Πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα καυσίμων θέρμανσης

Ο χειμώνας μπήκε για τα καλά και όλοι μας κοιτάμε πως θα ζεσταθούμε χωρίς πολλούς μπελάδες αλλά και χωρίς να πληρώσουμε πολλά για τους χειμερινούς μήνες που έχουμε ανάγκη τη θέρμανση του σπιτιού μας. Γενικά, τα καύσιμα που χρησιμοποιούμε είναι το πετρέλαιο, το φυσικό αέριο, το υγραέριο, τα pellets, το ξύλο και φυσικά το ρεύμα. Αυτά «δίνουν ζωή» στα διάφορα συστήματα θέρμανσης που έχουμε στα σπίτια μας και έτσι ζεσταινόμαστε. Η κλασική λοιπόν ερώτηση ανάμεσα στα νοικοκυριά είναι η εξής: Πώς θα ζεσταθούμε φέτος; Αυτή η ερώτηση τα προηγούμενα χρόνια δεν είχε το ίδιο νόημα, αφού δεν υπήρχαν τέτοιου είδους οικονομικές συνθήκες και τα καύσιμα κρατούσαν περίπου τις ίδιες τιμές χωρίς «σκαμπανεβάσματα». Επομένως οι ιδιοκτήτες αγόραζαν κάθε χρόνο το ίδιο καύσιμο, αφού ζεσταίνονταν ικανοποιητικά και η τιμή του δεν ανέβαινε. Αντίθετα, οι σημερινές συνθήκες αναγκάζουν αρκετούς από εμάς να αρχίσουμε πάλι το ψάξιμο του πιο φθηνού αλλά και του πιο αποδοτικού καυσίμου, που θα δώσει ζεστασιά σε όλη την οικογένεια. Αν χρειαστεί μάλιστα, προετοιμάζονται (όσοι έχουν την οικονομική δυνατότητα) να αντικαταστήσουν το σύστημα θέρμανσης που έχουν με ένα άλλο που καίει το φθηνότερο καύσιμο. Βέβαια όσο καλό σύστημα θέρμανσης και να έχουμε στο σπίτι μας, υπάρχουν άλλοι παράγοντες (π.χ. ελλιπής μόνωση σπιτιού) που περιορίζουν αυτό που θέλουμε να πετύχουμε, δηλαδή την σωστή θερμοκρασία σε όλο το σπίτι. 

Το πετρέλαιο

Στην Ελλάδα το πρώτο καύσιμο που περνάει από το μυαλό των ανθρώπων είναι το πετρέλαιο. Πολλά χρόνια το χρησιμοποιούμε για τη θέρμανση του σπιτιού μας, γεμίζοντας ξανά και ξανά τους λέβητες και τους καυστήρες. Έφτασε να γίνει ο πιο διαδεδομένος τρόπος θέρμανσης, αφού περίπου το 67% των κατοίκων χρησιμοποιούν το πετρέλαιο για τη θέρμανσή τους. Είναι αλήθεια πως με αυτό καύσιμο ζεσταινόμαστε χωρίς κόπο και χρήμα, εννοώντας πως δεν χρειάζεται να αλλάξουμε το σύστημα θέρμανσης που έχουμε. Αντιλαμβανόμενες οι εταιρείες προφανώς ότι σχεδόν όλος ο κόσμος αγοράζει πετρέλαιο, προσπάθησαν να βελτιώσουν την ποιότητα του καυσίμου. Με τη βελτίωση αυτή το σύστημα κεντρικής θέρμανσης λειτουργεί καλύτερα και έτσι το σπίτι ζεσταίνεται ευκολότερα. Άλλο ένα θετικό στοιχείο είναι το θέμα του επιδόματος θέρμανσης, το οποίο αν και περιορισμένο, δίνει αρκετές ευκαιρίες.
Με τους ψηφιακούς θερμοστάτες μπορείτε να ελέγξετε οι ίδιοι το ύψος της θερμοκρασίας που θέλετε, άρα έχετε εξοικονόμηση και υψηλή απόδοση. Όσο περισσότερο βελτιώνεται το πετρέλαιο, τόσο λιγότεροι ρύποι θα εκπέμπονται επομένως και αυτό είναι κάτι θετικό. Από την άλλη μεριά με τη χρήση πετρελαίου είναι επιβεβλημένος ο καθαρισμός της δεξαμενής και ο λέβητας ή ο καυστήρας πρέπει να συντηρούνται τακτικά για να λειτουργούν όσο το δυνατόν καλύτερα.

Πλεονεκτήματα

• Είναι η πιο γνωστή μέθοδος κεντρικής θέρμανσης στην Ελλάδα
• Ήδη διαθέσιμη στα περισσότερα σπίτια 
• Διευκολύνσεις στην πληρωμή από κράτος, τράπεζες και εταιρείες εμπορίας πετρελαιοειδών
• Ζεσταίνει ομοιόμορφα το χώρο. Ειδικά δε με τους σημερινούς σύγχρονους ψηφιακούς θερμοστάτες, μπορείς να πετύχεις με μεγάλη ακρίβεια το ύψος της θερμοκρασίας που επιθυμείς να έχεις στο σπίτι σου
• Συνεχώς βελτιούμενη ποιότητα καυσίμου και άρα μεγαλύτερη απόδοση, λιγότεροι εκπεμπόμενοι ρύποι
• Ασταθής τιμή της καύσιμης ύλης τα τελευταία δύο χρόνια

Μειονεκτήματα

• Επιβεβλημένος ο καθαρισμός της δεξαμενής
• Ανάγκη τακτικής συντήρησης του καυστήρα και του λέβητα
• Περισσότερο ρυπογόνο λόγω των καταλοίπων που αφήνει 
• Προπληρωμή ποσότητας
• Χαμηλή απόδοση λόγω παλαιότητας πολλών συστημάτων

Το φυσικό αέριο

Το φυσικό αέριο είναι μία έξυπνη λύση οικονομικής θέρμανσης για τους καταναλωτές. Είναι ένα σχετικά καθαρό καύσιμο, το οποίο χρησιμοποιείται σε λέβητες αερίου μια καυστήρες. Αν και είναι χρόνια γνωστό στην υπόλοιπη Ευρώπη, στην Ελλάδα χρησιμοποιείται εδώ και λίγα χρόνια. Για αυτό τον λόγο, δεν έχουν όλοι οι καταναλωτές την ευκαιρία απόκτησης φυσικού αερίου, καθώς ακόμη είναι λίγες οι περιοχές που έχουν τέτοιου είδους εγκατάσταση. Η τιμή του αερίου είναι σε χαμηλά επίπεδα, πράγμα που σημαίνει ότι τα επόμενα χρόνια, -με τη προϋπόθεση ότι θα επεκταθεί η εγκατάσταση και σε άλλες περιοχές της Ελλάδας- όλο και περισσότερος κόσμος θα στραφεί σε αυτόν τον τρόπο θέρμανσης. Το φυσικό αέριο μπορεί να δώσει τη λύση προσφέροντας μεγάλη οικονομία τόσο για την κεντρική όσο και για την αυτόνομη θέρμανση. Άλλος ένας λόγος προτίμησης είναι -και θα συνεχίσει να είναι- η μικρή κατανάλωση που έχει το φυσικό αέριο αλλά κυρίως η μεγάλη ποσότητα θερμότητας που παράγει, σε σχέση με το κόστος. Το αέριο υπερισχύει έναντι του πετρελαίου και στο θέμα της εκπομπής ρύπων. Παράγει πολύ μικρότερες ποσότητες διοξειδίου του άνθρακα (περίπου 25%) σε σχέση με το πετρέλαιο γιατί πολύ απλά έχει τη χαμηλότερη αναλογία σε άνθρακα. Σημαντικότερο πλεονέκτημα στη θέρμανση με φυσικό αέριο είναι η αυτονομία. Στις μονοκατοικίες που βρίσκονται σε περιοχή με δίκτυο φυσικού αερίου η επιλογή είναι μονόδρομος, στις πολυκατοικίες ωστόσο τα πράγματα είναι λίγο πιο περίπλοκα. Ο ιδιοκτήτης του διαμερίσματος που θέλει να αυτονομηθεί πρέπει να λάβει την έγκριση από τους υπόλοιπους ενοίκους και μετά από διάφορες διαδικασίες να αυτονομηθεί εν τέλει. Πάντως οι εταιρείες παροχής φυσικού αερίου δίνουν την ευκαιρία για εγκατάσταση συστήματος αερίου με ευέλικτα χρηματοδοτικά προγράμματα, κάτι πολύ σημαντικό για τους τυχερούς που μένουν στις πόλεις με φυσικό αέριο.

Πλεονεκτήματα

• Προσφέρει πλήρη αυτονομία στη θέρμανση
• Είναι πάντα διαθέσιμο και πληρώνεις μόνο όσο καταναλώνεις
• Εκτός από θέρμανση παρέχει και ζεστό νερό αλλά και ενέργεια για την κουζίνα
• Απαιτείται ελάχιστος χώρος καθώς ο λέβητας έχει μέγεθος ενός ντουλαπιού
• Οι λέβητες είναι νεότερης γενιάς υψηλής απόδοσης
• Έχει μικρές ανάγκες συντήρησης λόγο της καθαρότερης καύσης που γίνεται
• Όλοι οι λέβητες φυσικού αερίου πληρούν πολύ υψηλές προδιαγραφές  ασφαλείας
• Παράγονται πολύ μικρές ποσότητες διοξειδίου του άνθρακα

Μειονεκτήματα

• Δεν είναι διαθέσιμο ακόμα σε όλη τη χώρα
• Χρειάζεται εργασίες για σύνδεση με το δίκτυο
• Μόνο τρείς εταιρείες παροχής στην Ελλάδα

Τα pellet

Βάσει του ορισμού, η βιομάζα αποτελεί ουσιαστικά κάθε ύλη που έμμεσα ή άμεσα έχει βιολογική (οργανική) προέλευση. Σε περίπτωση που η βιομάζα χρησιμοποιείται ως καύσιμο για την παραγωγή ενέργειας, μιλάμε για στερεά, υγρά και αέρια βιοκαύσιμα, ανάλογα με τη φυσική τους μορφή. Τα στερεά βιοκαύσιμα περιλαμβάνουν ένα μεγάλο εύρος υλικών, όπως πελέτς, καυσόξυλα, πυρηνόξυλο, κτλ. και χρησιμοποιούνται  για την παραγωγή θερμότητας στον οικιακό τομέα. Υπάρχει ένα τεράστιο πλήθος υλικών πολύ διαφορετικών ιδιοτήτων που μπορούν να χαρακτηριστούν ως στερεά βιοκαύσιμα. Στην πράξη, οι μορφές των στερεών βιοκαυσίμων που είναι διαθέσιμες στο εμπόριο είναι συγκεκριμένες και περιλαμβάνουν κυρίως τις ακόλουθες:
Τα πέλετς (πελέτες) είναι μικρά κυλινδρικά σωματίδια, με τυπική διάμετρο 6 – 8 mm. Παράγονται από μια διαδικασία συμπίεσης βιομάζας. Γενικά, η παραγωγική διαδικασία των πέλετς εξασφαλίζει την ομοιομορφία του καυσίμου και χαμηλά ποσοστά υγρασίας (< 10 % κ.β.). Σήμερα, η συντριπτική πλειοψηφία των πέλετς που κυκλοφορούν στην αγορά είναι κατασκευασμένη από ξύλο και χαρακτηρίζονται από χαμηλά ποσοστά τέφρας. Είναι δυνατή και η κατασκευή πέλετς από άλλα υλικά (π.χ. άχυρο), η παραγωγή και η χρήση τους όμως στον οικιακό τομέα είναι πολύ περιορισμένη λόγω υψηλής περιεκτικότητας σε τέφρα. Στην ελληνική αγορά, τα πέλετς ξύλου διακινούνται συνήθως σε συσκευασίες των 15 kg. Η τιμή τους κυμαίνεται μεταξύ 250-350€/τόνος.

Πλεονεκτήματα

• Αποτροπή του φαινομένου του θερμοκηπίου 
• Αποφυγή της επιβάρυνσης της ατμόσφαιρας με το διοξείδιο του θείου (SO2) 
• Μείωση της ενεργειακής εξάρτησης, από εισαγωγές καυσίμων από τρίτες χώρες
• Εξασφάλιση εργασίας και συγκράτηση των αγροτικών πληθυσμών στις γεωργικές περιοχές
• Ανανεώσιμη πηγή ενέργειας
• Αυτόματη τροφοδοσία καύσιμης ύλης (στις συσκευές με εγκατεστημένη αυτή τη δυνατότητα)
• Χαμηλό κόστος καυσίμου σε σχέση με τα συμβατικά ορυκτά καύσιμα 

Μειονεκτήματα

• Μεγάλος όγκος και απαίτηση σε μεγάλο χώρο αποθήκευσης
• Μεγάλη περιεκτικότητα  σε υγρασία (σε αρκετές περιπτώσεις)
• Δυσκολία στη συλλογή, μεταποίηση, μεταφορά και αποθήκευση
• Κίνδυνος από την έκλυση εκπομπών σωματιδίων
• Ανάγκη καθημερινής τροφοδοσίας  και ενασχόλησης με το σύστημα
• Προπληρωμή ποσότητας

Υγραέριο: Μια εναλλακτική μορφή θέρμανσης

Το υγραέριο είναι ένα καύσιμο φιλικό προς το περιβάλλον αλλά και οικονομικό. Το μειονέκτημα σε αυτό τον τρόπο θέρμανσης είναι το γεγονός ότι για την εγκατάσταση συστήματος θέρμανσης απαιτείται είτε μια δεξαμενή με συγκεκριμένες προδιαγραφές ασφαλείας, είτε φιάλη υγραερίου. Ένα θετικό χαρακτηριστικό είναι η αυτονομία που μπορείτε να έχετε με το υγραέριο στη περίπτωση που διαθέτετε ατομικό επίτοιχο λέβητα με ενσωματωμένο καυστήρα.

Πλεονεκτήματα

• Τιμή
• Διαθεσιμότητα
• Ποιότητα
• Ευκολία χρήσης – Μικρές ανάγκες συντήρησης
• Ασφάλεια - Προδιαγραφές προϊόντος και συσκευών
• Καύσιμο φιλικό προς το περιβάλλον
• Πολλαπλές χρήσεις (μαγείρεμα, ζεστό νερό χρήσης, θέρμανση) με ταυτόχρονη εξοικονόμηση

Μειονεκτήματα

• Ειδικές προδιαγραφές για χώρους εγκατάστασης και αποθήκευσης 
• Δεν γίνεται εγκατάσταση δεξαμενής σε εσωτερικό χώρο
• Θα πρέπει να πληρούνται όλοι οι προβλεπόμενοι κανόνες ασφαλείας τόσο όσον αφορά το ίδιο το καύσιμο, όσο και την αποθήκευσή του

Τα ξύλα

Η χρήση των ξύλων για τη θέρμανση του σπιτιού είναι ο πιο γνωστός και «παραδοσιακός» τρόπος. Οι ιδιοκτήτες από παλιά έβαζαν τζάκι ή ξυλόσομπες στα σπίτια. Προτιμούσαν λοιπόν να αγοράσουν τα ξύλα, αφού το κόστος ήταν και παραμένει χαμηλό και να ζεσταθούν με κάθε μέσον που καίει ξύλο. Σε περιοχές δε που αυτά προσφέρονται «δωρεάν» από τη φύση, η θέρμανση ήταν εύκολη υπόθεση. Αυτό συνεχίζει μέχρι και τις μέρες μας, αφού τα ξύλα συνεχίζουν να είναι φθηνά. Ωστόσο, η αλόγιστη χρήση τους οδηγεί σε υπερυλοτόμηση, ενώ είναι αρκετά δύσκολο να ελέγξουμε την ποιότητά τους, σε περιπτώσεις που δεν τα αγοράζουμε από κάποιον έμπορο. Γενικά, τα μέσα καύσης ξύλων αυξήθηκαν, αφού δεν είναι λίγοι αυτοί που έχουν βάλει στα σπίτια τους ενεργειακά τζάκια ή σύγχρονες πλέον ξυλόσομπες. Με τα σύγχρονα μέσα η θερμική απόδοση φτάνει στα ύψη, όμως δεν σταματά να είναι μια κουραστική διαδικασία το κόψιμο, η τακτοποίηση και η προστασία των ξύλων από υγρασία. Πέρα από αυτό και το σύστημα θέρμανσης που καίει ξύλο θέλει τη συντήρησή του αλλά κυρίως απαιτεί καθάρισμα. Από τα είδη ξύλων αυτά που είναι πιο γνωστά και «παλιά» είναι τα καυσόξυλα και μπορούμε να βρούμε πολύ εύκολα.

Πλεονεκτήματα

• Οικονομική λειτουργία λόγω του χαμηλού κόστους καυσίμου
• Ωραίο αισθητικό αποτέλεσμα της φωτιάς
• Δυνατότητα σύνδεσης με συστήματα κεντρικής εγκατάστασης

Μειονεκτήματα

• Αυξημένες εκπομπές σωματιδίων σε σχέση με τα συστήματα καύσης πετρελαίου ή φυσικού αερίου (ειδικά στα παραδοσιακά τζάκια ανοιχτού τύπου)
• Κίνδυνος πυρκαγιάς στην καμινάδα από ανάφλεξη κρεόζωτου (μείγμα που προέρχεται από την απόσταξη των ξύλων)
• Συχνό καθάρισμα καμινάδων και εστιών
• Απαίτηση σε μεγάλους χώρους αποθήκευσης
• Ανάγκη για συνεχή τροφοδότηση της φωτιάς
• Ανάγκη για τακτική συντήρηση από εξειδικευμένο συνεργείο

Το ηλεκτρικό ρεύμα ως «καύσιμο»

Η θέρμανση με ηλεκτρικό ρεύμα είναι μια από τις πιο διαδεδομένες μορφές θέρμανσης, καθώς χρησιμοποιεί ως «καύσιμο» τον ίδιο τον ηλεκτρισμό. Θεωρείται εύκολη λύση για κεντρική, βοηθητική ή μερική θέρμανση οποιουδήποτε χώρου και αυτό γιατί προσφέρει και οικονομικούς τρόπους κεντρικής θέρμανσης, αλλά και βοηθητική θέρμανση σε κάθε χώρο του σπιτιού με μεγάλη γκάμα συσκευών. Βέβαια, η θέρμανση μέσω του ηλεκτρικού ρεύματος δεν είναι και η πιο οικολογική. Μπορεί οι ηλεκτρικές συσκευές θέρμανσης να μην λειτουργούν με καύση και άρα να μην παράγουν διοξείδιο του άνθρακα, αλλά για να παράγουν το ηλεκτρικό ρεύμα τα εργοστάσια χρησιμοποιούν ορυκτά καύσιμα και προφανώς αυτό είναι ένα μειονέκτημα, ασχέτως αν εμείς δεν το αντιλαμβανόμαστε εύκολα. Πάντως ο ηλεκτρισμός αποτελεί σημαντικό τρόπο θέρμανσης στα ελληνικά νοικοκυριά σήμερα, είτε ως κεντρική θέρμανση (ηλεκτρικοί λέβητες, αντλίες θερμότητας), είτε ως τοπική (κλιματιστικά, θερμοπομποί, πάνελ υπέρυθρης ακτινοβολίας, κ.α.). Πολλά συστήματα που λειτουργούν και «καίνε» ρεύμα, έχουν την ευκολία της μεταφοράς μέσα στο σπίτι ή και εκτός. Για παράδειγμα την ηλεκτρική σόμπα μπορείτε να την μετακινείτε όπου θέλετε μέσα στο σπίτι, σε αντίθεση με το ενεργειακό τζάκι που είναι τοποθετημένο σε μια μόνιμη θέση και ζεσταίνει μόνο τον χώρο στον οποίο βρίσκεται. Θεωρείται οικονομική λύση θέρμανσης από την άποψη του ότι πολλές ηλεκτρικές συσκευές είναι φθηνές, όταν είναι για χρήση βοηθητικής θέρμανσης. Ένα θετικό χαρακτηριστικό είναι η μείωση της υγρασίας του χώρου που επιτυγχάνεται με τις συσκευές που χρησιμοποιούν το ρεύμα (π.χ θερμοσυσσωρευτές, υπέρυθρη θέρμανση, αερόθερμα). Θεωρούνται πολύ υγιεινές λύσεις και όχι άδικα αφού δεν εκπέμπουν καμία βλαβερή ουσία προς τα έξω.

Πλεονεκτήματα

• Εύκολη και εύχρηστη λύση θέρμανσης
• Οι συσκευές που χρησιμοποιούν ρεύμα μετακινούνται εύκολα μέσα στο σπίτι
• Πολλά οικονομικά προϊόντα θέρμανσης όταν πρόκειται για συσκευές βοηθητικές

Μειονεκτήματα

• Το περιβάλλον βλάπτεται αφού για να παραχθεί το ρεύμα χρησιμοποιούνται ορυκτά καύσιμα κατά κόρον
• Ακριβή  χρέωση του ηλεκτρικού ρεύματος, αν δεν έχετε ενταχθεί σε ειδικό τιμολόγιο (νυχτερινό) 
• Μεγάλο κόστος στο ρεύμα αν τις βοηθητικές συσκευές τις χρησιμοποιείτε για θέρμανση όλου του σπιτιού

πηγή:http://www.4green.gr/