Θερμομόνωση
Η κατάλληλη μόνωση είναι βασική
προϋπόθεση για την προστασία κάθε κτιρίου από το κρύο και τη ζέστη. Για να
μειώσετε τις απώλειες θερμότητας μπορείτε να:
§ κλείσετε τυχόν χαραμάδες σε πόρτες και παράθυρα με μονωτικό
υλικό, αυτοκόλλητες ταινίες του εμπορίου ή σιλικόνη
§ μην αερίζετε υπερβολικά
§ κλείνετε τα εξώφυλλα (παντζούρια) και τις κουρτίνες τις
κρύες νύχτες του χειμώνα, για να διατηρείται η ζέστη μέσα στο χώρο
Τα κτίρια κατασκευής πριν το 1980
συνήθως δεν έχουν μόνωση. Για να εξοικονομήσετε ενέργεια μπορείτε να:
§ προσθέσετε θερμομόνωση στην οροφή του κτιρίου
§ αντικαταστήσετε τα παράθυρα με μονά τζάμια με νέα
θερμομονωτικά με διπλά τζάμια
§ προσθέσετε μόνωση στους τοίχους (εξωτερικά αποδίδει
καλύτερα)
Με τον τρόπο αυτό θα πετύχετε 15-40%
εξοικονόμηση ενέργειας
Τα καινούργια κτίρια, κατασκευασμένα
μετά το 1980, αν είναι σωστά κατασκευασμένα έχουν την απαιτούμενη θερμομόνωση.
Προσοχή όμως:
Αν
δεν έχουν μονωθεί κάποια δομικά στοιχεία του κτιρίου (πλάκες, δοκάρια, κολώνες
από μπετόν), δημιουργούνται οι λεγόμενες «θερμογέφυρες» και μπορεί να
παρουσιαστεί υγρασία στο εσωτερικό τους λόγω συμπύκνωσης των υδρατμών του αέρα
του χώρου. Το φαινόμενο αυτό μπορεί να παρατηρηθεί και σε κουφώματα αλουμινίου
που δεν έχουν μονωτικές ιδιότητες. Αν έχετε τέτοιο πρόβλημα και δεν μπορείτε να
προχωρήσετε σε κατασκευαστικές λύσεις, πρέπει να αερίζετε περισσότερο το χώρο.
Θέρμανση χώρων
Αξιοποιείστε την ηλιακή ενέργεια για να θερμάνετε το κτίριό σας. Τις ηλιόλουστες
χειμωνιάτικες μέρες να αφήνετε τον ήλιο να μπαίνει μέσα από τα νότια παράθυρα.
Αν έχετε αυτόνομη θέρμανση, μη
ρυθμίζετε το θερμοστάτη πάνω
από τους 20 °C. Για κάθε επιπλέον βαθμό σπαταλάτε μέχρι και 7% περισσότερη
ενέργεια.
Εάν ο χώρος σας είναι ιδιαίτερα ζεστός, ελέγξτε το θερμοστάτη και
βεβαιωθείτε ότι το σύστημα θέρμανσης είναι κλειστό, πριν να ανοίξετε παράθυρα.
Μην καλύπτετε τα θερμαντικά σώματα με καλύμματα, γιατί μειώνεται σημαντικά η απόδοσή τους.
Φροντίστε για τη σωστή ρύθμιση και
συντήρηση του καυστήρα και τον καθαρισμό του λέβητα κάθε καλοκαίρι από ειδικό
συντηρητή, ο οποίος εκδίδει και το πιστοποιητικό συντήρησης βάσει νομοθεσίας με
μετρήσεις του βαθμού απόδοσης της εγκατάστασης, της θερμοκρασίας των καυσαερίων
και της περιεκτικότητάς τους σε διοξείδιο του άνθρακα και αιθάλη.
Ψύξη – Κλιματισμός χώρων
Πριν αποφασίσετε να αγοράσετε
κλιματιστικό, εξετάστε τους εναλλακτικούς τρόπους με τους οποίους μπορείτε να
έχετε δροσιά. Τα κλιματιστικά καταναλώνουν μεγάλες ποσότητες ηλεκτρικής
ενέργειας και μάλιστα στις ώρες αιχμής και θα σας κοστίσουν ακριβά στη
λειτουργία τους. Επί πλέον, ρυπαίνουν, αλλά και θερμαίνουν το περιβάλλον. Μην
παρασύρεστε από παραπλανητικές διαφημίσεις που παρουσιάζουν τα κλιματιστικά ως
πανάκεια και ιδιαίτερα από αυτές που τα παρουσιάζουν ως «εξοικονομητές»
ενέργειας και χρημάτων. Απλά ορισμένα είναι λιγότερο ενεργοβόρα από άλλα.
Σε κάθε περίπτωση (είτε έχετε
κλιματισμό, είτε όχι) πρέπει να προστατέψετε το κτίριό σας από τον καλοκαιρινό
ήλιο και την υπερβολική ζέστη. Έτσι θα μειωθεί σημαντικά η ενέργεια που θα
χρειαστεί να ξοδέψετε για να δροσιστείτε.
§ Σκιάστε όλα σας τα παράθυρα. Επιλέξτε το κατάλληλο σύστημα
σκιασμού ανάλογα με τον προσανατολισμό του παραθύρου. Στο νότο προτιμείστε
οριζόντια σκίαστρα, σταθερά ή κινητά, στην ανατολή και τη δύση κατακόρυφα. Η
σκίαση εξωτερικά του παραθύρου είναι πάντα η καλύτερη.
§ Φυτέψτε δέντρα για να σκιάσετε το κτίριό σας, αλλά και για
να δημιουργήσετε καλύτερο, ευνοϊκό «μικροκλίμα», όπου αυτό είναι δυνατόν. Θα
έχετε φυσική δροσιά και ευχάριστο περιβάλλον. Αξιοποιείστε τη βλάστηση στην οροφή
(βελτιώνει τη θερμομόνωση, «κόβει» την επίδραση του καλοκαιρινού ήλιου), αλλά
και σε μπαλκόνια και ημιυπαίθριους χώρους (πέργκολες, κ.λ.π).
§ Προτιμείστε ανοιχτά χρώματα στους εξωτερικούς τοίχους, τις
οροφές, αλλά και στις τέντες.
§ Μειώστε τις εσωτερικές πηγές θερμότητας. Τοποθετείστε
λαμπτήρες και συσκευές χαμηλής ενεργειακής κατανάλωσης. Μη χρησιμοποιείτε
συσκευές που καταναλώνουν πολύ ενέργεια και ταυτόχρονα θερμαίνουν και το χώρο
(π.χ. ηλεκτρική κουζίνα, σίδερο) τις ώρες που έχει πολύ ζέστη. Διώξτε τη ζέστη
από το κτίριό σας με φυσικό αερισμό:
§ Τις ζεστές μέρες αερίστε το κτίριό σας οπωσδήποτε και μόνο
τη νύχτα
§ Φεγγίτες, ανοίγματα πάνω από σκάλες, καμινάδες αερισμού, σε
συνδυασμό με κάποια ανοίγματα σε χαμηλά σημεία του κτιρίου μπορούν να
δημιουργήσουν πολύ αποτελεσματικό κατακόρυφο αερισμό, χωρίς να ανοίγετε όλα σας
τα παράθυρα.
§ Αν οι εξωτερικές συνθήκες και τα ανοίγματα του κτιρίου σας
δεν εξασφαλίζουν τον απαραίτητο αερισμό, τοποθετείστε ανεμιστήρες προσαγωγής
και απαγωγής του αέρα.
§
Τοποθετείστε ανεμιστήρες οροφής στα
δωμάτια. Ο ανεμιστήρας οροφής δροσίζει, ενώ καταναλώνει ελάχιστη ενέργεια (όση και
ένας κοινός λαμπτήρας φωτισμού). Θα νιώθετε δροσιά, ακόμα και σε σχετικά υψηλές
θερμοκρασίες και έτσι μπορείτε να απαλλαγείτε από την ανάγκη εγκατάστασης
κλιματιστικού. Εναλλακτικά, χρησιμοποιείστε ανεμιστήρα δαπέδου ή επιτραπέζιο.
Εάν αποφασίσετε να αγοράσετε
κλιματιστικό:
§ Ενημερωθείτε για την ενεργειακή του κατανάλωση δεδομένου ότι
θα αυξήσει το λογαριασμό σας, ιδιαίτερα τους καλοκαιρινούς μήνες.
§ Βεβαιωθείτε ότι είναι κατάλληλο για το χώρο σας.
Συμβουλευτείτε ειδικευμένο μηχανικό και όχι απλούς πωλητές, πριν επιλέξετε. Εάν
σκοπεύετε να εγκαταστήσετε κλιματισμό για ολόκληρο διαμέρισμα ή κτίριο,
ζητείστε μελέτη.
§
Ρυθμίζετε το κλιματιστικό
χρησιμοποιώντας ένα καλό θερμόμετρο τοίχου και μην επιδιώκετε θερμοκρασία
χαμηλότερη από 26 °C το καλοκαίρι (δοκιμάστε και τους 28 ή 27 °C, πιθανότατα θα
νιώθετε ικανοποιητική δροσιά). Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε και ολοκληρωμένα συστήματα ελέγχου κλιματισμού.
§ Φροντίστε τα παράθυρα να είναι κλειστά όταν λειτουργεί το
σύστημα κλιματισμού για να μη χάνεται πολύτιμη ενέργεια.
§ Εφαρμόζετε πιστά τις οδηγίες του κατασκευαστή για την
τοποθέτηση και συντήρηση του κλιματιστικού – ο καθαρισμός των φίλτρων
επιβάλλεται και για λόγους υγείας.
Φωτισμός
§ Αφήνετε το φυσικό φως να περνάει από όσο δυνατόν
περισσότερες πλευρές των χώρων. Έτσι επιτυγχάνεται μεγαλύτερη επάρκεια και
καλύτερη κατανομή.
§ Για την καλύτερη ρύθμιση του φυσικού φωτισμού, προτιμείστε
κινητά στόρια, παρά κουρτίνες στα παράθυρα.
§ Προτιμάτε τα ανοικτά χρώματα στους τοίχους του σπιτιού σας,
καθώς κάνουν το εσωτερικό περιβάλλον φωτεινότερο.
§
Φροντίστε να μη μένουν αναμμένα τα
φώτα σε δωμάτια, όταν δεν είναι απαραίτητο. Αξιοποιήστε χρονοδιακόπτες πρίζας
ή έξυπνα συστήματα φωτισμού.
§
Προτιμήστε ένα χαμηλό γενικό φωτισμό
και πρόσθετο τοπικό φωτισμό στα σημεία όπου το χρειάζεστε. Χρησιμοποιήστε
λάμπες LED ρυθμιζόμενης έντασης και ροοστάτες στους διακόπτες φωτισμού σας.
§
Χρησιμοποιείστε λαμπτήρες χαμηλής ενεργειακής κατανάλωσης. Μια κοινή λάμπα πυράκτωσης καταναλώνει ως και πέντε φορές περισσότερη ενέργεια
από ένα λαμπτήρα φωτισμού που προσφέρει τον ίδιο φωτισμό. Οι λαμπτήρες χαμηλής ενεργειακής κατανάλωσης μπορεί να κοστίζουν περισσότερο από
τους κοινούς λαμπτήρες, αλλά έχουν οκταπλάσια διάρκεια ζωής και καταναλώνουν
τέσσερις φορές λιγότερο ρεύμα.
§
Να καθαρίζετε τακτικά τα φωτιστικά
σώματα εσωτερικού– εξωτερικού χώρου
και τους λαμπτήρες.
Θερμοσίφωνας – ζεστό νερό
§ Μη ρυθμίζετε το θερμοστάτη στο θερμοσίφωνα πάνω από τους 50
°C.
§ Ανάψτε το θερμοσίφωνά σας όσο και όταν χρειάζεστε, ανάλογα
με τις ανάγκες σας για ζεστό νερό και μην τον αφήνετε αναμμένο άσκοπα.
§ Προτιμήστε το ντους από το μπάνιο στη μπανιέρα. Ξοδεύετε 3
φορές λιγότερο ρεύμα και νερό.
§ Μην αφήνετε τις βρύσες σας να στάζουν και μην αφήνετε το
ζεστό νερό να τρέχει άσκοπα.
§ Προτιμήστε έναν ηλιακό θερμοσίφωνα αντί ηλεκτρικό για τη
θέρμανση του νερού (ο ηλιακός θερμοσίφωνας μπορεί να καλύψει κατά 70% τις
ετήσιες ανάγκες σε ζεστό νερό με αντίστοιχη μείωση στην κατανάλωση ηλεκτρικού
ρεύματος).
§ Συντηρείτε σωστά
τον θερμοσίφωνά σας.
Συσκευές | Ηλεκτρική κουζίνα
§ Φροντίστε τα μαγειρικά σκεύη να εφαρμόζουν σωστά στις εστίες
της κουζίνας. Σπαταλάτε 20-30% περισσότερη θερμότητα και ρεύμα όταν η βάση του
σκεύους είναι 1-2 εκατοστά μικρότερη από την εστία. Χρησιμοποιώντας τη χύτρα
ταχύτητας εξοικονομείτε 30-60% ρεύμα και 80% χρόνο.
§ Όταν βράζετε νερό, σκεπάζετε την κατσαρόλα με το καπάκι της.
Θα βράσει γρηγορότερα και με μικρότερη κατανάλωση ενέργειας.
§ Αποφεύγετε τις άσκοπες προθερμάνσεις και το συχνό
άνοιγμα-κλείσιμο του φούρνου. Κάθε φορά που ανοίγετε την πόρτα του φούρνου
φεύγει το 20% της εσωτερικής θερμότητας. Καθαρίζετε τακτικά τα ηλεκτρικά μάτια
και το φούρνο.
§ Για το ζέσταμα μικρών ποσοτήτων φαγητού προτιμήστε, εφόσον
διαθέτετε, το φούρνο μικροκυμάτων γιατί εξοικονομεί ηλεκτρική ενέργεια και
χρόνο.
Συσκευές | Ψυγεία – καταψύκτες
§ Το ψυγείο καταναλώνει αρκετή ενέργεια γιατί λειτουργεί όλο
το 24ωρο. Η ενεργειακή ετικέτα που διαθέτουν όλες οι σύγχρονες ηλεκτρικές
συσκευές μας δίνει πληροφορίες για την ενεργειακή απόδοσή του. Επιλέξτε μια
συσκευή με χαμηλή ενεργειακή κατανάλωση.
§ Τοποθετήστε το ψυγείο σας μακριά από την ηλεκτρική κουζίνα,
το καλοριφέρ και μέρη που τα βλέπει ο ήλιος γιατί έτσι μπορεί να αυξηθεί η
κατανάλωση ρεύματος μέχρι και 30%.
§ Αν το ψυγείο σας δεν έχει αυτόματη απόψυξη, φροντίστε να
κάνετε τακτικά απόψυξη. Ένα στρώμα πάγου πάχους 5 χιλιοστών αυξάνει κατά 30%
την κατανάλωση ρεύματος.
§ Ρυθμίστε το θερμοστάτη του ψυγείου ώστε η θερμοκρασία στο
θάλαμο συντήρησης να είναι 7 °C και του καταψύκτη στους –18 °C. Έτσι
εξοικονομείτε μέχρι και 15% ρεύμα.
§ Μην ανοίγετε συχνά την πόρτα του ψυγείου και μην την κρατάτε
πολλή ώρα ανοικτή. Φροντίστε το λάστιχο της πόρτας να είναι καθαρό και να
εφαρμόζει πολύ καλά.
§ Μην καλύπτετε τα κενά εξαερισμού του ψυγείου, ξεσκονίζετε
καλά τις σωληνώσεις (πλέγμα) στην πίσω πλευρά του και αφήνετε τουλάχιστον 5
εκατοστά απόσταση από τον τοίχο.
§ Όταν απουσιάζετε από το σπίτι σας για μεγάλα χρονικά
διαστήματα, π.χ. σε διακοπές, βγάζετε το ψυγείο από την πρίζα, αδειάζετε το και
αφήνετε την πόρτα του ανοικτή.
§ Μη βάζετε ζεστά φαγητά μέσα στο ψυγείο. Καλύτερα να
περιμένετε να κρυώσουν πρώτα (συνίσταται και για λόγους υγείας).
Συσκευές | Πλυντήριο ρούχων
§ Επιλέξτε ένα πλυντήριο με μικρή κατανάλωση νερού και
ρεύματος. Υπάρχουν αρκετές διαφορές από συσκευή σε συσκευή.
§ Για μεγάλη εξοικονόμηση ενέργειας μπορείτε να επιλέξετε
καινούργιο πλυντήριο τύπο Hot Fill, που έχει δυνατότητα σύνδεσης με τον ηλιακό
θερμοσίφωνα.
§ Είναι αποδεδειγμένο ότι τα ρούχα καθαρίζουν εξίσου καλά
στους 60 °C όσο και στους 90 °C και με τα νέα προγράμματα και καθαριστικά ακόμα
και στους 40 °C. Προτιμήστε λοιπόν τη λειτουργία σε χαμηλότερη θερμοκρασία.
§ Φροντίστε να γεμίζετε ομοιόμορφα το πλυντήριο και προτιμάτε
να βάζετε όλη την ποσότητα που χωράει (συνήθως 5 – 6 κιλά ρούχα)
§ Εφαρμόζετε τις οδηγίες του κατασκευαστή, προκειμένου να
εξοικονομείτε ηλεκτρική ενέργεια, νερό, απορρυπαντικό και για την καλή
λειτουργία της συσκευής.
§ Συνδέστε τον ηλιακό θερμοσίφωνα (εάν έχετε) με το πλυντήριο
σας για ζεστό νερό.
§ Όταν απουσιάζετε, κλείνετε την παροχή νερού του πλυντηρίου.
Συσκευές | Πλυντήριο πιάτων
Προτιμάτε να χρησιμοποιείτε το
πλυντήριο πιάτων κατά τις ώρες που ισχύει το νυχτερινό τιμολόγιο και να
επιλέγετε το οικονομικό πρόγραμμα.
Μικροσυσκευές
§ Πριν αγοράσετε μια συσκευή ενημερωθείτε για την κατανάλωσή
της σε ρεύμα, δεδομένου ότι υπάρχουν διαφορές από συσκευή σε συσκευή (ακόμη και
στη λειτουργία αναμονής).
§ Οι μικρές συσκευές γενικά καταναλώνουν λιγότερο ρεύμα από
τις μεγάλες, γι’ αυτό όποτε μπορείτε, προτιμήστε τις.
§ Μην αφήνετε αναμμένη την τηλεόραση, την καφετιέρα, το σίδερο
κ.λ.π., όταν δεν τα χρειάζεστε.
§
Κλείνετε την τηλεόραση,
το βίντεο και το στερεοφωνικό από το διακόπτη της συσκευής και όχι από το τηλεκοντρόλ,
γιατί έτσι οι συσκευές αυτές μένουν σε λειτουργία αναμονής (stand-by) και
συνεχίζουν να καταναλώνουν ρεύμα.
§ Σύμφωνα με στοιχεία του IEA, στη φάση αναμονής των
ηλεκτρικών συσκευών σπαταλάται σε διεθνές επίπεδο ηλεκτρική ενέργεια ίση με 5%
-15% της ηλεκτρικής οικιακής κατανάλωσης.
