Μία από τις απαραίτητες συσκευές στο σημερινό κόσμο είναι το ψυγείο. Το ψυγείο έχει διάφορες εφαρμογές στην οικιακή και επαγγελματική χρήση, τη συντήρηση και τη μεταφορά τροφίμων σε μεγάλες αποστάσεις και σε πολλές επιστήμες. Τα ψυγεία της νέας γενιάς επιβραδύνουν τις χημικές και φυσικές διεργασίες στα τρόφιμα, διατηρώντας τα φρέσκα χωρίς να αφαιρείται η αρχική τους υγρασία.
Η λειτουργία του ψυγείου
Όλα είναι θέμα εξάτμισης του υγρού που κυκλοφορεί μέσα του!
Αν βάλουμε επάνω στο χέρι μας νερό, αυτό θα εξατμιστεί και θα δροσίσει ελάχιστα το χέρι μας. Αν όμως βάλουμε οινόπνευμα, θα εξατμιστεί πολύ γρήγορα και θα κρυώσει πολύ περισσότερο το χέρι μας!
Δηλαδή, όταν κάτι εξατμίζεται ταχύτατα, δημιουργεί και περισσότερη ψύξη. Επίσης, αν μπορούσαμε να απαγάγουμε το εξατμισμένο αέριο, θα ήταν κάτι πολύ κρύο (αν εξατμίστηκε γρήγορα).
Αλλά ας δούμε πιο αναλυτικά πως λειτουργεί το ψυγείο και παράγει ψύξη.
Θα δούμε τη βασική αρχή λειτουργίας του ψυγείου, χωρίς να μπούμε σε περιττές λεπτομέρειες.
Το ψυγείο από πίσω του, μέσα και έξω, έχει σωληνάκια, έχει έναν κομπρέσορα και μία βαλβίδα εκτόνωσης. Όλο το κύκλωμα είναι κλειστό: το τέλος του, είναι και η αρχή του (θα καταλάβετε τι εννοούμε).
Τώρα, μέσα στα σωληνάκια υπάρχει ένα υγρό που ονομάζεται φρέον.
Όλα είναι θέμα εξάτμισης του υγρού που κυκλοφορεί μέσα του!
Αν βάλουμε επάνω στο χέρι μας νερό, αυτό θα εξατμιστεί και θα δροσίσει ελάχιστα το χέρι μας. Αν όμως βάλουμε οινόπνευμα, θα εξατμιστεί πολύ γρήγορα και θα κρυώσει πολύ περισσότερο το χέρι μας!
Δηλαδή, όταν κάτι εξατμίζεται ταχύτατα, δημιουργεί και περισσότερη ψύξη. Επίσης, αν μπορούσαμε να απαγάγουμε το εξατμισμένο αέριο, θα ήταν κάτι πολύ κρύο (αν εξατμίστηκε γρήγορα).
Θα δούμε τη βασική αρχή λειτουργίας του ψυγείου, χωρίς να μπούμε σε περιττές λεπτομέρειες.
Το ψυγείο από πίσω του, μέσα και έξω, έχει σωληνάκια, έχει έναν κομπρέσορα και μία βαλβίδα εκτόνωσης. Όλο το κύκλωμα είναι κλειστό: το τέλος του, είναι και η αρχή του (θα καταλάβετε τι εννοούμε).
Τώρα, μέσα στα σωληνάκια υπάρχει ένα υγρό που ονομάζεται φρέον.
Η βαλβίδα εκτόνωσης (βλέπε το 2 στην εικόνα) λοιπόν, που βρίσκεται ενδιάμεσα από τα μέσα και τα έξω σωληνάκια, απαγάγει το υγρό που βρίσκεται στα έξω σωληνάκια (βλέπε το 1 στην κάτω εικόνα) και το ”ραντίζει” με δύναμη στα μέσα σωληνάκια (βλέπε το 3 στην εικόνα), με αποτέλεσμα το υγρό αυτό να εξατμίζεται με μεγάλη ταχύτητα και να γίνεται αέριο!
Το αέριο αυτό είναι παγωμένο και κυκλοφορεί στα μέσα σωληνάκια, κρυώνοντας έτσι τον μέσα χώρο του ψυγείου. Αλλά δεν παραμένει στάσιμο, μιας και εκεί που τερματίζουν τα μέσα σωληνάκια και ξεκινάνε τα έξω, υπάρχει ο κομπρέσορας (βλέπε το 4 στην πάνω εικόνα) που ρουφάει το αέριο, το συμπιέζει κι έτσι αυτό ξαναυγροποιείται.
Κατά τη διαδικασία υγροποίησης, συμβαίνει το αντίθετο: παράγεται θερμότητα και το υγρό είναι ζεστό. Αυτό το υγρό τώρα κυκλοφορεί στα εξωτερικά σωληνάκια (βλέπε το 1 στην εικόνα) του ψυγείου και σταδιακά κρυώνει φυσικά (από τη θερμοκρασία περιβάλλοντος).
Το υγρό όμως, στο τέρμα του δρόμου (εκεί που τελειώνουν τα εξωτερικά σωληνάκια και αρχίζουν τα εσωτερικά), θα ξανασυναντήσει τη βαλβίδα εκτόνωσης η οποία θα το ξανα-αεριοποιήσει και θα πετάξει το αέριο αυτό στα εσωτερικά σωληνάκια, συνεχίζοντας έτσι να ψύχει το εσωτερικό μέρος του ψυγείου!
Και αυτός ο κύκλος συνεχίζεται! Το φρέον είναι ειδικό υγρό που όταν εξατμίζεται - αεριοποιείται, το αέριό του έχει πολύ χαμηλή θερμοκρασία.
Με αυτόν το τρόπο λοιπόν λειτουργεί το ψυγείο. Κάτι ακόμα το οποίο παραλείψαμε, είναι το εξής:
Το υγρό όμως, στο τέρμα του δρόμου (εκεί που τελειώνουν τα εξωτερικά σωληνάκια και αρχίζουν τα εσωτερικά), θα ξανασυναντήσει τη βαλβίδα εκτόνωσης η οποία θα το ξανα-αεριοποιήσει και θα πετάξει το αέριο αυτό στα εσωτερικά σωληνάκια, συνεχίζοντας έτσι να ψύχει το εσωτερικό μέρος του ψυγείου!
Και αυτός ο κύκλος συνεχίζεται! Το φρέον είναι ειδικό υγρό που όταν εξατμίζεται - αεριοποιείται, το αέριό του έχει πολύ χαμηλή θερμοκρασία.
Με αυτόν το τρόπο λοιπόν λειτουργεί το ψυγείο. Κάτι ακόμα το οποίο παραλείψαμε, είναι το εξής:
Αν αυτή η διαδικασία που περιγράψαμε πιο πάνω γινόταν χωρίς σταματημό, θα παγώνανε μέσα τα πάντα. Γι' αυτό λοιπόν, μέσα στο ψυγείο, υπάρχει ένας θερμοστάτης που μπορούμε να ρυθμίσουμε κι εμείς οι ίδιοι την ψύξη - τι θερμοκρασία θα θέλαμε.
Όταν λοιπόν επιτευχθεί η επιθυμητή ψύξη - θερμοκρασία, ο θερμοστάτης διακόπτει το κύκλωμα και ο επάνω κύκλος υγροποίησης - αεριοποίησης του φρέον διακόπτεται.
Όταν όμως η θερμοκρασία ανέβει από ένα όριο και επάνω, τότε την ξαναξεκινάει.
Έτσι λοιπόν λειτουργεί το ψυγείο, η λογική είναι πολύ έξυπνη και σχετικά απλή!
Όταν λοιπόν επιτευχθεί η επιθυμητή ψύξη - θερμοκρασία, ο θερμοστάτης διακόπτει το κύκλωμα και ο επάνω κύκλος υγροποίησης - αεριοποίησης του φρέον διακόπτεται.
Όταν όμως η θερμοκρασία ανέβει από ένα όριο και επάνω, τότε την ξαναξεκινάει.
Έτσι λοιπόν λειτουργεί το ψυγείο, η λογική είναι πολύ έξυπνη και σχετικά απλή!
Η λειτουργία του ψυγείου βήμα-βήμα
1. Το ψυκτικό υγρό περνώντας από την βαλβίδα εκτόνωσης «ψεκάζεται» με δύναμη προς τις εσωτερικές σωληνώσεις. Με αυτόν τον τρόπο, μειώνεται η πίεση του, αυξάνεται ο όγκος του και η θερμοκρασία του ελαττώνεται.
2. Στο εσωτερικό του ψυγείου, η διαδρομή του γίνεται σε σωλήνες που βρίσκονται μέσα στα τοιχώματα του ψυγείου. Εκεί, ως γνωστόν, η θερμότητα μεταφέρεται από τα θερμότερα σώματα στα ψυχρότερα, το ψυκτικό υγρό απορροφά ενέργεια από τα τρόφιμα και η θερμοκρασία του αυξάνεται (με αποτέλεσμα να γίνει αέριο). Φυσικά, τα τρόφιμα αφού χάνουν θερμότητα, ψύχονται!
3. Στη συνέχεια, το ψυκτικό φθάνει στον συμπιεστή-κομπρέσσορα ο οποίος το συμπιέζει, αυξάνοντας τη θερμοκρασία και την πίεσή του, μετατρέποντάς το σε υψηλής πίεσης αέριο.
4. Το ψυκτικό αέριο περνά τώρα από λεπτές σωληνώσεις που βρίσκονται στην πλάτη του ψυγείου, στο εξωτερικό μέρος. Λόγω φαινομένου Joule, εκπέμπεται θερμότητα προς το περιβάλλον και κατά συνέπεια μειώνεται η θερμοκρασία του και μετατρέπεται πάλι σε υγρό.
5. Το ψυκτικό πλέον υγρό φθάνει πάλι στην βαλβίδα εκτόνωσης κλείνοντας έτσι τον κύκλο κι ακολουθείται πάλι η ίδια διαδικασία.
Ψυκτικά υγρά
Το πιο σύνηθες ψυκτικό υγρό είναι το FREON-12, το οποίο έχει θερμοκρασία πήξεως -158 ° C και σημείο βρασμού χαμηλότερο από τη θερμοκρασία δωματίου. Το συγκεκριμένο καταργήθηκε από το 1996.
Το πιο σύνηθες ψυκτικό υγρό είναι το FREON-12, το οποίο έχει θερμοκρασία πήξεως -158 ° C και σημείο βρασμού χαμηλότερο από τη θερμοκρασία δωματίου. Το συγκεκριμένο καταργήθηκε από το 1996.
Η δημιουργούμενη φθορά της ατμόσφαιρας και ιδίως του
στρώματος του όζοντος με τη δημιουργία θερμοκηπίου από την απελευθέρωση του
ψυκτικού υγρού FREON 12 στην ατμόσφαιρα, οδήγησαν τους επιστήμονες στην χρήση ενός
νέου ψυκτικού υγρού χωρίς τη συμμετοχή του χλωρίου, όπως το ισοβουτάνιο (R600a) που είναι πιο φιλικά προς το περιβάλλον. Για την προώθηση αυτής της τεχνολογίας ψύξης με υδρογονάνθρακες (τεχνολογία Greenfreeze), η Greenpeace βραβεύτηκε το 1997 με το Βραβείο Όζοντος των Ηνωμένων Εθνών. Σήμερα, 80 εκατομμύρια ψυγεία τύπου Greenfreeze κυκλοφορούν σε όλο τον κόσμο.
Άλλη μια ενδιαφέρουσα τεχνολογία είναι η μαγνητική ψύξη.
Κατανάλωση ενέργειας
Όλα τα ψυγεία, καταψύκτες και οι συνδυασμοί τους διαθέτουν συμπιεστή υπεύθυνο για την κατανάλωση ενέργειας ώστε να διατηρείται χαμηλή η θερμοκρασία στο εσωτερικό των θαλάμων τους.
ο παρακάτω διάγραμμα παρουσιάζει την τυπική κατανάλωση ρεύματος για τις συσκευές αυτές. Η μέγιστη κατανάλωση παρουσιάζεται κατά την έναρξη λειτουργίας του συμπιεστή.Η ενεργειακή κατανάλωση σταματά όταν ο συμπιεστής βρίσκεται εκτός λειτουργίας.
Ο χρόνος που μεσολαβεί μεταξύ της παύσης λειτουργίας του συμπιεστή και της επαναλειτουργίας του καθορίζεται από τα τεχνικά χαρακτηριστικά, τη χρήση, και τη θέση της συσκευής. Έτσι για παράδειγμα, όσο καλύτερη είναι η μόνωση της συσκευής, τόσο καλύτερα διατηρείται η θερμοκρασία στο εσωτερικό της και ο συμπιεστής λειτουργεί για μικρότερο χρονικό διάστημα καταναλώνοντας συνεπώς χαμηλότερα ποσά ενέργειας.
Όλα τα ψυγεία, καταψύκτες και οι συνδυασμοί τους διαθέτουν συμπιεστή υπεύθυνο για την κατανάλωση ενέργειας ώστε να διατηρείται χαμηλή η θερμοκρασία στο εσωτερικό των θαλάμων τους.
ο παρακάτω διάγραμμα παρουσιάζει την τυπική κατανάλωση ρεύματος για τις συσκευές αυτές. Η μέγιστη κατανάλωση παρουσιάζεται κατά την έναρξη λειτουργίας του συμπιεστή.Η ενεργειακή κατανάλωση σταματά όταν ο συμπιεστής βρίσκεται εκτός λειτουργίας.
Ο χρόνος που μεσολαβεί μεταξύ της παύσης λειτουργίας του συμπιεστή και της επαναλειτουργίας του καθορίζεται από τα τεχνικά χαρακτηριστικά, τη χρήση, και τη θέση της συσκευής. Έτσι για παράδειγμα, όσο καλύτερη είναι η μόνωση της συσκευής, τόσο καλύτερα διατηρείται η θερμοκρασία στο εσωτερικό της και ο συμπιεστής λειτουργεί για μικρότερο χρονικό διάστημα καταναλώνοντας συνεπώς χαμηλότερα ποσά ενέργειας.
Η θερμοκρασία λειτουργίας και η θερμοκρασία περιβάλλοντος παίζουν σημαντικό ρόλο. Όσο μεγαλύτερη είναι η τιμή της διαφορά τους τόσο περισσότερο χρόνο χρειάζεται να λειτουργεί ο συμπιεστής καταναλώνοντας περισσότερη ενέργεια.
Η χρήση της συσκευής είναι σημαντική για την κατανάλωση ενέργειας. Όσο περισσότερο χρόνο και όσο συχνότερα ανοίγει η πόρτα τόσο περισσότερη ώρα λειτουργεί ο συμπιεστής και τόσο περισσότερη ενέργεια καταναλώνεται. Η συντήρηση της συσκευής είναι επίσης πολύ σημαντική, ειδικά η μόνωση (λάστιχο) περιφερειακά της πόρτας θα πρέπει να ελέγχεται τακτικά. Τέλος, η συσκευή πρέπει να εγκαθίσταται σωστά, ώστε να πραγματοποιείται αερισμός στο πίσω μέρος της.
Ο αριθμός αστέρων προσδιορίζεται από τη θερμοκρασία του θαλάμου και την ικανότητα κατάψυξης. Η κατάταξη αστέρων του θαλάμου αποθήκευσης κατεψυγμένων τροφών, εφόσον υπάρχει, γίνεται σύμφωνα με τον επόμενο πίνακα .
Η χρήση της συσκευής είναι σημαντική για την κατανάλωση ενέργειας. Όσο περισσότερο χρόνο και όσο συχνότερα ανοίγει η πόρτα τόσο περισσότερη ώρα λειτουργεί ο συμπιεστής και τόσο περισσότερη ενέργεια καταναλώνεται. Η συντήρηση της συσκευής είναι επίσης πολύ σημαντική, ειδικά η μόνωση (λάστιχο) περιφερειακά της πόρτας θα πρέπει να ελέγχεται τακτικά. Τέλος, η συσκευή πρέπει να εγκαθίσταται σωστά, ώστε να πραγματοποιείται αερισμός στο πίσω μέρος της.
Ο αριθμός αστέρων προσδιορίζεται από τη θερμοκρασία του θαλάμου και την ικανότητα κατάψυξης. Η κατάταξη αστέρων του θαλάμου αποθήκευσης κατεψυγμένων τροφών, εφόσον υπάρχει, γίνεται σύμφωνα με τον επόμενο πίνακα .
Στον επόμενο πίνακα παρουσιάζεται η μεταβολή της κατανάλωσης ενέργειας στις διάφορες ενεργειακές κλάσεις.
Τα όρια της κάθε κλάσης καθορίζονται από τη χωρητικότητα, τον αριθμό αστέρων και τον τύπο της τεχνολογίας που χρησιμοποιείται.Η τιμή αυτή υπολογίζεται βάσει της κατανάλωσης και του όγκου της συσκευής και αποτελεί δείκτη, ο οποίος δεν υπολογίζεται σε kWh. Αναφέρεται σε μέση Ευρωπαϊκή τιμή που έχει συμφωνηθεί στην Οδηγία.
Τα όρια της κάθε κλάσης καθορίζονται από τη χωρητικότητα, τον αριθμό αστέρων και τον τύπο της τεχνολογίας που χρησιμοποιείται.Η τιμή αυτή υπολογίζεται βάσει της κατανάλωσης και του όγκου της συσκευής και αποτελεί δείκτη, ο οποίος δεν υπολογίζεται σε kWh. Αναφέρεται σε μέση Ευρωπαϊκή τιμή που έχει συμφωνηθεί στην Οδηγία.
Τεχνικά χαρακτηριστικά
Τα βασικά χαρακτηριστικά που επηρεάζουν την ενεργειακή απόδοση των συσκευών ψύξης είναι:
• Σύστημα ψύξης (frost, no-frost, ψύξη με αέρα, δυναμική ψύξη)
• Σύστημα απόψυξης (χειροκίνητη, ημιαυτόματη, αυτόματη)
• Εξαερισμός του εναλλάκτη θερμότητας (σημαντικό ιδίως για τις εντοιχισμένες συσκευές)
• Συνδυασμένη ψύξη κατάψυξη – με ανεξάρτητη ρύθμιση των θερμοκρασιών
• Κλιματική κατάταξη
• Θερμική μόνωση και σφράγιση
• Εγκατάσταση
• Χωρητικότητα
Όπως προαναφέρθηκε, η κατανάλωση ενέργειας εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τη διαφορά μεταξύ εξωτερικής θερμοκρασίας και θερμοκρασίας που ρυθμίζεται η ψύξη. Επομένως, είναι σημαντικό να επιλέγεται συσκευή που να ανήκει στη σωστή κλιματική τάξη.
Τα βασικά χαρακτηριστικά που επηρεάζουν την ενεργειακή απόδοση των συσκευών ψύξης είναι:
• Σύστημα ψύξης (frost, no-frost, ψύξη με αέρα, δυναμική ψύξη)
• Σύστημα απόψυξης (χειροκίνητη, ημιαυτόματη, αυτόματη)
• Εξαερισμός του εναλλάκτη θερμότητας (σημαντικό ιδίως για τις εντοιχισμένες συσκευές)
• Συνδυασμένη ψύξη κατάψυξη – με ανεξάρτητη ρύθμιση των θερμοκρασιών
• Κλιματική κατάταξη
• Θερμική μόνωση και σφράγιση
• Εγκατάσταση
• Χωρητικότητα
Όπως προαναφέρθηκε, η κατανάλωση ενέργειας εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τη διαφορά μεταξύ εξωτερικής θερμοκρασίας και θερμοκρασίας που ρυθμίζεται η ψύξη. Επομένως, είναι σημαντικό να επιλέγεται συσκευή που να ανήκει στη σωστή κλιματική τάξη.
Η δημιουργία πάγου στα τοιχώματα του καταψύκτη θα πρέπει να αποφεύγεται. Ο πάγος δρα σα θερμική μόνωση, εμποδίζοντας την ψύξη και αναγκάζοντας το συμπιεστή να λειτουργεί περισσότερο ώστε να διατηρεί σταθερή εσωτερική θερμοκρασία. Για το λόγο αυτό έχει αναπτυχθεί πλήθος τεχνολογικών λύσεων ώστε να μη σχηματίζεται πάγος.
Θα πρέπει επιπλέον, να επιτρέπεται η κυκλοφορία του αέρα γύρω από τα τρόφιμα ώστε να απομακρύνεται η θερμότητα. Ωστόσο, ο αέρας τείνει να στρωματοποιείται ανάλογα με τη θερμοκρασία: ο κρύος αέρας είναι πιο πυκνός και συγκεντρώνεται στα χαμηλότερα μέρη της συσκευής δυσχεραίνοντας τη συντήρηση των τροφίμων. Σήμερα, έχουν αναπτυχθεί συστήματα για την εξαναγκασμένη κυκλοφορία του αέρα στο εσωτερικό της συσκευής.
Θα πρέπει επιπλέον, να επιτρέπεται η κυκλοφορία του αέρα γύρω από τα τρόφιμα ώστε να απομακρύνεται η θερμότητα. Ωστόσο, ο αέρας τείνει να στρωματοποιείται ανάλογα με τη θερμοκρασία: ο κρύος αέρας είναι πιο πυκνός και συγκεντρώνεται στα χαμηλότερα μέρη της συσκευής δυσχεραίνοντας τη συντήρηση των τροφίμων. Σήμερα, έχουν αναπτυχθεί συστήματα για την εξαναγκασμένη κυκλοφορία του αέρα στο εσωτερικό της συσκευής.
Τα υπάρχοντα συστήματα ψύξης κατατάσσονται ως εξής:
• Πάγου (Frost) – επιτρέπουν το σχηματισμό πάγου
• Χωρίς πάγο (No Frost) – ο καταψύκτης δεν συσσωρεύει πάγο λόγω της ύπαρξης ενός αφυγραντή που αφαιρεί την υγρασία από τον αέρα μέσα στην κατάψυξη και εμποδίζει τη δημιουργία πάγου.
• Δυναμική ψύξη (Dynamic frost) – πραγματοποιείται ομοιόμορφη κατανομή θερμοκρασίας στο εσωτερικό, που οφείλεται είτε στην παρουσία και λειτουργία ενός ανεμιστήρα που εξασφαλίζει τη δυναμική μεταφορά του ψυχρού αέρα είτε στη διαμόρφωση του χώρου που διευκολύνει την κυκλοφορία του αέρα. Τα συγκεκριμένα συστήματα βοηθούν τη συσκευή να φτάσει την επιθυμητή θερμοκρασία σε μικρό χρονικό διάστημα.
Στις συσκευές που σχηματίζεται πάγος, η απόψυξη μπορεί να επιτευχθεί με τους παρακάτω τρόπους:
• Χειροκίνητα - η λειτουργία της συσκευή πρέπει να σταματήσει τελείως.
• Ημιαυτόματα – η λειτουργία του καταψύκτη πρέπει να σταματήσει χωρίς να ισχύει το ίδιο και για το τμήμα της ψύξης.
• Αυτόματα - η συσκευή κάνει απόψυξη χωρίς διακοπή της λειτουργίας της.
• Πάγου (Frost) – επιτρέπουν το σχηματισμό πάγου
• Χωρίς πάγο (No Frost) – ο καταψύκτης δεν συσσωρεύει πάγο λόγω της ύπαρξης ενός αφυγραντή που αφαιρεί την υγρασία από τον αέρα μέσα στην κατάψυξη και εμποδίζει τη δημιουργία πάγου.
• Δυναμική ψύξη (Dynamic frost) – πραγματοποιείται ομοιόμορφη κατανομή θερμοκρασίας στο εσωτερικό, που οφείλεται είτε στην παρουσία και λειτουργία ενός ανεμιστήρα που εξασφαλίζει τη δυναμική μεταφορά του ψυχρού αέρα είτε στη διαμόρφωση του χώρου που διευκολύνει την κυκλοφορία του αέρα. Τα συγκεκριμένα συστήματα βοηθούν τη συσκευή να φτάσει την επιθυμητή θερμοκρασία σε μικρό χρονικό διάστημα.
Στις συσκευές που σχηματίζεται πάγος, η απόψυξη μπορεί να επιτευχθεί με τους παρακάτω τρόπους:
• Χειροκίνητα - η λειτουργία της συσκευή πρέπει να σταματήσει τελείως.
• Ημιαυτόματα – η λειτουργία του καταψύκτη πρέπει να σταματήσει χωρίς να ισχύει το ίδιο και για το τμήμα της ψύξης.
• Αυτόματα - η συσκευή κάνει απόψυξη χωρίς διακοπή της λειτουργίας της.
Οι ψυγειοκαταψύκτες μπορεί να έχουν δύο συμπιεστές. Η ύπαρξη των δύο συμπιεστών δίνει τη δυνατότητα ανεξάρτητης λειτουργίας και ρύθμισης της θερμοκρασίας στα δύο τμήματα. Αυτός ο τύπος συσκευής εξοικονομεί ενέργεια χωρίς ωστόσο, αυτή η εξοικονόμηση να εκφράζεται στο ενεργειακό σήμα αφού η πραγματική κατανάλωση ενέργειας εξαρτάται από τη χρήση που γίνεται στη συσκευή.
Όσον αφορά τη μόνωση, η ποιότητα των υλικών που χρησιμοποιούνται στις πόρτες και στα τμήματα είναι ιδιαίτερα σημαντική.
Η ορθή εγκατάσταση είναι επίσης σημαντική προκειμένου να διασφαλίζεται ο σωστός αερισμός και η απομάκρυνση της θερμότητας του εναλλάκτη στο πίσω μέρος της συσκευής. Γι’ αυτό το σκοπό είναι απαραίτητη η τοποθέτηση της συσκευής σε κατάλληλη απόσταση από τον τοίχο. Η ελάχιστη αποδεκτή απόσταση είναι 5 cm περιμετρικά της συσκευής. Επιπλέον, αυτές οι συσκευές δεν θα πρέπει να εγκαθίστανται κοντά σε πηγές θερμότητας όπως φούρνοι ή παράθυρα με άμεση πρόσπτωση του ηλιακού φωτός.
Σύμφωνα με τη νέα Κοινοτική Οδηγία οι κατηγορίες και οι κλιματικές κλάσεις που ταξινομούνται οι συσκευές ψύξης φαίνονται στους παρακάτω πίνακες.
Όσον αφορά τη μόνωση, η ποιότητα των υλικών που χρησιμοποιούνται στις πόρτες και στα τμήματα είναι ιδιαίτερα σημαντική.
Η ορθή εγκατάσταση είναι επίσης σημαντική προκειμένου να διασφαλίζεται ο σωστός αερισμός και η απομάκρυνση της θερμότητας του εναλλάκτη στο πίσω μέρος της συσκευής. Γι’ αυτό το σκοπό είναι απαραίτητη η τοποθέτηση της συσκευής σε κατάλληλη απόσταση από τον τοίχο. Η ελάχιστη αποδεκτή απόσταση είναι 5 cm περιμετρικά της συσκευής. Επιπλέον, αυτές οι συσκευές δεν θα πρέπει να εγκαθίστανται κοντά σε πηγές θερμότητας όπως φούρνοι ή παράθυρα με άμεση πρόσπτωση του ηλιακού φωτός.
Σύμφωνα με τη νέα Κοινοτική Οδηγία οι κατηγορίες και οι κλιματικές κλάσεις που ταξινομούνται οι συσκευές ψύξης φαίνονται στους παρακάτω πίνακες.
Συμβουλές ορθής χρήσης συσκευών ψύξης
Η κατανάλωση ενέργειας που αναγράφεται στο σήμα επιτυγχάνεται σε συγκεκριμένες συνθήκες χρήσης (οι συνθήκες αυτές περιγράφονται στα φυλλάδια που συνοδεύουν τη συσκευή και το σήμα της). Ο τρόπος χρήσης αποτελεί κρίσιμη παράμετρο για την πραγματική ενεργειακή κατανάλωση. Ένας ψυγειοκαταψύκτης κλάσης A++ μπορεί να έχει πολύ χαμηλή ενεργειακή απόδοση αν οι πόρτες του ανοίγονται συχνά ή αν η στεγάνωση της πόρτας δεν είναι σε καλή κατάσταση. Είναι επομένως σημαντικό, ο πωλητής να γνωρίζει πιθανές λανθασμένες πρακτικές κατά τη χρήση της συσκευής και να μπορεί να ενημερώσει σωστά τον καταναλωτή που υποστηρίζει ότι η υψηλής ενεργειακής κλάσης συσκευή που αγόρασε καταναλώνει πολλή περισσότερη ενέργεια από την αναμενόμενη.
Η κατανάλωση ενέργειας που αναγράφεται στο σήμα επιτυγχάνεται σε συγκεκριμένες συνθήκες χρήσης (οι συνθήκες αυτές περιγράφονται στα φυλλάδια που συνοδεύουν τη συσκευή και το σήμα της). Ο τρόπος χρήσης αποτελεί κρίσιμη παράμετρο για την πραγματική ενεργειακή κατανάλωση. Ένας ψυγειοκαταψύκτης κλάσης A++ μπορεί να έχει πολύ χαμηλή ενεργειακή απόδοση αν οι πόρτες του ανοίγονται συχνά ή αν η στεγάνωση της πόρτας δεν είναι σε καλή κατάσταση. Είναι επομένως σημαντικό, ο πωλητής να γνωρίζει πιθανές λανθασμένες πρακτικές κατά τη χρήση της συσκευής και να μπορεί να ενημερώσει σωστά τον καταναλωτή που υποστηρίζει ότι η υψηλής ενεργειακής κλάσης συσκευή που αγόρασε καταναλώνει πολλή περισσότερη ενέργεια από την αναμενόμενη.
Κάποιες συμβουλές για αποδοτικότερη χρήση των συσκευών ψύξης, ώστε να επιτυγχάνεται εξοικονόμηση ενέργειας είναι:
-Αποφύγετε την τοποθέτηση του κοντά σε πηγές θερμότητας, όπως ο φούρνος, το πλυντήριο πιάτων, το καλοριφέρ κλπ. Με κάθε επιπλέον βαθμό θερμοκρασίας στο χώρο της συσκευής, η κατανάλωση της αυξάνει κατά 3%.
-Ρυθμίστε τη θερμοκρασία στους 4-5°C για τη συντήρηση και στους -15 ως -18°C για την κατάψυξη.
-Κάνετε τακτικά απόψυξη στη συσκευή σας (εάν δεν έχει αυτόματη απόψυξη): πάχος πάγου 5 mm αυξάνει κατά 30% την κατανάλωση ενέργειας.
-Μην τοποθετείτε ζεστά τρόφιμα στο εσωτερικό του ψυγείου
-Μην ανοίγετε άσκοπα την πόρτα και μην την αφήνετε ανοικτή πολύ ώρα
-Ελέγχετε τακτικά το λάστιχο της πόρτας της συσκευής, εάν δεν εφαρμόζει καλά πρέπει να αλλαχθεί
-Επιβεβαιώνετε ότι ο αέρας κυκλοφορεί ελεύθερα πίσω από τη συσκευή αφήνετε τουλάχιστον 5 εκατοστά απόσταση από τον τοίχο και ξεσκονίζετε συχνά το πλέγμα στο πίσω μέρος.
-Όταν απουσιάζετε από το σπίτι σας για μεγάλα χρονικά διαστήματα, π.χ. σε διακοπές, βγάζετε το ψυγείο από την πρίζα, αδειάζετε το και αφήνετε την πόρτα του ανοικτή.
-Αποφύγετε την τοποθέτηση του κοντά σε πηγές θερμότητας, όπως ο φούρνος, το πλυντήριο πιάτων, το καλοριφέρ κλπ. Με κάθε επιπλέον βαθμό θερμοκρασίας στο χώρο της συσκευής, η κατανάλωση της αυξάνει κατά 3%.
-Ρυθμίστε τη θερμοκρασία στους 4-5°C για τη συντήρηση και στους -15 ως -18°C για την κατάψυξη.
-Κάνετε τακτικά απόψυξη στη συσκευή σας (εάν δεν έχει αυτόματη απόψυξη): πάχος πάγου 5 mm αυξάνει κατά 30% την κατανάλωση ενέργειας.
-Μην τοποθετείτε ζεστά τρόφιμα στο εσωτερικό του ψυγείου
-Μην ανοίγετε άσκοπα την πόρτα και μην την αφήνετε ανοικτή πολύ ώρα
-Ελέγχετε τακτικά το λάστιχο της πόρτας της συσκευής, εάν δεν εφαρμόζει καλά πρέπει να αλλαχθεί
-Επιβεβαιώνετε ότι ο αέρας κυκλοφορεί ελεύθερα πίσω από τη συσκευή αφήνετε τουλάχιστον 5 εκατοστά απόσταση από τον τοίχο και ξεσκονίζετε συχνά το πλέγμα στο πίσω μέρος.
-Όταν απουσιάζετε από το σπίτι σας για μεγάλα χρονικά διαστήματα, π.χ. σε διακοπές, βγάζετε το ψυγείο από την πρίζα, αδειάζετε το και αφήνετε την πόρτα του ανοικτή.
-Καθαρισμός συμπυκνωτή-Τουλάχιστον μία φορά το μήνα ο συμπυκνωτής πρέπει να καθαρίζεται αφαιρώντας τη βρωμιά και τις σκόνες που συσσωρεύονται.
Αν η συσκευή βρίσκεται σε χώρο με πολλές σκόνες ή είναι ελλιπώς αεριζόμενη τότε ο συμπυκνωτής πρέπει να καθαρίζεται ακόμα πιο συχνά.
Ο καθαρισμός γίνεται ως εξής:
Βγάλτε το φις του ψυγείου από την πρίζα.
Καθαρίστε τις σκόνες του συμπυκνωτή με μία βούρτσα ή με ηλεκτρική σκούπα.
Στα ψυγεία πάγκους και στις περισσότερες βιτρίνες θα πρέπει πρώτα να αφαιρέσετε την περσίδα.
Ξαναβάλτε το φις στην πρίζα.
Αν η συσκευή βρίσκεται σε χώρο με πολλές σκόνες ή είναι ελλιπώς αεριζόμενη τότε ο συμπυκνωτής πρέπει να καθαρίζεται ακόμα πιο συχνά.
Ο καθαρισμός γίνεται ως εξής:
Βγάλτε το φις του ψυγείου από την πρίζα.
Καθαρίστε τις σκόνες του συμπυκνωτή με μία βούρτσα ή με ηλεκτρική σκούπα.
Στα ψυγεία πάγκους και στις περισσότερες βιτρίνες θα πρέπει πρώτα να αφαιρέσετε την περσίδα.
Ξαναβάλτε το φις στην πρίζα.
Συμβουλές για βέλτιστη επιλογή ψυγείου – καταψύκτη
Πριν την αγορά του, συγκρίνετε την κατανάλωση ενέργειας από τις πληροφορίες της ενεργειακής ετικέτας, γιατί υπάρχουν σημαντικές διαφορές μεταξύ των συσκευών διαφόρων κατασκευαστών.
Επιλέξτε μοντέλο με χαμηλή κατανάλωση ενέργειας (Α, Α+, Α++).
Προτιμήστε το κατάλληλο μέγεθος για τις ανάγκες σας. Ψυγεία μεγαλύτερης χωρητικότητας καταναλώνουν σημαντικά περισσότερη ενέργεια.
Αν έχετε καταψύκτη, προτιμήστε ψυγείο χωρίς θάλαμο κατάψυξης. Θα έχετε 20 - 30% οικονομία.
Οι ψυγειοκαταψύκτες με τον καταψύκτη πάνω είναι συνήθως αποδοτικότεροι από αυτούς τύπου «side-by-side».
Συσκευές χωρίς αυτόματη απόψυξη καταναλώνουν έως και τη μισή ενέργεια, ωστόσο η τακτική απόψυξη είναι απαραίτητη για να διατηρηθεί η απόδοσή τους.
Μοντέλα με εξωτερική παροχή πάγου καταναλώνουν περισσότερο.
Αποφύγετε τη χρήση 2 ψυγείων. Γενικά, είναι οικονομικότερο να έχετε ένα μεγαλύτερο ψυγείο παρά δύο μικρότερα.
Πριν την αγορά του, συγκρίνετε την κατανάλωση ενέργειας από τις πληροφορίες της ενεργειακής ετικέτας, γιατί υπάρχουν σημαντικές διαφορές μεταξύ των συσκευών διαφόρων κατασκευαστών.
Επιλέξτε μοντέλο με χαμηλή κατανάλωση ενέργειας (Α, Α+, Α++).
Προτιμήστε το κατάλληλο μέγεθος για τις ανάγκες σας. Ψυγεία μεγαλύτερης χωρητικότητας καταναλώνουν σημαντικά περισσότερη ενέργεια.
Αν έχετε καταψύκτη, προτιμήστε ψυγείο χωρίς θάλαμο κατάψυξης. Θα έχετε 20 - 30% οικονομία.
Οι ψυγειοκαταψύκτες με τον καταψύκτη πάνω είναι συνήθως αποδοτικότεροι από αυτούς τύπου «side-by-side».
Συσκευές χωρίς αυτόματη απόψυξη καταναλώνουν έως και τη μισή ενέργεια, ωστόσο η τακτική απόψυξη είναι απαραίτητη για να διατηρηθεί η απόδοσή τους.
Μοντέλα με εξωτερική παροχή πάγου καταναλώνουν περισσότερο.
Αποφύγετε τη χρήση 2 ψυγείων. Γενικά, είναι οικονομικότερο να έχετε ένα μεγαλύτερο ψυγείο παρά δύο μικρότερα.
Περισσότερα για τα κριτήρια αγοράς ψυγείου δείτε εδώ
Ενεργειακή ετικέτα
ΑΠΛΕΣ ΒΛΑΒΕΣ
α. Η συσκευή δεν λειτουργεί
ελέγξτε αν το φις είναι στην πρίζα
βεβαιωθείτε ότι η πρίζα έχει ρεύμα, δοκιμάζοντας τη συσκευή σε μία άλλη γειωμένη πρίζα.
β. Η συσκευή χάνει νερά
έχει καεί η αντίσταση που εξατμίζει τα νερά (καλέστε τεχνικό).
έχει βουλώσει η αποχέτευση της λεκάνης εξάτμισης.
γ. Η εσωτερική θερμοκρασία είναι πολύ υψηλή
ελέγξτε αν έχει πιάσει πάγο και θέλει απόψυξη.
ελέγξτε τη ρύθμιση του θερμοστάτη.
ελέγξτε αν η συσκευή επηρεάζεται από κάποια κοντινή πηγή θερμότητας.
ελέγξτε αν οι πόρτες και τα συρτάρια είναι κλειστά.
ελέγξτε αν η τοποθέτηση των τροφίμων ενοχλεί την κυκλοφορία του αέρα.
ελέγξτε αν στα ψυγεία με άνοιγμα επάνω, τα λεκανάκια είναι τοποθετημένα στο άνοιγμα του ψυγείου.
ελέγξτε αν το condenser (συμπυκνωτής) είναι καθαρό.
δ. Το ψυκτικό στοιχείο του θαλάμου μάζεψε πάγο
κάντε χειροκίνητη απόψυξη από το αντίστοιχο πλήκτρο του θερμοστάτη (συνήθως η απόψυξη έχει το σύμβολο μισή χιονονιφάδα, μισή σταγόνα).
ελέγξτε αν η θερμοκρασία είναι πολύ χαμηλή ή πολύ υψηλή και αυξομειώστε την ανάλογα κατά 1 με 2 βαθμούς.
α. Η συσκευή δεν λειτουργεί
ελέγξτε αν το φις είναι στην πρίζα
βεβαιωθείτε ότι η πρίζα έχει ρεύμα, δοκιμάζοντας τη συσκευή σε μία άλλη γειωμένη πρίζα.
β. Η συσκευή χάνει νερά
έχει καεί η αντίσταση που εξατμίζει τα νερά (καλέστε τεχνικό).
έχει βουλώσει η αποχέτευση της λεκάνης εξάτμισης.
γ. Η εσωτερική θερμοκρασία είναι πολύ υψηλή
ελέγξτε αν έχει πιάσει πάγο και θέλει απόψυξη.
ελέγξτε τη ρύθμιση του θερμοστάτη.
ελέγξτε αν η συσκευή επηρεάζεται από κάποια κοντινή πηγή θερμότητας.
ελέγξτε αν οι πόρτες και τα συρτάρια είναι κλειστά.
ελέγξτε αν η τοποθέτηση των τροφίμων ενοχλεί την κυκλοφορία του αέρα.
ελέγξτε αν στα ψυγεία με άνοιγμα επάνω, τα λεκανάκια είναι τοποθετημένα στο άνοιγμα του ψυγείου.
ελέγξτε αν το condenser (συμπυκνωτής) είναι καθαρό.
δ. Το ψυκτικό στοιχείο του θαλάμου μάζεψε πάγο
κάντε χειροκίνητη απόψυξη από το αντίστοιχο πλήκτρο του θερμοστάτη (συνήθως η απόψυξη έχει το σύμβολο μισή χιονονιφάδα, μισή σταγόνα).
ελέγξτε αν η θερμοκρασία είναι πολύ χαμηλή ή πολύ υψηλή και αυξομειώστε την ανάλογα κατά 1 με 2 βαθμούς.
ε. Υγρά τρόφιμα ή υγρασία γύρω από τις πόρτες
η θερμοκρασία περιβάλλοντος είναι πολύ υψηλή.
ελέγξτε αν οι πόρτες και τα συρτάρια είναι κλειστά.
μην κρατάτε τις πόρτες ανοικτές για πολύ ώρα.
ελέγξτε αν τα λάστιχα είναι φθαρμένα και αντικαταστήστε τα.
στ. Η συσκευή κάνει θόρυβο
ελέγξτε το αλφάδιασμα της συσκευής.
ελέγξτε μήπως η συσκευή έρχεται σε επαφή με άλλες συσκευές ή μέρη που μπορούν να προκαλέσουν ακουστικό συντονισμό.
ζ. Το εσωτερικό του ψυγείου μυρίζει άσχημα
το ψυγείο χρειάζεται καθάρισμα.
σκεπάστε καλά τα τρόφιμα με έντονη μυρωδιά.
τοποθετείστε στο εσωτερικό του ψυγείου μία ή δύο άδειες λεμονόκουπες με αλάτι. Θα βοηθήσουν στην απορρόφηση των δυσάρεστων οσμών.
η. Η μηχανή του ψυγείου θαλάμου δεν λειτουργεί
ελέγξτε εάν η πόρτα έχει παραμείνει ανοικτή. Ο θάλαμος διαθέτει ηλεκτρομαγνητικό τερματικό πόρτας ρυθμισμένο να σταματάει τη μηχανή του ψυγείου όταν η πόρτα μείνει πάνω από πέντε λεπτά ανοικτή.
Αν έπειτα από τους παραπάνω ελέγχους το πρόβλημα παραμένει, απευθυνθείτε στον τεχνικό. Μόνο ο τεχνικός μπορεί να σας συμβουλέψει σωστά.
η θερμοκρασία περιβάλλοντος είναι πολύ υψηλή.
ελέγξτε αν οι πόρτες και τα συρτάρια είναι κλειστά.
μην κρατάτε τις πόρτες ανοικτές για πολύ ώρα.
ελέγξτε αν τα λάστιχα είναι φθαρμένα και αντικαταστήστε τα.
στ. Η συσκευή κάνει θόρυβο
ελέγξτε το αλφάδιασμα της συσκευής.
ελέγξτε μήπως η συσκευή έρχεται σε επαφή με άλλες συσκευές ή μέρη που μπορούν να προκαλέσουν ακουστικό συντονισμό.
ζ. Το εσωτερικό του ψυγείου μυρίζει άσχημα
το ψυγείο χρειάζεται καθάρισμα.
σκεπάστε καλά τα τρόφιμα με έντονη μυρωδιά.
τοποθετείστε στο εσωτερικό του ψυγείου μία ή δύο άδειες λεμονόκουπες με αλάτι. Θα βοηθήσουν στην απορρόφηση των δυσάρεστων οσμών.
η. Η μηχανή του ψυγείου θαλάμου δεν λειτουργεί
ελέγξτε εάν η πόρτα έχει παραμείνει ανοικτή. Ο θάλαμος διαθέτει ηλεκτρομαγνητικό τερματικό πόρτας ρυθμισμένο να σταματάει τη μηχανή του ψυγείου όταν η πόρτα μείνει πάνω από πέντε λεπτά ανοικτή.
Αν έπειτα από τους παραπάνω ελέγχους το πρόβλημα παραμένει, απευθυνθείτε στον τεχνικό. Μόνο ο τεχνικός μπορεί να σας συμβουλέψει σωστά.
Ηλεκτρική εγκατάσταση
