Ηλεκτρική καταιγίδα προσφέρει φυσικό υπερθέαμα!

Ένα βίντεο ενός μόλις λεπτού παρουσιάζει πώς είναι μια ηλεκτρική καταιγίδα στον ουρανό. Αφορμή στάθηκε ο κυκλώνας Ντάλια που έπληξε τη δυτική Αυστραλία στις 2/12/2017 και το αποτέλεσμα ήταν η η εμφάνιση αυτού του εντυπωσιακού φαινομένου στον ουρανό! Ο Geof Green δημιούργησε ένα timelapse βίντεο, στο οποίο παρατηρούμε τον ουρανό να φωτίζεται από τους κεραυνούς κατά τη διάρκεια του τροπικού κυκλώνα.

Το συγκεκριμένο φαινόμενο προκαλείται όταν η συσσώρευση στατικού ηλεκτρισμού υπερνικά τη φυσική αντίσταση που προβάλλει ο ατμοσφαιρικός αέρας στη δίοδο ενός ηλεκτρικού ρεύματος. Όταν ο αέρας είναι ξηρός, τότε η αντίσταση αυτή είναι μεγάλη. Όταν όμως περιέχει υδροσταγόνες, όπως γίνεται στην περίπτωση του κυκλώνα, αναπτύσσεται τάση 10 εκατομμυρίων βολτ που προκαλεί την ηλεκτρική εκκένωση.

πηγή:http://perierga.gr/

ΧΤΥΠΗΜΑ ΑΕΡΟΠΛΑΝΟΥ ΑΠΟ ΚΕΡΑΥΝΟ..ΝΑ ΑΝΗΣΥΧΩ?

ΧΤΥΠΗΜΑ ΑΕΡΟΠΛΑΝΟΥ ΑΠΟ ΚΕΡΑΥΝΟ-ΝΑ ΑΝΗΣΥΧΩ?

Ο κεραυνός αποτελεί ένα από τα άγχη πολλών ταξιδιωτών. Τι γίνεται, όμως, στην περίπτωση που χτυπήσει αεροπλάνο;

Δεν χρειάζεται να ανησυχείτε, γιατί δεν πρόκειται να συμβεί απολύτως τίποτα –ίσως μόνο αναβοσβήσουν τα φώτα και υπάρξουν παράσιτα στα όργανα του πιλοτηρίου για δέκατα του δευτερολέπτου.

Η ηλεκτρική εκκένωση προσκολλάται σε κάποιο σημείο του αεροσκάφους, συνήθως κάποια «αιχμή» όπως τα ακροπτερύγια ή το ρύγχος και στην συνέχεια αποκολλάται και συνεχίζει την πορεία της προς το έδαφος, αφού διατρέξει εξωτερικά το «σώμα» του. Αυτό συμβαίνει λόγω των προβλέψεων στην σχεδίαση και κατασκευή του αεροσκάφους, όπου όλη η δομή λειτουργεί σαν κλωβός του Φαραντέυ  (όπου οι καλοί αγωγοί σχηματίζουν στο εσωτερικό τους «ασπίδα» έναντι των ηλεκτρικών αλληλεπιδράσεων).

Τα σύγχρονα αεροπλάνα φτιάχνονται κυρίως από αλουμίνιο, το οποίο είναι καλός αγωγός του ηλεκτρισμού, ενώ στο εσωτερικό τους, υπάρχει επαρκής μόνωση έτσι ώστε το ρεύμα να παραμένει στο εξωτερικό πλαίσιο του αεροσκάφους.

Στις περιπτώσεις κάποιων σύγχρονων μικρών αεροσκαφών, των οποίων το εξωτερικό έχει φτιαχτεί με κάποιο υλικό που ενδεχομένως να μην είναι και τόσο καλός αγωγός, υπάρχει ένα ενσωματωμένο στρώμα καλωδίων το οποίο επιτρέπει στο ρεύμα του κεραυνού να περάσει. Οι δεξαμενές καυσίμου του αεροπλάνου είναι επαρκώς προστατευμένες και ασφαλισμένες με ένα παχύ μονωτικό στρώμα, με αποτέλεσμα αν το ρεύμα του κεραυνού περάσει από το ένα άκρο του αεροπλάνου, να εξέλθει από το άλλο μέσω των αγώγιμων διαδρομών, χωρίς παρατράγουδα.

Παρόλα αυτά ορισμένες φορές στο σημείο «εισόδου» του κεραυνού στο αεροπλάνο είναι πιθανό να αναπτυχθούν υψηλές θερμοκρασίες και να υπάρξει διάτρηση της επικάλυψης.  Σε τέτοιες περιπτώσεις υπάρχει πάντα ο κίνδυνος το σημείο της διάτρησης να συμπίπτει με εσωτερική δεξαμενή με άμεσο αποτέλεσμα ανάφλεξη και έκρηξη. Για προστασία στις συγκεκριμένες περιοχές το πάχος της επικάλυψης είναι αρκετά μεγάλο ώστε να μην υπάρξει διάτρηση, ενώ οι ίδιες οι δεξαμενές έχουν αντιεκρηκτική προστασία.

Στις ΗΠΑ το τελευταίο καταστροφικό χτύπημα αεροπλάνου από κεραυνό συνέβη το 1967, μετά από έκρηξη στη δεξαμενή καυσίμων του αεροπλάνου. Έκτοτε έχουν γίνει μελέτες και έχουν παρθεί τα απαραίτητα μέτρα, έτσι ώστε να βελτιωθεί η προστασία των αεροπλάνων από τους κεραυνούς.

Βέβαια έχει αναφερθεί ατύχημα με χτύπημα κεραυνού σε αεροπλάνο Boeing 737 της Κολομβίας το 2010, το οποίο με 131 επιβαίνοντες (125 επιβάτες και εξαμελές πλήρωμα) συνετρίβη κατά την προσγείωση στο νησί Σαν Αντρές της χώρας, αφού έπεσε σε καταιγίδα.
Σύμφωνα με τον πιλότο του Boeing, το αεροσκάφος χτυπήθηκε από κεραυνό. Το αεροσκάφος ανήκε στην ιδιωτική κολομβιανή εταιρία Aires.
Τουλάχιστον ένας επιβάτης σκοτώθηκε-μια γυναίκα από συγκοπή- ενώ 114 τραυματίστηκαν. Βέβαια το ατύχημα συνέβη λόγω του ότι ο πιλότος έχασε τον έλεγχο κατά την προσγείωση 

Πόσο συχνό είναι το φαινόμενο; Στατιστικά μια πτώση κεραυνού σε κάθε αεροπλάνο που πετά σε τακτικές πτήσεις μια φορά τον χρόνο.

ΑΝΑΠΟΔΟΙ ΚΕΡΑΥΝΟΙ

«Ανάποδοι» κεραυνοί, τροφοδότες ζωής

Το σπάνιο φαινόμενο πιθανώς αποτελεί πηγή δημιουργίας ζωής και σε άλλους πλανήτες

Δείτε το video

Λονδίνο 

Πριν από λίγα χρόνια εντοπίστηκε ένα άγνωστο μέχρι τότε φαινόμενο να λαμβάνει χώρα στη γήινη ατμόσφαιρα σε ύψος περίπου 80 χιλιομέτρων. Δημιουργούνται κεραυνοί με φορά από κάτω προς τα πάνω, φαινόμενο που είναι εξαιρετικά σπάνιο και πολύ δύσκολα ανιχνεύσιμο.

Διεθνής ομάδα ερευνητών πραγματοποίησε πειράματα σε εργαστήριο και υποστηρίζει ότι το φαινόμενο συμβαίνει και σε άλλους πλανήτες του ηλιακού μας συστήματος. Σε περίπτωση που η ύπαρξη του φαινομένου σε άλλους πλανήτες επιβεβαιωθεί θα αποτελέσει πολύ σημαντική εξέλιξη αφού σύμφωνα με τους ειδικούς οι κεραυνοί αποτελούν μέρος του μηχανισμού δημιουργίας ζωής.

Τα γιγαντιαία τζετ

Η επιστημονική κοινότητα έχει προσδώσει στο φαινόμενο τον όρο «γιγάντιοι πίδακες» (gigantic jets) αλλά μέχρι σήμερα δεν έχει μελετηθεί επαρκώς. Ερευνητές του Πανεπιστημίου του Τελ Αβίβ, σε συνεργασία με συναδέλφους τους από άλλα πανεπιστήμια του Ισραήλ αλλά και επιστήμονες του Πολυτεχνείου του Αιτχόβεν στην Ολλανδία, θέλησαν να διαπιστώσουν αν το φαινόμενο παράγεται μόνο στην Γη ή αν παρατηρείται και σε άλλους πλανήτες.

Οι ερευνητές αναδημιούργησαν εργαστηριακά τις ατμοσφαιρικές συνθήκες που επικρατούν στον Δία, τον Κρόνο και την Αφροδίτη και κατέληξαν στην διαπίστωση ότι οι «ανάποδοι» κεραυνοί συμβαίνουν και εκεί.

Η «ανάποδη» ζωή

Οι ερευνητές παρουσίασαν τα ευρήματα της έρευνάς τους στο Ευρωπαϊκό Συνέδριο Πλανητικών Επιστημών που έγινε στη Γαλλία. Η έρευνα σε πρώτη φάση φωτίζει τις ηλεκτροχημικές διεργασίες που συντελούνται στους τρεις πλανήτες.

Η πιο ενδιαφέρουσα εξέλιξη σε περίπτωση που το φαινόμενο πράγματι υπάρχει σε άλλους πλανήτες είναι ότι η παρουσία του μπορεί να συνδέεται με την εμφάνιση κάποιων μορφών ζωής εκεί. Οι κεραυνοί παράγουν οργανικά μόρια παρόμοια με εκείνα που υπήρχαν σύμφωνα με την κρατούσα θεωρία στη λεγόμενη «αρχέγονη σούπα» υλικών και στοιχείων από τα οποία σχηματίστηκαν οι πρώτες μορφές ζωής στη Γη.

ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΑΠΟ ΚΕΡΑΥΝΟ ΣΤΗ ΘΑΛΑΣΣΑ

Τι συμβαίνει όταν ένας κεραυνός χτυπάει στη θάλασσα -Υπάρχει τρόπος να προστατευτείτε?

Όταν ο κεραυνός πέσει στην επιφάνεια της θάλασσας λόγω του ότι το νερό είναι καλός αγωγός του ηλεκτρισμού η τάση διαχέεται επίπεδα δημιουργώντας μια σχετικά μικρή διαφορά τάσης αλλά το ρεύμα περνάει από το σώμα του λουόμενου και έχει σχεδόν το ίδιο αποτέλεσμα όπως στην ξηρά και σε ακτίνα μέχρι και 100m από το σημείο που έπεσε ο κεραυνός. Όμως με την επαφή του κεραυνού στην επιφάνεια της θάλασσας συμβαίνει επίσης και το εξής. Λόγω της τρομακτικά μεγάλης θερμοκρασίας (30.000 ºC) εξατμίζεται μεγάλη ποσότητα νερού δημιουργώντας έκρηξη η οποία μπορεί να συγκριθεί με δυναμίτη, το πιεστικό κύμα μεταφέρεται πολλά μέτρα μακριά και τα επακόλουθα είναι στην καλύτερη περίπτωση σπάσιμο τύμπανων και στην χειρότερη και αν βρεθούμε πολύ κοντά ρήξη πνευμόνων, εμβολή αέρος, απώλεια αισθήσεων.

Σε περίπτωση λοιπόν που κάνετε αμέριμνοι το μπάνιο σας και ξαφνικά διαπιστώσετε ότι μία σφοδρή καταιγίδα έρχεται προς το μέρος σας, τότε υπάρχουν δύο τρόποι να προστατευτείτε. Ο ένας είναι να βγείτε γρήγορα στη στεριά και να βρείτε ένα ασφαλές καταφύγιο μέχρι να περάσει και ο δεύτερος είναι να κολυμπήσετε πιο βαθιά.

Σύμφωνα με την Εθνική Μετεωρολογική Υπηρεσία των ΗΠΑ, η ηλεκτρική τάση ενός κεραυνού είναι 300 εκατομμύρια βολτ και είναι κάτι παραπάνω από αρκετά για να σκοτώσουν καθώς η ηλεκτρική εκκένωση εξαπλώνεται οριζοντίως και όχι κατακόρυφα. Αυτά είναι άσχημα νέα για όσους επιπλέουν στο νερό ή κολυμπούν στην επιφάνειά του, καθώς το νερό είναι καλός αγωγός του ηλεκτρισμού.
Τα ψάρια, τα οποία κολυμπούν βαθύτερα, είναι περισσότερο προστατευμένα από τους ανθρώπους.

«Σε περίπτωση που είστε στη θάλασσα μπορεί πολύ εύκολα να γίνεται "στόχος" μίας αστραπής» αναφέρει ένας μετεωρολόγος από το Πανεπιστήμιο του Reading.
Πρόσφατες έρευνες από τη NASA έχουν αποδείξει ωστόσο ότι είναι πολύ πιθανότερο ένας κεραυνός να χτυπήσει στη Γη από ότι στη θάλασσα, ωστόσο δεν είναι ποτέ κακό να λαμβάνουμε τα μέτρα μας σε περίπτωση καταιγίδας.
Οι ειδικοί αναφέρουν επίσης ότι οι κίνδυνοι ποικίλλουν ανάλογα και με τις εποχές.

Ποτέ κατάδυση με καταιγίδα

Βουτιά όταν έχει καταιγίδα ΠΟΤΕ, ειδικά αν είμαστε σε ανοιχτή θάλασσα και δεν έχει υψώματα ή δένδρα εκεί τριγύρω. Αν για κάποιο λόγο βρεθούμε στο νερό και καταλάβουμε ότι πέφτουν κεραυνοί όσο είμαστε σε μεγάλο βάθος και ο (οι) κεραυνοί δεν πέσουν πολύ κοντά μας δεν παθαίνουμε τίποτε τον απορροφάει η μάζα του νερού. Όταν όμως βρεθούμε στην επιφάνεια τότε είναι πολύ επικίνδυνο τα μέταλλα που κουβαλάμε μαζί μας φιάλη κ.λ.π λειτουργούν σαν μαγνήτης.

Τι κάνουμε όμως αν βρεθούμε σε μια τέτοια κατάσταση?

1) Κατά αρχήν παραμένουμε σε μεγάλο βάθος +10 m και
2) Επιστρέφουμε υποβρυχίως όσο ποιο κοντά γίνεται στο σημείο εξόδου
3) Αποθέτουμε όλο τον μεταλλικό εξοπλισμό στον βυθό
4) Αναδυόμαστε στην επιφάνεια και κολυμπάμε χωρίς να σηκώνουμε τα χέρια μας ψηλά διότι λειτουργούν σαν κεραίες
5) Αναζητούμε ασφαλές μέρος μέχρι να περάσει η μπόρα. Μέσα σε αυτοκίνητο είναι το ποιο ασφαλές μέρος ( FaradeyΆ scher Keafig ).
6) Αφού περάσει η μπόρα και είμαστε “εκπαιδευμένοι” ψάχνουμε και βρίσκουμε τον εξοπλισμό μας

Την σκότωσε κεραυνός μέσα στη θάλασσα

Η 36χρονη σκοτώθηκε ακαριαία μπροστά στην οικογένειά της

Τη τραγική στιγμή που μια γυναίκα χτυπήθηκε από κεραυνό μέσα στη θάλασσα, κατέγραψε ένας φωτογράφος σε παραλία του Σάο Πάολο της Βραζιλίας.
Πρόκειται για την 36χρονη τουρίστρια Rosangela Biavati, η οποία, σύμφωνα με τη DailyMail, πήγε με την οικογένεια και τους φίλους της στην παραλία. Όπως αναφέρει η ίδια πηγή, η 36χρονη χτυπήθηκε την ώρα που φώναζε στο παιδί της να φύγει από τη θάλασσα την ώρα της καταιγίδας. Τρεις εικόνες αποτυπώνουν το τραγικό συμβάν.

Όταν βρίσκεσαι σε φουσκωτό σκάφος

Θα πρέπει να εγκαταστήσουμε ένα αλεξικέραυνο στο φουσκωτό μας;

Όχι ακριβώς αλλά θα πρέπει να πάρουμε ορισμένα μέτρα αν και για αυτά θα πρέπει να αρχίσουν να προβλέπουν οι κατασκεύασες των Φουσκωτών. Αλλά πριν αναφέρω τα μέτρα θα πρέπει να λάβουμε υπ όψιν μας ότι ο κεραυνός είναι μια πολύ γρήγορη ηλεκτρική εκκένωση, ηλεκτρικά φορτία κινούνται από το σύννεφο προς την θάλασσα, με μεγάλη ταχύτητα. αλλά κίνηση φορτίων σημαίνει ηλεκτρικό ρεύμα και μάλιστα στην περίπτωση μας πολύ ισχυρό, όταν όμως υπάρχει ηλεκτρικό ρεύμα με επαγωγή δημιουργούνται αλλά ρεύματα, τα λεγόμενα επαγωγικά, σε αρκετά μεγάλη απόσταση από το σημείο που έπεσε ο κεραυνός. Θα πρέπει λοιπόν να τα λάβουμε και αυτά υπ όψιν μας.

Ποιες είναι λοιπόν αυτές οι προφυλάξεις;

Α) Πρέπει να γειώσουμε το roll Bar με ένα καλώδιο τουλάχιστον 16 καρέ το οποίο θα το βιδώσουμε από την μια μεριά σε μια βίδα που το στερεώνει στο σκάφος την δε άλλη άκρη σε ένα από τα μπουλόνια στήριξης της μηχανής ακολουθώντας τον συντομότερο δρόμο, η μηχανή είναι το μοναδικό μεταλλικό εξάρτημα σε συνεχή επαφή με την θάλασσα .

Στην περίπτωση πολυεστερικού roll Bar θα πρέπει να τοποθετήσουμε στο ψηλότερο σημείο του μια μεταλλική ακίδα 15 έως 20 εκατοστών η οποία μπορεί να χρησιμεύσει και σαν ιστός για μια σημαιούλα, η οποία όμως εσωτερικά θα ενώνεται με καλώδιο 16 καρέ σε μπουλόνι στήριξης της μηχανής.

Β) Θα πρέπει να γειώσουμε το μεταλλικό δοχείο καυσίμων αλλά και νερού με καλώδιο          τουλάχιστον 10 καρέ και όχι με το καλωδιάκι των 1,5 καρέ όπως συνηθίζεται.

Γ) Επίσης γειωμένα πρέπει να είναι τα μεταλλικά μέρη της κονσόλας από τα οποία κρατιόμαστε, η άκρη της αλυσίδας που μένει στην βάρκα, η βάση του τιμονιού εάν αυτό είναι υδραυλικό, το σασί του VHF ο εργάτης της άγκυρας και ότι άλλο μεταλλικό αντικείμενο κάποιου όγκου ή επιφάνειας υπάρχει στο σκάφος.

Δ) Πάνω στο σκάφος με καταιγίδα δεν θα πρέπει να φοράμε, αλυσίδες, σταυρουδάκια, βραχιόλια, ρολόγια με μπρασελέ, ακόμα και δακτυλίδια. Όσο και αν φαίνεται παράξενο μπορεί να πυρακτωθούν από τα επαγωγικά ρεύματα και να μας προξενήσουν σοβαρά εγκαύματα.

Προστασία των ηλεκτρονικών του σκάφους

Τα όσα ανέφερα παραπάνω χρησιμεύουν για  να βρίσκει ο κεραυνός εύκολη οδό προς την θάλασσα, αλλά δεν είναι ικανό να προστατέψει τα ηλεκτρονικά μας από υπερτάσεις έστω και αν βρίσκονται εκτός λειτουργίας .
Υπάρχουν εταιρίες στο εξωτερικό που ισχυρίζονται ότι έχουν συστήματα που προστατεύουν τα μηχανήματα αλλά πάντα μέχρι κάποιο βαθμό το δε κόστος θα πρέπει να είναι αρκετά υψηλό και δεν νομίζω ότι αξίζει τον κόπο για τα λιγοστά και σχετικά φτηνά ηλεκτρονικά μηχανήματα ενός φουσκωτού.

Η κεραία του VHF

Γνωρίζουμε ότι για να έχουμε την καλύτερη απόδοση η κεραία πρέπει να βρίσκεται όσο το δυνατόν ψηλότερα αυτό φυσικά την κάνει          ευάλωτη περισσότερο από κάθε άλλο εξάρτημα εκτεθειμένο σε ηλεκτρομαγνητικές δυνάμεις και δια μέσου αυτής το VHF μας.
θα πρέπει λοιπόν σε εξαιρετικές περιπτώσεις           κακοκαιρίας να γειωθούν και τα δυο καλώδια της κεραίας από την μεριά εισόδου στο VHF, αυτό επιτυγχάνεται ξεβιδώνοντας τον κονέκτορα από το VHF και βιδώνοντας το σε ένα θηλυκό κονέκτορα γειωμένο.

Αλλά ας μη τα βλέπουμε όλα μαύρα,
ας εξετάσουμε λοιπόν τις πιθανότητες να δεχθούμε κεραυνό

Α) Από επίσημα στατιστικά στοιχεία οι περισσότερες καταιγίδες με κεραυνούς δημιουργούνται στις περιοχές μεταξύ των παραλλήλων 30 Νότιο και 30 Βόρειο, και οι περιοχές αυτές είναι εκτός της Ελλάδας

Β) Το καλοκαίρι στην Ελλάδα οι καταιγίδες με κεραυνούς είναι πολύ λίγες.

Γ) Οι κεραυνοί που πέφτουν στην ξηρά είναι          δεκαπλάσιοι από αυτούς που πέφτουν στην θάλασσα.

Δ) Όπως γνωρίζουμε ο κεραυνός επιλέγει πάντα τον καλύτερο ηλεκτρικά δρόμο για να          εκκενωθεί προς την θάλασσα και εδώ λοιπόν το φουσκωτό λόγω του μικρού του ύψους από την επιφάνεια της θάλασσας πλεονεκτεί απέναντι στα αλλά πλεούμενα, δεν διαθέτει τον τεράστιο μεταλλικό όγκο ενός πλοίου, ούτε το πανύψηλο κατάρτι ενός ιστιοπλοϊκού. Πάντα γύρο μας υπάρχει κάτι υψηλότερο ξεκινώντας από βράχους και βραχονησίδες (γιαυτο καλό είναι να ταξιδεύουμε σχετικά κοντά στην ξηρά), αλλά και από τα κύματα που μας περιβάλουν τα οποία σε όγκο αλλά πολλές φορές και σε ύψος είναι μεγαλύτερα.

Οι πιθανότητες λοιπόν ένα φουσκωτό να χτυπηθεί από κεραυνό στην θάλασσα είναι πάρα πολύ μικρές.

Δείτε σε video τι γίνεται όταν ένας κεραυνός χτυπάει τη θάλασσα και καρέ καρέ το χτύπημα κεραυνού στη θάλασσα

ΠΩΣ ΘΑ ΠΡΟΦΥΛΑΧΘΟΥΜΕ ΑΠΟ ΚΕΡΑΥΝΟ-ΚΕΡΑΥΝΟΠΛΗΞΙΑ

Τα θανατηφόρα χτυπήματα κεραυνού

Περίπου 24.000 άτομα σκοτώνονται κάθε χρόνο από χτυπήματα κεραυνών

Ο κεραυνός είναι ένα ακραίο παράδειγμα ηλεκτροστατικής εκκένωσης. Πρόκειται ουσιαστικά για ένα μεγάλο ρεύμα (> 30 kA) μονής κατεύθυνσης που διαρκεί από 1/1000 έως 1/10 του δευτερολέπτου. Οφείλεται στη δημιουργία ηλεκτρικού πεδίου στην ατμόσφαιρα από τάσεις που συχνά ξεπερνάνε τα 10 εκατομμύρια Volts (10 MV). Το ηλεκτρικό τόξο του κεραυνού δημιουργεί εξαιρετικά υψηλές θερμοκρασίες (> 20.000 °C). Έτσι, προκαλείται συμπίεση και γρήγορη εκτόνωση του αέρα που δημιουργεί κρουστικό ηχητικό κύμα. Ανάλογα με τον τρόπο που πλήττεται το θύμα  διακρίνομε τρεις κατηγορίες κεραυνοπληξίας:

• Άμεσο χτύπημα: ο κεραυνός χτυπάει απευθείας το θύμα, εισέρχεται συνήθως από το κεφάλι και φεύγει από τα πόδια διασχίζοντας το σώμα. Η πιο θανατηφόρα μορφή. 80% των θυμάτων καταλήγουν. Ευτυχώς, τα άμεσα χτυπήματα είναι συνήθως σπάνια.

• Έμμεσο χτύπημα: όταν ο κεραυνός χτυπάει πρώτα ένα άλλο αντικείμενο και μεταπηδάει κατόπιν στο θύμα. Έχει καλύτερη πρόγνωση από το άμεσο χτύπημα.

• Χτύπημα εδάφους: όταν ο κεραυνός χτυπάει το έδαφος (άμεσα ή έμμεσα) πλησίον του θύματος. Σε αυτήν την περίπτωση αν υπάρχει διαφορά δυναμικού μεταξύ των ποδιών του θύματος (step voltage) το ρεύμα εισέρχεται από το ένα πόδι και βγαίνει από το άλλο. Ιδιαίτερα θανατηφόρο για τα μεγάλα τετράποδα ζώα επειδή τα μπροστινά πόδια τους απέχουν αρκετά από τα πίσω.

Κεραυνοπληξία

Η κυριότερη διαφορά ανάμεσα στην κεραυνοπληξία και την ηλεκτροπληξία από υψηλή τάση είναι η διάρκεια της έκθεσης στο ρεύμα. Λόγω της πολύ σύντομης διάρκειας, η κεραυνοπληξία κατά κανόνα δεν προκαλεί σοβαρά εγκαύματα ή εσωτερική ιστική καταστροφή. Η κεραυνοπληξία συνήθως προκαλεί επιφανειακά εγκαύματα. Η συνηθέστερη αιτία θανάτου για τα θύματα του κεραυνού είναι η καρδιοαναπνευστική ανακοπή. Σε πολλές περιπτώσεις η καρδιά επανέρχεται από μόνη της, αλλά η αναπνευστική παύση λόγω του σπασμού των θωρακικών μυών και της καταστολής του αναπνευστικού κέντρου μπορεί να συνεχιστεί και μετά την αυθόρμητη αποκατάσταση της κυκλοφορίας του αίματος. Σε αυτήν την περίπτωση, εκτός κι αν η αναπνοή υποστηριχτεί τεχνητά, αναπτύσσεται δευτερογενής καρδιακή ανακοπή λόγω υποξίας. Άτομα που δεν παθαίνουν άμεσα ανακοπή, σπάνια καταλήγουν. Γενικά, τα θύματα κεραυνοπληξίας έχουν καλές πιθανότητες επιβίωσης, αλλά η πιθανότητα για μόνιμες, κυρίως νευρολογικές βλάβες είναι πολύ αυξημένη. Έτσι, η νοσηρότητα στα άτομα που επιζούν φτάνει το 70% γιατί πλήττεται ο εγκέφαλος, το ΑΝΣ και τα περιφερικά νεύρα. Μηχανικές κακώσεις μπορεί να συμβούν αφού το ωστικό κύμα που δημιουργεί ο κεραυνός μπορεί να πετάξει το θύμα σε αρκετή απόσταση. Περίπου τα 2/3 των θυμάτων που χτυπήθηκαν από κεραυνό είχαν υποστεί και ρήξη τυμπάνων.

Επιφανειακά εγκαύματα σχήματος Lichtenberg σε θύμα κεραυνοπληξίας. Δεν είναι σοβαρά αλλά αποτελούν χαρακτηριστικό διαγνωστικό σημείο της κεραυνοπληξίας. Πιθανότατα οφείλονται στην καταστροφή  τριχοειδών αγγείων του δέρματος από τη διεύλεση του ρεύματος.

Ετησίως, περίπου 24.000 άτομα σκοτώνονται και άλλα 240.000 τραυματίζονται από χτυπήματα κεραυνών σε όλο τον κόσμο.

Όμως αυτοί που επιζούν, ακόμα και δεκαετίες μετά το χτύπημα, βιώνουν τις σοβαρές επιπτώσεις του… κεραυνοβολήματος. Τα χιλιάδες βολτ που διαπερνούν το ανθρώπινο σώμα τη στιγμή του χτυπήματος, πολλές φορές προκαλούν σοβαρές βλάβες στο νευρικό σύστημα με αποτέλεσμα πολλά θύματα να αναφέρουν απώλεια μνήμης, αδυναμία συγκέντρωσης και αλλαγές στην προσωπικότητά τους.

Η Mary Ann Cooper, διευθύντρια του προγράμματος έρευνας σχετικά με τους τραυματισμούς από κεραυνό του πανεπιστημίου του Ιλινόις στο Σικάγο, αναφέρει πως τα θύματα χάνουν τη ρουτίνα τους και πράγματα απλά, όπως το να θυμάται κανείς που έβαλε τα κλειδιά του ή πώς κάνει κάτι που έκανε μέχρι τώρα δίχως σκέψη, γίνονται δύσκολα για την καθημερινότητα πολλών θυμάτων.

Ο Russ Chapman, περπατούσε αμέριμνος το 1999 στο Littleton του Κολοράντο, όταν ένας κεραυνός έπεσε πολύ κοντά του και τον έριξε στο πεζοδρόμιο. Ο Chapman, έκτοτε έχει απολυθεί από τις δουλειές που κατά καιρούς προσπάθησε να κάνει, επειδή ξεχνούσε να πάει για δουλειά. Αλλά τα προβλήματα δεν σταμάτησαν εκεί, αφού πολλές φορές ξεχνάει να φάει και έχει αποκτήσει διάφορα άλλα προβλήματα υγείας, όπως έντονους πονοκεφάλους, προβληματικό ύπνο και επιληψία.

Υπάρχει μια διεθνής ομάδα για αυτούς που έχουν πέσει θύματα κεραυνών, η Lightning Strike and Electrical Shock Survivors International, η οποία προσφέρει πληροφορίες και υποστήριξη στα θύματα και στις οικογένειές τους.

Πώς όμως μπορεί κάποιος να επιζήσει από ένα χτύπημα κεραυνού;

Αρχικά το καλύτερο πράγμα που έχει να κάνει κάποιος, είναι προφανώς το να αποφύγει να χτυπηθεί. Γι' αυτό υπάρχει ο κανόνας 30/30, σύμφωνα με τον οποίο, αν βλέποντας μια αστραπή δεν προλαβαίνεις να μετρήσεις μέχρι το 30 πριν φτάσει ο ήχος σε σένα, τότε πρέπει να μπεις σε ένα κτήριο το συντομότερο και μετά να περιμένεις εκεί μέσα για 30 λεπτά αφού ακούσεις την τελευταία βροντή. Τότε η καταιγίδα θα έχει τελειώσει και έτσι θα έχουμε αποφύγει κάθε πιθανότητα να μπούμε στη λίστα των θυμάτων.

Πως θα  υπολογίσουμε την απόσταση μας από την επερχόμενη καταιγίδα

Κατά τη δημιουργία της αστραπής, η λάμψη και ο ήχος παράγονται ταυτόχρονα. Επειδή όμως η ταχύτητα του φωτός είναι πολύ μεγαλύτερη από την ταχύτητα του ήχου, εμείς βλέπουμε πρώτα το φως και μετά ακούμε τον ήχο, αφού αυτός φτάνει καθυστερημένα στο σημείο που βρισκόμαστε.

Εξ΄ αιτίας αυτού του φαινομένου λοιπόν, μπορούμε πολύ εύκολα να υπολογίσουμε την απόστασή μας από το σημείο εκδήλωσης της αστραπής:

Μόλις δούμε τη λάμψη, αρχίζουμε και μετράμε τα δευτερόλεπτα που θα μεσολαβήσουν μέχρι να ακούσουμε τον ήχο (τη βροντή). Η ταχύτητα του ήχου είναι γνωστή και σταθερή, ίση με 344 μέτρα ανά δευτερόλεπτο. Έτσι, εάν μεσολαβήσουν για παράδειγμα 10 δευτερόλεπτα μεταξύ λάμψης και βροντής, τότε η απόστασή μας από το σημείο εκδήλωσης της αστραπής είναι 10 επί 344, δηλαδή 3.440 μέτρα (περίπου τρισήμιση χιλιόμετρα).

Εδώ να σημειωθεί πως διάφορα σκέπαστρα, δέντρα, στάσεις λεωφορείων και λοιπά παραπήγματα δεν προσφέρουν επαρκή προστασία από τους κεραυνούς και μάλιστα πολλές φορές τους έλκουν κιόλας. Οπότε όταν αναφερόμαστε σε κτήριο, εννοούμε ένα κτίσμα με ηλεκτρικό και αποχετευτικό δίκτυο που μπορεί να γειώσει την ενέργεια ενός κεραυνού.

Ο κεραυνός είναι πάντα επικίνδυνος ακόμα και όταν δεν μας χτυπά απ ευθείας αλλά πέφτει σχετικά κοντά μας.
Το ρεύμα του κεραυνού δεν μπαίνει απ ευθείας στο έδαφος όπως πιστεύεται αλλά επιπλέει στην επιφάνια και η ένταση του μειώνεται όσο μεγαλώνει η απόσταση από το σημείο της πτώσης του.
Εάν απομακρυνόμαστε από το σημείο πτώσης με μεγάλα βήματα, υπάρχει κίνδυνος να υποστούμε μυϊκά προβλήματα ή και κατάγματα των οστών από την διάφορα δυναμικού που προκαλείται μεταξύ των ποδιών μας γι αυτό τον λόγο βήματα όσο το δυνατόν μικρότερα και αργά.(Τα μεγάλα τετράποδα κινδυνεύουν πολύ περισσότερο λόγω της απόστασης των ποδιών τους)

Αν βρεθεί κάποιος σε μια καταιγίδα και βρίσκεται μέσα στο αυτοκίνητό του, τότε το καλύτερο που έχει να κάνει είναι να παραμείνει εντός του οχήματος με ανεβασμένα τα παράθυρα, εφόσον αυτό δεν είναι κάμπριο. Το μεταλλικό σώμα του οχήματος παρέχει μια προστασία, αρκεί να μην αγγίζει κάποιος οποιοδήποτε μεταλλικό μέρος του εντός του οχήματος.

Έχετε υπόψη, ωστόσο, πως τα λάστιχα του αυτοκινήτου ή οι ενδεχομένως λαστιχένιες σόλες των υποδημάτων δεν παρέχουν καμιά προστασία από τους κεραυνούς. Μάλιστα, πολλά από τα θύματα κεραυνών είναι αγρότες σε χωράφια οι οποίοι βρέθηκαν πάνω στο τρακτέρ τους.

Αν όμως βρεθεί κάποιος σε ένα δάσος, μακριά από ασφαλές κτίσμα ή όχημα, το καλύτερο που μπορεί να κάνει, είναι να προστατευτεί κάτω από πυκνή και χαμηλή βλάστηση όπως π.χ. θάμνοι ή χαμηλά δέντρα. Τα ψηλά δέντρα πρέπει να αποφεύγονται, γιατί, ως γνωστόν, ο κεραυνός συνήθως χτυπάει το πιο ψηλό αντικείμενο σε μια περιοχή.

Στην περίπτωση που κάποιος είναι σε ανοιχτό χώρο της υπαίθρου, πρέπει:

Μακριά όσο το δυνατόν από τα δένδρα.

Προσπαθήστε να βρείτε καταφύγιο κλειστό

Εάν δεν βρείτε καθίστε διπλωμένοι με τα πόδια κλειστά και το κεφάλι στα γόνατα.

Εάν είστε με ποδήλατο κατεβείτε και αφήστε το ποδήλατο μακριά.

Στο Βουνό λόγω του ύψους είναι το μέρος με της περισσότερες πιθανότητες για κεραυνούς.
Θα πρέπει:

• Πρώτου την εκδρομή να παίρνουμε μετεωρολογικό δελτίο
• Εάν μας αιφνιδιάσει η καταιγίδα θα πρέπει να κατεβούμε όσο το δυνατόν χαμηλότερα και να βρούμε κλειστό και σίγουρο καταφύγιο.
• Εάν παραμείνουμε στην ύπαιθρο θα πρέπει να είμαστε μακριά από δένδρα και υψώματα και να καθόμαστε διπλωμένοι με τα πόδια κλειστά και το κεφάλι στα γόνατα.

Στο κάμπινγκ

• Παραμείνετε μέσα σε τροχόσπιτο ή αυτοκίνητο
• Βγείτε από την σκηνή διαφορετικά καθίστε μακριά από μεταλλικά μέρη. Οι καινούργιες σκηνές τύπου Ιγκλού είναι ακίνδυνες.
• Μη ψαρεύεται με καλάμι.

Στην περίπτωση τώρα που η καταιγίδα μας βρίσκει στην παραλία θα πρέπει:

Α) Να απομακρυνθεί ο ένας από τον άλλο σε απόσταση το λιγότερο 3 μέτρα.

Β) Να απαλλαγούμε από ότι μεταλλικό αντικείμενο έχουμε πάνω μας και να το τοποθετήσουμε τουλάχιστον 100 μέτρα μακριά μας

Γ) Να καθόμαστε με ενωμένα και λυγισμένα τα πόδια και το κεφάλι να ακουμπά στα γόνατα.
Εάν έχετε τέντα με μεταλλικούς πασσάλους, θα πρέπει να τους απομακρύνεται και να τους πλαγιάσετε στην άμμο.

Υπάρχει τρόπος να αισθανθούμε πότε κινδυνεύουμε άμεσα από χτύπημα κεραυνού. Αν νιώθουμε στατικό ηλεκτρισμό στο κεφάλι μας και αισθανόμαστε να σηκώνονται οι τρίχες, τότε άμεσα πρέπει να τυλιχτούμε κάτω στο έδαφος βάζοντας το κεφάλι ανάμεσα στα γόνατα και να καλύψουμε τα αυτιά μας με τα χέρια μας για να μειώσουμε την πιθανότητα βλάβης στην ακοή.

Δεν πρέπει να ξαπλώσουμε στο έδαφος, γιατί είναι καλύτερη τακτική να μειώσουμε την επιφάνεια επαφής του σώματός μας με αυτό, δεδομένου ότι το ηλεκτρικό φορτίο μπορεί να διαχυθεί στο έδαφος, ειδικά εάν αυτό είναι υγρό.
Αν δούμε κάποιον να τον χτυπά κεραυνός, μπορούμε να του παρέχουμε άμεσα βοήθεια, αφού το θύμα δεν συνεχίζει να φέρει ηλεκτρικό φορτίο και δεν μπορεί να μας βλάψει.

Ο κεραυνός με αριθμούς

Ο τυπικός κεραυνός περιέχει 300 εκατομμύρια βολτ ηλεκτρικού δυναμικού και μπορεί να τροφοδοτήσει μια λάμπα των 100 watt για ένα χρόνο.

Στις ΗΠΑ, οι κεραυνοί σκοτώνουν περί τα 100 άτομα ετησίως και τραυματίζουν άλλα 1.000.
Οι πιθανότητες να μας χτυπήσει κεραυνός, εν έτει 2013, είναι μία στις 600.000. Τα τελευταία 100 χρόνια ο ρυθμός εμφάνισης θυμάτων από κεραυνούς έχει πέσει σημαντικά αφού έχει περιοριστεί η έκθεση του ανθρώπου στο περιβάλλον.

Η πολιτεία της Φλόριντα στις ΗΠΑ, φαίνεται να έχει τα πρωτεία στο ρυθμό εμφάνισης κεραυνών και σχετικών τραυματισμών και θανάτων. Ενώ η Καλιφόρνια, παρά το τεράστιο μέγεθός της έχει κατά μέσο όρο μόλις 85.000 κεραυνούς ετησίως. Για τα παραπάνω φυσικά ευθύνεται το κλίμα κάθε περιοχής.

Παγκοσμίως όμως, δεν υπάρχει πιο κεραυνοβολημένο μέρος από την κεντρική Αφρική. Υπάρχει ένα μικρό χωριό στο Κονγκό, που ονομάζεται Kifuka και πλήττεται από κεραυνούς, κατά μέσο όρο, 158 φορές ετησίως!

Απίστευτο περιστατικό στη Χίο: Κεραυνός άνοιξε τρύπα 5 τετραγωνικών σε σπίτι

Σημαντικές φθορές στο σπίτι του Γιάννη και της Ρούλας Τσουμπαριώτη  στην περιοχή Πούντα της Αγ. Ερμιόνης, προκάλεσε ο κεραυνός που το χτύπησε την Κυριακή 17/1/2016.

«Μένουμε 17 χρόνια εδώ, πρώτη φορά μας χτυπά κεραυνός. Είδα μια φλόγα, μια κοκκινιά κάλυψε όλη την περιοχή, ακούστηκε ένα φοβερό βουητό και μετά τραντάχτηκε το σπίτι», λέει η Ρούλα, κάνοντας  το σταυρό της. Νοιώθουν τυχεροί που είναι καλά και  οι φθορές περιορίστηκαν στις υλικές ζημιές.

«Τρύπησαν πέντε τετραγωνικά από την κεραμοσκεπή και το ταβάνι της  κρεβατοκάμαρας. Σταθήκαμε τυχεροί, γιατί τον περισσότερο ηλεκτρισμό τον απορρόφησαν τα καδρόνια που στηρίζουν την κεραμοσκεπή», προσθέτει ο Γιάννης.

Με το χιονιά και την καταρρακτώδη  βροχή, ανέβηκε στην ταράτσα, έκλεισε πρόχειρα την τρύπα  και τώρα έχουν αρχίσει τις επισκευές. Για να προστατευτούν στο μέλλον, θα εγκαταστήσουν σύστημα αντικεραυνικής προστασίας, το οποίο είναι σχετικά ακριβό.

Κάηκαν αρκετές  ηλεκτρικές συσκευές. Οι ζημιές δεν αποζημιώνονται, γιατί το περιστατικό είναι μεμονωμένο και δεν εμπίπτει στις περιπτώσεις που καλύπτονται από τις θεομηνίες.

Μη δημόσια υπόθεση η αντικεραυνική προστασία

Οργανωμένη αντικεραυνική προστασία πόλης και οικισμών, δεν υπάρχει. Οι διεθνείς κανονισμοί προβλέπουν προστασία μόνο ανά κτίριο, δημοτικό ή ιδιωτικό  ανάλογα με τις υποδείξεις της κάθε μελέτης κατασκευής και το ιστορικό της κάθε περιοχής.

«Με την έννοια κάλυψης κάποιας πόλης, δεν υπάρχει αντικεραυνική προστασία. Υπάρχουν μεμονωμένες τοποθετήσεις σε κάποια κτίρια ειδικής προστασίας, σε πυλώνες της ΔΕΗ,  σε μνημεία και σε σχολεία. Καλύπτουν μόνο τα κτίρια  που έχουν εγκατασταθεί και ίσως κάποια άλλα πολύ  κοντινά. Απλά αν σε κάποιο χωριό ή συνοικία  υπάρχει αλεξικέραυνο  στην εκκλησία, προστατεύονται και τα διπλανά σπίτια», δηλώνει ο προϊστάμενος της Τεχνικής Υπηρεσίας Λευτέρης Παπαλάνης».

Οι άδειες εγκατάστασης αλεξικέραυνων εκδίδονται από το τμήμα  Ηλεκτρολογικού/Μηχανολογικού της Τεχνικής Υπηρεσίας του δήμου, οι ενδιαφερόμενοι για περισσότερες πληροφορίες μπορούν να επικοινωνούν στο τηλέφωνο 2271351608.