρμόσει ένα συγκεκριμένο κανονισμό ή συνδυασμό κανονισμών που κατά τη γνώμη του είναι αποδοτικότερος 

Τα Ευρωπαϊκά Πρότυπα σειράς ΕΛΟΤ ΕΝ 62561 - ΕΛΟΤ ΕΝ 61643 καθώς και τα Πρότυπα που αυτά παραπέμπουν, περιγράφουν τις προδιαγραφές των υλικών που χρησιμοποιούνται στα συστήματα αντικεραυνικής προστασίας - γειώσεων. Κυρίως όμως περιγράφουν τις εργαστηριακές δόκιμες που πρέπει να υποβάλλονται, ώστε ανάλογα με τα αποτελέσματα, να διαπιστώνουμε ότι αυτά είναι ικανά να ανταπεξέρχονται στις αντίξοες συνθήκες μέσα στις οποίες πρόκειται να λειτουργήσουν (Ηλεκτρικές φορτίσεις, μηχανικές φορτίσεις, ατμοσφαιρικές και εντός του εδάφους συνθήκες).

•	ΕΛΟΤ EN 62561.01 - Μέρος 1: Απαιτήσεις για εξαρτήματα σύνδεσης
•	ΕΛΟΤ EN 62561.02 - Μέρος 2: Απαιτήσεις για αγωγούς και ηλεκτρόδια γείωσης
•	ΕΛΟΤ EN 62561.03 - Μέρος 3: Απαιτήσεις για διάκενα σπινθήρα μόνωσης
•	ΕΛΟΤ EN 62561.04 - Μέρος 4: Απαιτήσεις για στοιχεία στερέωσης αγωγού
•	ΕΛΟΤ EN 62561.05 - Μέρος 5: Απαιτήσεις για θυρίδες επίσκεψης και συνδέσμους σφράγισης ηλεκτροδίων γείωσης
•	ΕΛΟΤ EN 62561.06 - Μέρος 6: Απαιτήσεις για μετρητές κεραυνικών πληγμάτων
•	ΕΛΟΤ EN 62561.07 - Μέρος 7: Απαιτήσεις για υλικά ενίσχυσης της γείωσης
•	ΕΛΟΤ EN 61643.11 - Μέρος 11: Διατάξεις προστασίας από υπερτάσεις που συνδέονται σε δίκτυα χαμηλής τάσης - Απαιτήσεις και μέθοδοι δοκιμής
•	ΕΛΟΤ EN 61643.21 - Μέρος 21: Διατάξεις χαμηλής τάσης για προστασία από υπερτάσεις συνδεδεμένες σε δίκτυα τηλεπικοινωνιών και σηματοδοσίας - Απαιτήσεις λειτουργίας και μέθοδοι δοκιμών

Αλεξικέραυνο τύπου Franklin

Τo αλεξικέραυνo τύπου Franklin είναι η πιο απλή μορφή αλεξικέραυνου που υπάρχει εφαρμόζοντας διεθνείς κανονισμούς όπως ΕΛΟΤ 1197, VDE 0185, BS 6651, NFC 17-102, IEC 1024-1 κ.ά.. Αποτελείται απο μία ή δύο ειδικές ακίδες τύπου Franklin οι οποίες τοποθετούνται στα υψηλότερα σημεία της κατασκευής, ένα καθοδικό αγωγό (αγωγός χαλκού συνήθως) που συνδέει την ακίδα Franklin με την γη, τα ηλεκτρόδια γείωσης και τέλος το τερματικό ελέγχου της γείωσης που από την μια μεριά συνδέεται με τον καθοδικό αγωγό και από την άλλη μεριά με τα ηλεκτρόδια γείωσης.

Το σύστημα αυτό δεν μπορούμε να πούμε ότι δίνει πάρα πολύ ικανοποιητικά αποτελέσματα και χρησιμοποιείται μόνο σε κτήρια με μικρές διαστάσεις , σε καπνοδόχους εργοστασίων και επαγγελματικών εγκαταστάσεων, σε υδατόπυργους κ.λ.π.

Στην πράξη θεωρείται συνήθως , ότι η περιοχή προστασίας ενός αλεξικέραυνου τύπου Franklin καθορίζεται από έναν κώνο με ύψος (h) την απόσταση της ακίδας  από το έδαφος και με ακτίνα (R) της βάσης του R=h (σχήμα 1.2-1). Στις προδιαγραφές (IEC 1024 και ΕΛΟΤ 1197) δίνονται ακριβέστερα στοιχεία για τη γωνία προστασίας φ (βλέπε σχήμα)

Για ένα κτίριο π.χ. με h= 20 m η γωνία φ μπορεί να είναι  25 , 30 , 45 και 55 για στάθμη προστασίας αντίστοιχα I, II, III, IV (βλέπε πίνακα 1.1). Σύμφωνα με τον πίνακα 1, με την αύξηση του κτιρίου και για την ίδια στάθμη προστασίας μειώνεται η γωνία φ και περιορίζεται έτσι η περιοχή προστασίας του αλεξικέραυνου. Γι  αυτό το ύψος h δεν είναι απεριόριστο και για το λόγο αυτό σε πολύ υψηλά ύψη έχει παρατηρηθεί η πτώση των κεραυνών και πλαγίως προς το κτίριο.

Σε συσχέτιση με τις διάφορες απαιτήσεις προστασίας χρησιμοποιούνται διάφορα σχήματα ακίδων. Σε πολλές περιπτώσεις η εγκατάσταση μιας μοναδικής ακίδας δεν είναι επαρκής και κατάλληλη ώστε να εξασφαλίσει πλήρη προστασία (για παράδειγμα σε κτίρια μεγάλης κάτοψης, αποθήκες πυρομαχικών). Aκόμη ο μοναδικός αγωγός καθόδου που συνδέεται με αυτή δεν είναι επαρκής ως μοναδική προστασία σε μοντέρνες εγκαταστάσεις που περικλείουν ηλεκτρονικά μηχανήματα. Σε ισοδύναμα ηλεκτρικά πεδία μια ακίδα με αμβλεία μορφή φαίνεται να έχει διαφορετική συμπεριφορά από μια ακίδα με οξεία αιχμή.

Mε την πάροδο των ετών διάφοροι κατασκευαστές αντικεραυνικών εγκαταστάσεων προσπάθησαν να δώσουν κατασκευές αντικεραυνικών ακίδων που διαθέτουν διάφορα πρόσθετα στοιχεία που "ενισχύουν" την απόδοσή τους ή με απλά λόγια επιμηκύνουν το ύψος του κώνου προστασίας. Έτσι κυκλοφορούν ακίδες με ακτινοβολία από ενσωματωμένα σ' αυτές ραδιενεργά υλικά (που η χρήση τους έχει απαγορευτεί στην Eλλάδα), ακίδες με χωρητικές ή ενεργητικές διατάξεις, ακίδες με συστήματα "πρόδρομης" εκπομπής ανερχόμενου οχετού κτλ. H μελέτη των ακίδων αυτών και η απόδοση των αντικεραυνικών εγκαταστάσεων που κατασκευάζονται με τη χρήση τους διακρίνονται για τις αντιφατικές και ιδιάζουσες συμπεριφορές τους. Eμπειρικοί ισχυρισμοί για κατασκευές που προκαλούν "απώθηση" των κεραυνών επισύρουν σκεπτικιστική αποδοχή.

Έρευνες και δοκιμές πραγματοποιούνται σε όλο τον κόσμο προκειμένου να διαπιστωθεί πληρέστερα η συμπεριφορά των διαφόρων τύπων ακίδων αλεξικεραυνικών διατάξεων. Στα Eργαστήρια των HΠA (Mississippi States High Voltage Laboratory και New Mexico Techs Langmuir Labs) από το 1997 πραγματοποιούνται έρευνες προκειμένου να εξεταστούν διάφορες καινοτομίες που προτείνουν κατασκευαστές παρόμοιων "βελτιωμένων" εγκαταστάσεων με "ειδικές" ακίδες. Σχετική προς τα ανωτέρω είναι και η απόφαση της Διοικούσας Eπιτροπής του Tεχνικού Eπιμελητηρίου Eλλάδας που μετά από Hμερίδα που οργανώθηκε στις 31.3.88 με θέμα την "Aντικεραυνική Προστασία" αποφάσισε....ότι το T.E.E. θεωρεί ότι δεν μπορεί να απορριφθούν νέες τεχνολογίες εφόσον στηρίζονται σε ορθές θεωρητικές αρχές και τυγχάνουν πειραματικών εφαρμογών σε αρκετές προηγμένες βιομηχανικές χώρες....ενώ συνιστά την περαιτέρω έρευνα αυτών των εφαρμογών.

Αλεξικέραυνα Πρώιμου Οχετού

Τα αλεξικέραυνα πρώιμου οχετού είναι μια τεχνολογική εξέλιξη του κλασικής αντικεραυνικής προστασίας ενός κτίσματος, που βασίζεται στο φαινόμενο της εκτόνωσης του κεραυνού σε μία ακίδα Franklin που υψώνεται πάνω από το κτίσμα, φτιάχνοντας ένα κώνο προστασίας του κτίσματος. Θεωρητικά όσο πιο ψηλά υψώσουμε μία ακίδα τόσο μεγαλύτερη η ακτίνα προστασίας. Προφανώς για πρακτικούς λόγους δεν μπορεί η ακίδα να υπερβαίνει κάποια μέτρα μήκους.

Η τεχνολογία των αλεξικεραύνων πρώιμου οχετού υπόσχεται να ξεπεράσει αυτό το πρόβλημα, ιονίζοντας την περιοχή γύρω από την άκρη της ακίδας, ώστε ο κεραυνός να "έλκεται" από αυτήν. Έτσι έχουμε αισθητά αυξημένη ακτίνα προστασίας χωρίς τους πρακτικούς περιορισμούς της κλασικής ακίδας.

Αλεξικέραυνα ιονισμού

Τα σύγχρονα αλεξικέραυνα ιονισμού είναι πλέον μη ραδιενεργά (απαγορεύεται η πώληση και εγκατάσταση ραδιενεργών αλεξικεραύνων ιονισμού). Λέγονται ενισχυμένου ιονισμού (ESE) εφαρμόζοντας τα πρότυπα NFC 17-102 και τον BS 6651.

Η λειτουργία τους βασίζεται στην δυνατότητα να διαχέουν ιόντα μέσα στο κατώτερο στρώμα του διηλεκτρικού της ατμόσφαιρας και να δημιουργούν έναν δίαυλο μειωμένης ηλεκτρικής αντίστασης δια μέσω του οποίου προσκαλούν τον επερχόμενο κεραυνό. Με αυτό τον τρόπο δημιουργούν μια ομπρελά προστασίας διασφαλίζοντας ότι δεν θα πληγεί κάποιο άλλο σημείο της προστατευμένης περιοχής, εκτός από την κεφαλή του αλεξικέραυνου.

Η χρήση αλεξικεραύνων ιονισμού προβλέπεται από τα Γαλλικά και τα Ισπανικά πρότυπα για την προστασία κατασκευών ύψους μέχρι 60 m καθώς και ανοικτών χώρων (π.χ. περιπάτου, κατασκηνώσεων, αθλητικών εγκαταστάσεων, αποθήκευσης κ.λ.π).

Θα πρέπει να επισημανθεί ότι η χρήση των αλεξικέραυνων ιονισμού δεν προβλέπεται από τους Ελληνικούς Κανονισμούς καθώς επίσης και από τους Γερμανικούς και Βρεττανικούς κανονισμούς.

Το αλεξικέραυνο του ιονισμού στηρίζεται σε τηλεσκοπικό ιστό από σωλήνες βαρέως τύπου με αντιοξειδωτική βαφή.

Το ύψος των ιστών είναι 2, 4, 6, 8, 16 μέτρα

Οι ιστοί που έχουν ύψος πάνω από 8 μέτρα, έχουν αυτοφερόμενα επίτονα με εντατήρες.

Επάνω στον ιστό τοποθετούνται μονωτήρες διελεύσεως του αγωγού καθόδου.

Προστατευμένη περιοχή 

Η υπό του αλεξικέραυνου προστατευμένη περιοχή οριοθετείται από την εκ περιστροφής παραβολοειδή επιφάνεια, η οποία έχει τον ίδιο άξονα με το αλεξικέραυνο ιονισμού. 

Ακτίνα προστασίας 

·          Η ακτίνα προστασίας (R_p) είναι το δευτερεύον μέγεθος, το οποίο υπολογίζεται σε συνάρτηση με το αρχικό πλεονέκτημα διεγέρσεως ΔΤ (μsec).

Όλα τα αλεξικέραυνα ιονισμού τα οποία είναι κατασκευασμένα σύμφωνα με τα παραπάνω πρότυπα, προσφέρουν ακτίνες προστασίας 50, 100, 150, 200, 250 μέτρων.

Σημαντικές παρατηρήσεις:

·          Στα πρότυπα αυτά δεν γίνεται αναφορά για κεφαλές με ακτίνα προστασίας μεγαλύτερη από 110 m.

Ένα αλεξικέραυνο με μεγάλη ακτίνα προστασίας θα πρέπει να συνοδεύεται από αντίστοιχο πιστοποιητικό εργαστηριακού προσδιορισμού μεγάλου χρόνου ΔΤ.

Αρχικό πλεονέκτημα διέγερσης ΔΤ (sec) 

·                                 Το αρχικό πλεονέκτημα διέγερσης ΔΤ (\isec) είναι το σημαντικότερο μέγεθος το οποίο χαρακτηρίζει κάθε αλεξικέραυνο ιονισμού.

·                                 Δεικνύει πόσα μsec γρηγορότερα θα εκκινήσει η εκκένωση από την κεφαλή του αλεξικέραυνου ιονισμού σε σχέση με την απλή ακίδα Franklin, όταν εξετάζονται και τα δύο εργαστηριακά στις ίδιες συνθήκες.

·                                 Όσο μεγαλύτερος είναι ο χρόνος αυτός ΔΤ (Msec), τόσο πιο ισχυρό και αποτελεσματικό είναι ένα αλεξικέραυνο.

Σημαντικές παρατηρήσεις:

·                                 Μερικοί κατασκευαστές αντί του χρόνου ΔΤ (Msec), δίνουν την φαινομενική επιμήκυνση ΔL (m).

·                                 Κατά απόλυτη τιμή οι τιμές των δύο μεγεθών είναι ίσες δηλ. |ΔΤ| = |ΔL|

Αν για παράδειγμα συγκρίνουμε την αποτελεσματικότητα ενός αλεξικέραυνου ιονισμού το οποίο έχει ΔΤ=30 μsec με ενός αλεξικέραυνου το οποίο έχει ΔΤ=45 μsec, προκύπτει μία διαφορά 15 μsec = 45 μsec - 30 μsec, δηλ.15 μsec / 30 μsec=50%.

Πλήθος αγωγών καθόδου 

·                                 Αν το ύψος Α του κτιρίου είναι μικρότερο από 28 μέτρα (ΑΒ), αρκεί 1 αγωγός καθόδου. ·                                 Αν το ύψος Α του κτιρίου είναι μεγαλύτερο από 28 μέτρα (Α>28 m) και η οριζόντια απόσταση Β την οποία πρέπει να διατρέξει ο αγωγός καθόδου είναι μεγαλύτερη από το ύψους του κτιρίου (Α>Β) απαιτούνται 2 αγωγοί καθόδου.

Θέση τοποθέτησης 

  Οι παραπάνω αναφερόμενες συνθήκες προδιαγράφουν το σημείο τοποθέτησης του αλεξικέραυνου ιονισμού.   Για παράδειγμα σε μία αποθήκη διαστάσεων ΜxΠxΥ = 60x50x8 m, η θέση τοποθέτησης του αλεξικέραυνου δεν θα πρέπει να απέχει περισσότερο από 8 m από το περίγραμμα του κτιρίου (για να κατασκευαστεί μόνο μία κάθοδος).   Αν η θέση τοποθέτησης του αλεξικέραυνου απέχει περισσότερο από 8 m από το περίγραμμα του κτιρίου, θα πρέπει να κατασκευαστούν δύο κάθοδοι και μάλιστα αντιδιαμετρικά τοποθετημένες (άρα και δύο συστήματα γειώσεως).   Το αλεξικέραυνο ιονισμού πρέπει να τοποθετηθεί στο ψηλότερο σημείο του κτιρίου. Δείτε ακόμα εδώ

Αλεξικέραυνο ενισχυμένου ιονισμού TESLA-S

Αρχές λειτουργίας του αλεξικέραυνου TESLA-S^®

Η κεφαλή του αλεξικεραύνου TESLA–S^® φέρει διμερή ακίδα σύλληψης του κεραυνού από ειδικό κράμα ορειχάλκου, με διάκενο ασφαλείας.

Διαθέτει μεταλλικό δίσκο συλλογής, (αγώγιμο προς την ακίδα και προς το περίβλημα της κεφαλής), ο οποίος ζευγνύετε χωρητικά προς το ηλεκτρικό πεδίο κακοκαιρίας, και φορτίζεται επαγωγικά με την αύξηση του ανωτέρω πεδίου.

Η κεφαλή περιλαμβάνει ειδικό μεταλλάκτη παραγωγής υψηλής τάσης ιονισμού, μέσω της φυσικής αστάθειας τόξου (πλάσματος), και με την βοήθεια μαγνητικού πεδίου, με χαρακτηριστικό γνώρισμα την εν σειρά σύνδεση σπινθηριστή με πηνίο και πυκνωτή. 

Στον χώρο γύρω από την ακίδα του αλεξικεραύνου, δημιουργείται ισχυρότατος ιονισμός. 

Το αλεξικέραυνο TESLA–S^® λειτουργεί όταν υπάρχουν οι κατάλληλες συνθήκες κεραυνοφόρου πεδίου, φαινόμενο που τυπικά διαρκεί μερικά λεπτά της ώρας. 

Η κεφαλή του αλεξικεραύνου TESLA–S^®, φέρει διάταξη ασφαλείας για την προστασία των κυκλωμάτων της, κατά την στιγμή της πτώσης και σύλληψης του κεραυνού.

Όλος ο μηχανισμός του διακένου, του εξωτερικού σπινθηριστή και των κυκλωμάτων της κεφαλής, ευρίσκεται εντός υδατοστεγούς περιβλήματος, (με αυτοφερόμενο τον δίσκο συλλογής), το οποίο διαμορφώνεται έτσι ώστε να επιτρέπει την ελεύθερη διέλευση του φορτίου προς την κάθοδο του αλεξικεραύνου.

Ταυτόχρονα, η διαμόρφωση της βάσης του περιβλήματος (σφαίρα) της κεφαλής, παίζει το ρόλο (εξωτερικού) σπινθηριστή ασφαλείας, μεταξύ κεφαλής και καθόδου.

Τεχνικά χαρακτηριστικά

• Αυτεπαγωγή: Μεγαλύτερη από 20 H

• Χωρητικότητα: 200 pF

• Σταθερά L/C: 8-10 msec

• Διάκενο οδηγού σπινθηριστή: 0,1 mm

• Διάκενο διαφυγής κεραυνικού ρεύματος (εσωτερ.): 2 mm

• Διάκενο διαφυγής κεραυνικού ρεύματος (εξωτερ.): 40 mm

• Περίοδος επαναλειτουργίας σπινθηριστή: 10 – 20 μsec

• Περιοχές λειτουργίας σε εντάσεις κεραυνικού πεδίου: 5– 200 KV/m (στιγμιαία)

• Βάρος κεφαλής: 8,9 κιλά

• Μήκος: 85 εκατοστά – 40 εκατοστά διάμετρος

• Σύνδεσμος κεφαλής αλεξικεραύνου: εσωτ. σπειρ. 1+1/4”

• Υλικό κεφαλής: 304 Α Ανοξείδωτος χάλυβας 

• Αρ. Διεθνούς Ταξινόμησης: Η 02 G 13/00

Πιστοποιητικά - Δοκιμές - Επιστημονικές αναφορές

• Εργαστήριο BΕΤ Γερμανίας

• Εργαστήριο ICMET Ρουμανίας

• Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο

• Ελληνική Επιτροπή Ατομικής Ενέργειας

• East London University

• TGMC U.S.A.

• EUROPES Marbella Ισπανία

• IASTED International Conference κ.α.

Το αλεξικέραυνο Tesla-S^® είναι φιλικό στο περιβάλλον.

Αλεξικέραυνα απώθησης

Πρόσφατα κυκλοφορούν στο εμπόριο τα λεγόμενα αλεξικέραυνα απώθησης. Δεν υπάρχουν θεωρητικές ή πειραματικές μελέτες ή πρότυπα ή εμπειρίες από κατασκευές που να τεκμηριώνουν τη λειτουργία τους. Τουναντίον, υπάρχουν σοβαρές επιστημονικές αμφισβητήσεις για την αποτελεσματικότητα τους. Έτσι, η εγκατάσταση τους μπορεί να εγκυμονεί κινδύνους, διότι αναμένει κανείς προστασία η οποία δεν υπάρχει στην ουσία.

Aντικεραυνική προστασία με συστήματα κλωβών Faraday

Τα αλεξικέραυνα κλωβού Faraday είναι πολύ περισσότερο αποτελεσματικά από τα αλεξικέραυνα τύπου Franklin, καθώς μπορούν να προστατέψουν ολόκληρο το κτήριο. Στο σύστημα αντικεραυνικής προστασίας κλωβού Faraday οι ακίδες είναι μικρότερες αλλά πολύ περισσότερες από το σύστημα τύπου Franklin και κατανέμονται στα υψηλότερα σημεία του κτηρίου σε καθόρισμένες μεταξύ τους αποστάσεις.

O κλωβός του Faraday παρέχει ουσιαστική προστασία σε στατικά και σε αργά μεταβαλλόμενα ηλεκτρικά πεδία. Σχετικώς επαρκή προστασία σε ηλεκτρομαγνητικά πεδία. Η ονομασία "αντικεραυνική προστασία με κλωβό Faraday" θα έπρεπε ίσως να αντικατασταθεί με την ονομασία "αντικεραυνική προστασία με συνδυασμό ακίδων Franklin". Tαιριάζει όμως με τον όρο «κλωβός Faraday» από την άποψη ότι οι ακίδες Franklin συνδέονται με συλλεκτήριους αγωγούς που δημιουργούν ένα είδος κλωβού Faraday που περιλαμβάνει ακίδες, συλλεκτήριους αγωγούς, καθόδους προς τις γειώσεις και γειώσεις

 Στο δώμα ή στην στέγη σχηματίζονται βρόγχοι από αγωγούς χαλκού ή χάλυβα με καθορισμένο κάναβο, ανάλογα με την στάθμη προστασίας που έχει προκύψει με βάση την μελέτη. Οι βρόγχοι των αγωγών και οι ακίδες αποτελούν τον συλλέκτη του συστήματος που συνδέεται με πολλούς καθοδικκούς αγωγούς οι οποίοι τοποθετούνται είτε μέσα στο σκελετό των υποστηλωμάτων του κτιρίου πριν την σκυροδέτηση, όταν πρόκειται για κατασκευή αντικεραυνικής προστασίας σε ένα νέο υπό κατασκευή κτίριο, είτε εξωτερικά αν πρόκειται για κατασκευή αντικεραυνικής προστασία σε ένα υφιστάμενο κτήριο. Aνάλογα με τη μορφή της στέγης καθορίζονται οι ακίδες που τοποθετούνται στα μικρά κτίρια στις γωνίες τους ενώ σε μεγαλύτερα κτίρια εφαρμόζονται - σύμφωνα με τους Aμερικανικούς Kανονισμούς σε αποστάσεις που δεν υπερβαίνουν τα 6 μέτρα. Το ύψος των ακίδων συνήθως δεν υπερβαίνει τα 90 εκ. 

Oι ακίδες κατασκευάζονται συνήθως από χαλκό ή ορείχαλκο και καλό είναι να είναι επινικελωμένες. Bιδώνονται σε ειδικές βάσεις οι οποίες διασυνδέονται με τους κατάλληλους πολύκλωνους αγωγούς Φ 8mm - Φ 10mm. 

Oι αγωγοί μπορεί να είναι χάλκινοι ή αλουμινίου ή από σίδηρο επι ψευδαργυρωμένο εν θερμώ  και ανάλογα είναι και τα εξαρτήματα σύνδεσης και στήριξής τους ενώ σε περίπτωση συνδυασμού χάλκινων εξαρτημάτων και αλουμινίου επιβάλλεται να χρησιμοποιείται κατάλληλο υλικό διασύνδεσης (Cupal

Οι αγωγοί καθόδου θα πρέπει να απέχουν από ένα παράθυρο περισσότερο από 0,5 μέτρα

Οι αγωγοί καθόδου μπορούν να αντικατασταθούν από μεταλλικές υδρορροές διαμέτρου<5 cm ή από μεταλλικές σκάλες αρκεί να είναι καλά γειωμένες με τη θεμελιακή γείωση

Ο καθοδικοί αγωγοί συνδέονται με την σειρά τους με το σύστημα γειώσεων το οποίο μπορεί να είναι είτε ένα σύστημα θεμελιακής γείωσης, είτε ένα σύστημα περιμετρικής γείωσης είτε πολλά ηλεκτρόδια γείωσης στα οποία καταλήγουν οι καθοδικοί αγωγοί.

Αυτός ο τύπος αντικεραυνικής προστασίας προσφέρεται για προστασία κτηρίων με μεγάλη κάλυψη (εργοστάσια , αποθήκες, μεγάλα κτήρια πάσης φύσεως, ξενοδοχείσ κ.λ.π) καθώς και μεγάλες κατοικίες ή κατοικίες που οι κάτοχοί τους επιθυμούν ένα απόλυτα αξιόπιστο και ασφαλές σύστημα αντικεραυνικής προστασίας.

Περιοχή προστασίας αλεξικέραυνων

Ο προσδιορισμός της περιοχής προστασίας γίνεται κατά IEC 1024 εναλλακτικά με τρεις ισοδύναμους τρόπους:

α) Με τη μέθοδο της κεραυνικής ή κυλιόμενης σφαίρας ακτίνας rb

β) Με τη μέθοδο του κλωβού ανοίγματος α

γ) Με τη μέθοδο της γωνίας προστασίας φ

Ακολουθεί η ανάλυση αυτών των μεθόδων

α) Μέθοδος της κεραυνικής ή κυλιόμενης σφαίρας. Η περιοχή προστασίας προσδιορίζεται με βάση την εξής αρχή (CIGRE 33). Η οδηγός εκκένωση μπορεί να πλησιάσει γειωμένα αντικείμενα από οποιαδήποτε κατεύθυνση, δηλαδή και οριζοντίως (από το πλάι). Όταν η εκκένωση πλησιάσει γειωμένα αντικείμενα σε μια συγκεκριμένη απόσταση, τότε αυτή θα προχωρήσει, δηλαδή ο κεραυνός θα πέσει, στο πλησιέστερο αντικείμενο. Αυτή η συγκεκριμένη απόσταση λέγεται ακτίνα της κεραυνικής ή κυλιόμενης σφαίρας. Η ακτίνα της σφαίρας επιλέγεται από 60m έως 20m ανάλογα με τη στάθμη προστασίας, δες πίνακα 1.

Ας κάνουμε την πιο πάνω αρχή σαφή, εξετάζοντας τη διάταξη στο σχήμα 16, όπου θα διερευνήσουμε την περιοχή προστασίας αλεξικέραυνου ράβδου μήκους 40 m.

Εκκενώσεις που πλησιάζουν από δεξιά ή αριστερά της ράβδου σε οποιοδήποτε σημείο της γραφής (Β), οδηγούνται κατευθείαν στη γη. Εκκενώσεις που πλησιάζουν οποιοδήποτε σημείο της καμπύλης Α, οδηγούνται στο αλεξικέραυνο ράβδου. Αντικείμενα που βρίσκονται στη σκιαγραφημένη περιοχή είναι προστατευμένα. Το σχήμα 16 δείχνει και την περίπτωση όπου το αλεξικέραυνο ράβδου έχει ύψος 20m, όπου παρατηρούμε ότι η περιοχή προστασίας είναι η ίδια όπως της ράβδου ύψους 40m, εφόσον φυσικά ισχύει η παραδοχή της ακτίνας των 20m για την κεραυνική σφαίρα. Τα σχήματα 14 και 17 δείχνουν την εφαρμογή στην περίπτωση ράβδου και ενός και δύο τεταμένων συρματόσχοινων.

Ο τρόπος με τον οποίο προσδιορίζουμε την περιοχή προστασίας μπορεί να συμπτυχθεί στο εξής:

Θεωρούμε μια κυλιόμενη σφαίρα ακτίνας rb να κυλιέται παντού πάνω στη συλλεκτήρια εγκατάσταση και τη γη. Τα σημεία που δεν αγγίζει η σφαίρα είναι προστατευμένα.

β) Μέθοδος του κλωβού. Ένας κλωβός μεταλλικός με ανοίγματα μικρότερης διάστασης α προστατεύει ότι βρίσκεται στο εσωτερικό του. Το α είναι κατά IEC από 5 έως 20m ανάλογα με τη στάθμη προστασίας, όπως δείχνει ο Πίνακας 1. Προτείνεται εδώ οι διαστάσεις του βρόγχου να λαμβάνονται 5 – 10m (σχήμα 11).

γ) Μέθοδος της γωνίας προστασίας φ. Αυτή εκφράζεται κατά IEC για ύψη κάτω από 60m ή κατά VDE για ύψη κάτω από 20m. Η γωνία είναι 25ο – 55ο . Προτείνεται η μέθοδος να εφαρμόζεται για ύψη ράβδου κάτω από 20m (ΝΤΟΚ/ΛΟΣ, σελ. 582-588) (Σχήμα 18).

Eσωτερικά αλεξικέραυνα (αντικεραυνικά)

Μια εσφαλμένη αντίληψη που πρέπει άμεσα αποκατασταθεί είναι η συχνή σύγχυση  ανάμεσα στα αλεξικέραυνα και στα αντικεραυνικά. Οι άνθρωποι νομίζουν ότι είναι το ίδιο πράγμα. Κατά συνέπεια, πιστεύουν ότι τα αλεξικέραυνα προστατεύουν τα κτίρια και τους κατοίκους τους.  Δεν τους προστατεύουν. Τουλάχιστον όχι πλήρως και όχι από μόνα τους.

Το αλεξικέραυνο είναι μια συσκευή πρωτογενούς αντικεραυνικής προστασίας – μαζί με τα εναέρια σύρματα και τον κλωβό. Είναι μια μεταλλική ράβδος στερεωμένη στη στέγη ενός κτιρίου που παρέχει μια διαδρομή χαμηλής αντίστασης προς τη γη. Είναι συνδεδεμένη με  έναν αγωγό που οδηγεί το ηλεκτρικό ρεύμα στη γείωση που είναι μέσα στο έδαφος.

Ωστόσο, πρωτογενής προστασία σημαίνει μερική προστασία. Το αγώγιμο πλέγμα του αλεξικέραυνου είναι συνδεδεμένο με τον κύριο ζυγό (μπάρα) διανομής του πίνακα, έτσι το ρεύμα από τον κεραυνό ρέει από τη γη στο σύστημα διανομής του κτιρίου.

Και δε μπορούν τα αλεξικέραυνα να προστατέψουν από τις υπερτάσεις που προκαλούνται από το επαγωγικό φαινόμενο του ηλεκτρομαγνητικού πεδίου ή από πλήγματα που προέρχονται από τις εναέριες γραμμές ή το έδαφος. Για αυτό το λόγο χρειάζονται τα αντικεραυνικά.

Η πράξη έχει δείξει στο παρόν και το παρελθόν, ότι η αξιοπιστία μόνο των αλεξικεραύνων  στην προστασία, κυρίως εγκαταστάσεων υψηλής τεχνολογίας, είναι πολύ μικρή. Αν κάποιος κεραυνός πέσει σε ένα από τα πρώτα (4) παραπάνω αλεξικέραυνα, τότε η ενέργεια που θα χαθεί είναι RI2t, όπου R είναι η αντίσταση του όλου αντικεραυνικού συστήματος και Ι το κεραυνικό ρεύμα. Η αντίσταση R είναι και επιδιώκεται να είναι στην πράξη πολύ μικρή. Έτσι, η απώλεια της κεραυνικής ενέργειας είναι πολύ μικρή και το αντικεραυνικό σύστημα θα προστατευθεί και δε θα καταστραφεί.

Αντίθετα, γύρω από τον αγωγό ή τους αγωγούς του αντικεραυνικού συστήματος θα αναπτυχθεί ένα ισχυρότατο μαγνητικό πεδίο, που θα επάγει ισχυρές τάσεις σε κάθε αγώγιμο στοιχείο, που θα βρεθεί στην περιοχή του. Δηλαδή κάθε αγωγός του αλεξικέραυνου θα δράσει σαν πρωτεύων Μ/Σ που επάγει τάση σε κάθε άλλο γειτονικό αγωγό. Οι επαγόμενες αυτές τάσεις είναι ικανές να καταστρέψουν προϊόντα υψηλής τεχνολογίας που θα βρεθούν στη δράση του μαγνητικού πεδίου.

Γι’αυτό εκτός από το αλεξικέραυνο θα πρέπει να έχουμε και απαγωγούς υπέρτασης

Τα εξωτερικά συστήματα προστασίας που περιγράψαμε παραπάνω έχουν σκοπό την σύλληψη των κεραυνών και την ασφαλή μεταφορά τους στην γη με τρόπο ώστε να μην προξενήσουν ζημιές στο κτήριο. Όμως τα συστήματα αυτά δεν διασφαλίζουν ούτε την προστασία από ζημιές των ηλεκτρικών, ηλεκτρονικών και μηχανολογικών συσκευών και των ηλεκτρικών εγκαταστάσεων, ούτε την προστασία των ανθρώπων από ηλεκτροληξία σε περίπτωση προσβολής μιας κατασκευής από κεραυνό.

Οι παραπάνω κίνδυνοι οφείλονται στις κρουστικές υπερτάσεις που δημιουργούνται με την πτώση ενός κεραυνού.Οι κρουστικές υπερτάσεις είναι ρεύματα πολύ μεγάλης έντασης, τέτοιας που μπορεί να καταστρέψει οιανδήποτε ηλεκτρολογική εγκατάσταση ή συσκευή καθώς και να προκαλέσει ηλεκτροπληξία. Τα ρεύματα αυτά φτάνουν στις συσκευές και στον ηλεκτρολογικό και ηλεκτρονικό εξοπλισμό του εκάστοτε κτηρίου διαμέσου των καλωδίων ισχύος, των τηλεφωνικών καλωδίων, των κεραιών, των γειώσεων, των δικτύων ύδρευσης, θέρμανσης, ψύξης, αερισμού κ.λ.π. Ακόμα και αν ο κεραυνός πέσει πολύ μακριά από ένα κτήρο, η υψηλή ιδιοσυχνότητα του παραγόμενου ηλεκτρομαγνητικού πεδίου που δημιοργείται από τον κεραυνό του επιτρέπει να ταξιδεύσει σε μεγάλη απόσταση και πιθανότατα να προσβάλλει ένα κτήριο μέσω κάποιων από τις παραπάνω διαδρομές. Ένας κεραυνός λοιπόν μπορεί να προκαλέσει καταστροφή στα ηλεκτρικά μέρη μιας κατασκευής ακόμα και αν πέσει χίλια μέτρα μακριά, ανάλογα φυσικά και με την ένταση που θα έχει.

Συνεπώς για να είναι πλήρες και απόλυτα ασφαλές ένα σύστημα αντικεραυνικής προστασίας πρέπει να περιλαμβάνει οπωσδήποτ και εσωτερικό Σ.Α.Π.

Το εσωτερικό Σ.Α.Π δεν είνα τίποτε άλλλο απο την τοποθέτηση τόσο στην είσοδο του ρεύματος στό κτήριο (στον Γενικό Ηλεκτρικό Πίνακα) όσο και στους υποπίνακες της ηλεκτρικής εγκατάστασης αλλά ακόμα και πλησίον ευαίσθητων στις κρουστικές υπερτάσεις ηλεκτρονικών ή ηλεκτρικών συσκευών απαγωγών κρουστικών υπερτάσων.

Ο απαγωγός κρουστικής υπέρτασης όταν στο ηλεκτρικό δίκτυο που είναι συνδεδεμένος εφαρμοστεί μια κρουστική τάση με τιμή μεγαλύτερη από την τάση διάσπασης του, βραχυκυκλώνει τα άκρα του σε χρόνο της τάξης ns και διακόπτει το ηλεκτρικό κύκλωμα. Όταν η τάση του δικτύου επανέλθει στα φυσιολογικά επίπεδα, ο απαγωγός κρουστικών υπερτάσεων επανέρχεται αυτόματα στην αρχική φυσιολογική του θέση, χωρίς την ανάγκη διακοπής της παροχής του ηλεκτρικού δικτύου, αντικατάσταση τηκτών, ή επαναοπλισμού αυτόματων διακοπτών. Με το τρόπο αυτό διασφαλίζεται απόλυτα η προστασία όλων των εξοπλισμών και συσκευών της εγκατάστασης και πάνω από όλα τής ίδιας της ανθρώπινης ζωής.

Το αλεξικεραυνο “ελκει” τον κεραυνο;

Μια συνιθισμένη απορία πολλών είναι εάν το αλεξικεύραυνο, λόγω των χαρακτηριστικών και του τρόπου λειτουργίας του, έλκει τους κεραυνούς.

Δηλαδή, μήπως δεν θα χτυπούσε κεραυνός στο κτίριο, ενώ τώρα με την εγκατάσταση ενός αλεξικέραυνου οι κεραυνοί και αντί να κτυπήσουν αλλού, θα έλκονται από το νέο αλεξικέραυνο.

Είναι ένας μύθος αρκετά διαδεδομένος που συντηρείται, αφού πολλές φορές δεν είναι έτοιμοι να απαντήσουν τεκμηριωμένα ούτε και οι έμποροι υλικών αντικεραυνικής προστασίας (βλέπετε πολλοί ενδιαφέρονται να πουλήσουν και όχι να προστατέψουν ζωές και περιουσίες)…

Η αλήθεια είναι ότι πράγματι, το αλεξικέραυνο θα έλξει τον κεραυνό παρέχοντας μια ελεγχόμενη δίοδο γι΄ αυτόν. Δεν θα έλξει όμως έναν κεραυνό που αλλιώς θα κτυπούσε χιλιόμετρα μακριά, ούτε θα προκαλέσει πτώση κεραυνού από το πουθενά! Απλά θα “συλλάβει” έναν κεραυνό ο οποίος ούτως ή άλλως θα κτυπούσε κάπου στην ακτίνα κάλυψης του αλεξικέραυνου.

Δηλαδή, χωρίς την ύπαρξη του αλεξικέραυνου, ο κεραυνός θα κτυπούσε στο κτίριο, σε κάποια κεραία ή κολώνα, στον κήπο κ.ο.κ. Ενώ με την ύπαρξη του αλεξικέραυνου, αυτός ο κεραυνός (που ούτως ή άλλως θα κτυπούσε κάπου κοντά, στην ακτίνα κάλυψης του αλεξικέραυνου) θα περάσει μέσα από το αλεξικέραυνο.

Ραδιενεργά αλεξικέραυνα

Πέρασαν πάνω από είκοσι χρόνια από τότε που η Επιτροπή Ατομικής Ενέργειας, ακολουθώντας τις διεθνείς πρακτικές, απαγόρευσε τη χρήση ραδιενεργών αλεξικέραυνων, λόγω της προφανούς βλάβης που θα μπορούσαν να προκαλέσουν. Ακόμη και σήμερα όμως, φαίνεται ότι υπάρχουν ραδιενεργά αλεξικέραυνα στις Ένοπλες Δυνάμεις, τα οποία δεν έχουν μέχρι στιγμής αποσυρθεί.

Μόλις πρόσφατα, το ΥΠΕΘΑ (μέσω των αρμοδίων υπηρεσιών) εξέδωσε μια απόφαση απόσυρσης ορισμένων εξ αυτών από την Πολεμική Αεροπορία με κόστος 114.300 ευρώ.

Σύμφωνα με το Ελληνικό Κέντρο Ελέγχου Όπλων, υπάρχουν και άλλα ραδιενεργά αλεξικέραυνα στις Ένοπλες Δυνάμεις, γεγονός που αποδεικνύεται από το παρακάτω έγγραφο.

Σύμφωνα με τον δρ Θεόδωρο Λιόλιο, διδάκτωρ Πυρηνικής Φυσικής (ΑΠΘ) και διευθυντή του Ελληνικού Κέντρου Ελέγχου Όπλων, τα ραδιενεργά αλεξικέραυνα άρχισαν να χρησιμοποιούνται από το 1970 και είναι κυρίως δύο ειδών, ανάλογα με το αν περιέχουν Αμερίκιο-241 (Am-241) ή Ράδιο-226 (Ra-226). 

Τα αλεξικέραυνα με Αμερίκιο-241 εκπέμπουν σωμάτια άλφα που δεν μπορούν να διαπεράσουν τα ρούχα μας, αλλά, όταν εισπνεύσουμε Αμερίκιο-241, αυτό σφηνώνεται στους πνεύμονες και τους ακτινοβολεί, προκαλώντας βλάβες ακόμη και καρκίνο. Το Παλλάδιο που περιβάλλει την πηγή του Αμερίκιου-241 μέσα σε δέκα χρόνια οξειδώνεται και αποκαλύπτει το Αμερίκιο, μολύνοντας την γύρω περιοχή. Μια τυπική ποσότητα ραδιενεργού Αμερίκιου-241 στο αλεξικέραυνο είναι περίπου 100 μιλιγκράμ και αρκεί μια βροχή ή ένας δυνατός αέρας, ώστε μια οξειδωμένη συσκευή να σκορπίσει το υλικό στη γύρω περιοχή και να φτάσει ακόμη και στο έδαφος. Για τον λόγο αυτό πρέπει να αντικαθίσταται έπειτα από μια δεκαετία χρήσης του.

Αφού, λοιπόν, το 1986 με την υπ’ αριθμό 260/030.8 / 27.03.1986 εγκύκλιο της η Ελληνική Επιτροπή Ατομικής Ενέργειας απαγόρευσε πλέον την εγκατάσταση ραδιενεργών αλεξικέραυνων, πώς είναι δυνατόν το έτος 2016 να υπάρχουν ακόμη ραδιενεργά αλεξικέραυνα;

Δείτε ακόμα  Ραδιενεργό αλεξικέραυνο πάνω από σχολικό συγκρότημα

Δείτε επίσης μια εγκληματική κατασκευαστική αμέλεια με αλεξικέραυνο σε δημοτικό σχολείο

πηγές:

http://www.meteoclub.gr/

http://www.anadrasi.com/

http://iqelectric.com/

http://www.pittas.gr/

http://www.texnikos.gr/

ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ-ΘΕΜΑ: “ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΑΝΤΙΚΕΡΑΥΝΙΚΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ” ΚΟΥΡΟΥΤΖΙΔΗΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ