ΠΙΝΑΚΙΔΑ ΑΣΥΓΧΡΟΝΟΥ ΤΡΙΦΑΣΙΚΟΥ ΚΙΝΗΤΗΡΑ

Πριν πάμε στο Νο 10 ας δούμε για τα τυλίγματα του κινητήρα

Συνεχίζουμε με το Νο 10

Ας δούμε ένα άλλο παράδειγμα πινακίδας τριφασικού κινητήρα ο οποίος μπορεί να συνδεθεί σε ένα δίκτυο τόσο των 50 όσο και των 60 Hz.

Κινητήρας ΑΒΒ

Κινητήρας 3 – 50 / 60 Hz  IEC 34  IP55

MBT                112MC-4                   CI. F

5,5 / 6,4 CV                    cosφ . 0,79

4 / 7,4 kw                        1430 / 1720 r.p.m./min

380-420 / 440-480 V (Υ)                   9,3 / 9,3 Α

220-240 / 250-280 V (Δ)                 16 / 16 Α

Θέρμανση // Θερμοκρασία              Κλάση Β

Η ισχύς στον άξονα θα είναι διαφορετική για κάθε συχνότητα. Έτσι, παίρνουμε 5,5 CV ή 4 KW για f = 50 Hz και 6,4 CV ή 7,4 KW για f = 60 Hz.

Οι στροφές θα είναι 1430 στροφές/λεπτό στα 50Hz και 1720 στροφές/λεπτό στα 60Hz

Οι αρχικές τιμές τάσης και έντασης αντιστοιχούν στη συχνότητα των 50 Hz και οι επόμενες τιμές στη συχνότητα των 60 Hz.

Δηλαδή στα 50 Hz έχουμε συνδεσμολογία τυλιγμάτων:

220-240/380-420 Δ/Υ και 16/9,3 Α Δ/Υ 

και στα 60 Hz έχουμε συνδεσμολογία τυλιγμάτων:

250-280/440-480 Δ/Υ και 16/9,3 Α Δ/Υ  

Και ένα ακόμα παράδειγμα

Επειδή ο τρόπος σύνδεσης τους με την τάση παροχής των 50Hz ή 60Ηz μπορεί να είναι σε αστέρα ή σε τρίγωνο, δίνονται από τον κατασκευαστή ξεχωριστές τιμές για την κάθε σύνδεση στην αντίστοιχη συχνότητα.
Η ποικιλία οφείλεται στην διαφορετική τάση παροχής δικτύου που υπάρχει στις διάφορες χώρες. 

Και ένα τελευταίο παράδειγμα σχετικά με το βαθμό απόδοσης των κινητήρων

Ο Ευρωπαϊκός Κανονισμός EU MEPS (European Minimum Energy Performance Standard) θέτει υποχρεωτικά όρια για το βαθμό απόδοσης των κινητήρων που χρησιμοποιούνται εντός Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Το Πρότυπο Ελάχιστης Ενεργειακής Απόδοσης (MEPS) της Ευρωπαϊκής Ένωσης (EU), που για λόγους συντομίας θα αναφέρεται στο κείμενο ως Πρότυπο EU MEPS τέθηκε σε ισχύ στις 16 Ιουνίου 2011, με τον Κανονισμό της Ευρωπαϊκής Επιτροπής ΕC 640/2009.

Σύμφωνα με αυτόν, οι κινητήρες θα πρέπει να ακολουθούν το πρότυπο IEC 60034-30 (2008), που ορίζει τα όρια για τις κλάσεις απόδοσής τους.
Ο Κανονισμός καλύπτει σχεδόν όλους τους 2πολικούς, 4πολικούς και 6πολικούς ηλεκτροκινητήρες μίας ταχύτητας, ισχύος 0,75 έως 375 kW, τάσης ≤ 1000 V και συχνότητας 50 ή 60 Hz, συνεχούς ή περιοδικής λειτουργίας.

Από τις 16 Ιουνίου 2011, θα πρέπει, σύμφωνα με τον Κανονισμό, να φαίνονται στην πινακίδα ηλεκτρικών χαρακτηριστικών του κινητήρα και στο φυλλάδιο οδηγιών που συμπεριλαμβάνεται στη συσκευασία των κινητήρων.

Ονομαστική απόδοση στο 100%, 75% και 50% του ονομαστικού φορτίου
Κλάση απόδοσης (ΙΕ1 ή ΙΕ2 ή ΙΕ3)
Έτος κατασκευής 

Στις 7 Ιανουαρίου του 2014 το Πρότυπο τροποποιήθηκε με την Τροπολογία ΕU 4/2014 (με ισχύ από τις 27 Ιουλίου 2014). Αυτή δεν αλλάζει το πεδίο εφαρμογής ούτε τις απαιτήσεις ενεργειακής απόδοσης του Προτύπου, αλλά έχει στόχο να εξασφαλίσει ότι οι παράγοντες της αγοράς συμφωνούν με το γράμμα και κυρίως με το πνεύμα του νόμου. Για τις τροποποιήσεις θα αναφερθούμε παρακάτω.

Απαιτήσεις του Προτύπου EU MEPS 1. 

Αποδοτικότητα (Δεν υπόκειται σε τροποποίηση) 
• Από τις 16.6.2011 όλοι οι κινητήρες πρέπει να είναι κατ' ελάχιστο κλάσης απόδοσης IE2. 
• Από την 1.1.2015 όλοι οι κινητήρες ισχύος 7,5kW έως 375kW πρέπει να είναι κατ' ελάχιστο κλάσης απόδοσης IE3 ή κλάσης απόδοσης ΙΕ2 αν οδηγούνται από ρυθμιστή στροφών (VSD). 
• Από την 1.1.2017 όλοι οι κινητήρες ισχύος 0.75kW έως 375kW πρέπει να είναι κατ' ελάχιστο κλάσης απόδοσης IE3 ή κλάσης απόδοσης ΙΕ2 αν οδηγούνται από ρυθμιστή στροφών (VSD). 

Στις 7 Ιανουαρίου του 2014 το Πρότυπο τροποποιήθηκε (τι περιλαμβάνει)

α) Η πινακίδα τεχνικών χαρακτηριστικών θα πρέπει να φέρει σήμανση της ονομαστικής απόδοσης στο 100%, 75% και 50% του φορτίου, εκτός από την περίπτωση μικρών κινητήρων, όπου ανάλογα με το μέγεθός της, είναι αρκετό να φέρει σήμανση της απόδοσης μόνο στο 100% του ονομαστικού φορτίου Η κλάση απόδοσης IE και το έτος κατασκευής πρέπει να αναφέρονται. 

β) Αυτή η Ρύθμιση δεν αφορά σε: 

• Κινητήρες που είναι κατασκευασμένοι να λειτουργούν πλήρως εμβαπτισμένοι σε κάποιο υγρό 

• Κινητήρες που είναι κατασκευασμένοι να λειτουργούν αποκλειστικά: 

i. Σε υψόμετρα μεγαλύτερα από 4000m από την επιφάνεια της θάλασσας (έως τώρα το όριο ήταν τα 1000m). 
ii. Σε θερμοκρασίες περιβάλλοντος μεγαλύτερες από 60˚C (έως τώρα το όριο ήταν οι 40˚C). 
iii. Σε θερμοκρασίες περιβάλλοντος μικρότερες από -30˚C για αερόψυκτους κινητήρες και μικρότερες από -15˚C για υδρόψυκτους κινητήρες (έως τώρα τα όρια ήταν οι -15˚C για αερόψυκτους κινητήρες και οι 0˚C για υδρόψυκτους κινητήρες). 
iv. Όταν η θερμοκρασία του ψυκτικού υγρού στην είσοδο ενός υδρόψυκτου κινητήρα είναι μικρότερη από 0˚C ή μεγαλύτερη από 32˚C (έως τώρα τα όρια ήταν οι 5˚C και 25˚C αντίστοιχα).

Στο σημείο αυτό κρίνεται σκόπιμο να αναφερθεί, πως, από τον οργανισμό CEMEP (Comité Européen de Constructeurs de Machines) δηλώθηκε ότι από τις 16 Ιουνίου 2011, ο χαρακτηρισμός "Eff" ως σήμα, δεν θα χρησιμοποιείται πλέον. Αυτό σημαίνει όμως, πως θα υπάρχει στους υφιστάμενους μέχρι την ημερομηνία αυτή κατασκευασμένους ηλεκτροκινητήρες.
Ακόμη, αξίζει να αναφερθούν και τα βασικά χαρακτηριστικά της ενεργειακής αποδοτικότητας των ΑΤΚβδ κατά CEMEP. 

Εποπτεία της αγοράς - Ο κρίσιμος παράγοντας

Θεωρώ την εποπτεία της αγοράς ως μια κρίσιμη πτυχή κάθε Προτύπου Ελάχιστης Ενεργειακής Απόδοσης (MEPS). Διαφορετικά αν το καθεστώς επιτήρησης είναι ανεπαρκές, ορισμένοι κατασκευαστές θα προσπαθήσουν αναπόφευκτα να επωφεληθούν, με τη διάθεση στην αγορά, μη συμμορφούμενων με το Πρότυπο κινητήρων. 

Υπάρχει μια σημαντική διαφορά μεταξύ του Προτύπου EU MEPS και των αντίστοιχων απαιτήσεων ενεργειακής απόδοσης στις ΗΠΑ, για παράδειγμα. 
Στην Ευρώπη οι κατασκευαστές μπορούν να φέρουν τα προϊόντα τους στην αγορά, χωρίς να χρειάζεται να τα υποβάλουν εκ των προτέρων σε μια διαδικασία καταγραφής ή αξιολόγησης. 
Στις ΗΠΑ οι κινητήρες πρέπει να είναι προ-επικυρωμένοι πριν να μπορούν να εισαχθούν στην αγορά. Οι κατασκευαστές εκεί πρέπει είτε να δοκιμάζουν τους κινητήρες σε εγκεκριμένες εγκαταστάσεις ή να υπολογίζουν τον βαθμό απόδοσης των κινητήρων, χρησιμοποιώντας την Εναλλακτική Μέθοδος Προσδιορισμού του Βαθμού Απόδοσης (Alternative Efficiency Determination Method ή AEDM). 
Και στις δύο περιπτώσεις, οι κατασκευαστές πρέπει να υποβάλουν μια επίσημη δήλωση προς το Υπουργείο Ενέργειας προσδιορίζοντας τις χαμηλότερες τιμές ισχύος, ταχύτητας και βαθμού απόδοσης των κινητήρων που εισάγουν στην αγορά. 
Στην Ευρώπη είναι οι κατασκευαστές που φέρουν την ευθύνη να διασφαλίσουν ότι μόνο κινητήρες συμβατοί με το Πρότυπο EU MEPS εισάγονται στην αγορά. Γι’ αυτό, η αποτελεσματική εποπτεία αυτής είναι απαραίτητη. Η ευθύνη για την οργάνωση μηχανισμών επιτήρησης και παρακολούθησης παραμένει στα κράτη μέλη της ΕΕ, τα οποία έχουν ορίσει επίσημους φορείς επιφορτισμένους με την εκτέλεση της εργασίας αυτής, η οποία στην πράξη, απαιτεί τον δειγματοληπτικό έλεγχο κινητήρων ώστε να διασφαλίζεται πως αυτοί είναι σε συμμόρφωση με το Πρότυπο. 

Προχωρώντας στο επόμενο επίπεδο 

Ο κύριος παράγοντας που οδήγησε στην τροπολογία του Προτύπου EU MEPS ήταν η ανατροφοδότηση από τους συμμετέχοντες στην αγορά σχετικά με μια μειονότητα κατασκευαστών, οι οποίοι είχαν παρακάμψει τους κανόνες προς όφελός τους. Η εισαγωγή της τροπολογίας πρέπει να θεωρηθεί ως μέρος μιας δυναμικής διαδικασίας, όπου πρόσθετες μελλοντικές αλλαγές θα υιοθετούνται μέσω νέων τροποποιήσεων ή κανονισμών. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει ήδη ξεκινήσει να αξιολογεί την οδηγία  (ντιρεκτίβα) EcoDesign -δηλαδή την αρχική νομοθεσία που διέπει και το Πρότυπο EU MEPS- συνολικά, ώστε, αν υπάρχει ανάγκη, αυτή να αναδιατυπωθεί σε σημαντικά σημεία της. 

Χαιρετίζουμε αυτές τις πρωτοβουλίες, και μάλιστα βλέπουμε τη δυνατότητα για ακόμα μεγαλύτερη εξοικονόμηση ενέργειας μέσω μίας σχετικά εύκολης ενημέρωσης του ισχύοντος Κανονισμού. Οι ισχύοντες κανόνες ορίζουν ότι, από την αρχή του 2015, κινητήρες με κλάση απόδοσης IE2, θα μπορούν να χρησιμοποιηθούν, μόνο αν οδηγούνται από ρυθμιστές στροφών. Ωστόσο, χάρη στην ταχεία ανάπτυξη της τεχνολογίας, κατά τα τελευταία χρόνια, κινητήρες με κλάση απόδοσης IE3, ή ακόμη και IE4, είναι τώρα εύκολα διαθέσιμοι, επιτρέποντας να καθοριστεί η κλάση απόδοσης IE3 ως το ελάχιστο επίπεδο απόδοσης για όλους τους κινητήρες ανεξαρτήτως αν οδηγούνται από ρυθμιστές στροφών ή όχι. 

Τα Πρότυπα Ελάχιστης Ενεργειακής Απόδοσης (MEPS) μειώνουν το κόστος της ενέργειας και τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου 

Είμαστε υπέρ των προσπαθειών για την προώθηση του ζητήματος της ενεργειακής αποδοτικότητας και της μείωσης των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου. Είμαστε ευχαριστημένοι, που βλέπουμε Πρότυπα Ελάχιστης Ενεργειακής Απόδοσης (MEPS), να θεσπίζονται σε όλο και περισσότερες χώρες. Ελπίζουμε ότι οι αρχές θα φροντίσουν για τη διατήρηση αυτής της δυναμικής και ότι θα εξελίξουν τα Πρότυπα MEPS ακόμα περισσότερο. 

Την ίδια στιγμή, πιστεύουμε ότι η τάση εναρμόνισης που διαπιστώνεται, μεταξύ των διαφόρων Προτύπων, θα μπορούσε να επιταχυνθεί. Πέραν του ότι αυτή εναρμόνιση θα μπορούσε να "κάνει τη ζωή ευκολότερη" για τους κατασκευαστές, θα οδηγούσε σε αύξηση του ανταγωνισμού στην αγορά κάτι που θα σήμαινε περισσότερες επιλογές για τους χρήστες κινητήρων. 

Τέλος πιστεύουμε ότι οι αρχές θα πρέπει να εξετάσουν το θέμα της αναπεριέλιξης κινητήρων. Αυτό δεν ρυθμίζεται στην Ευρωπαϊκή Ένωση, και εξακολουθεί να θεωρείται ως επιλογή τρόπου επισκευής, ειδικά για μεγαλύτερους κινητήρες. Ωστόσο η αναπεριέλιξη ενός κινητήρα συνήθως μειώνει το βαθμό απόδοσής του κατά 3% ή περισσότερο. Δεδομένου ότι το κόστος της ενέργειας κατά τη διάρκεια ζωής ενός ηλεκτροκινητήρα συνήθως αποτελεί περισσότερο από το 95%, του συνολικού κόστους ιδιοκτησίας του και το αρχικό κόστος αγοράς του δεν ξεπερνά το 2% αυτού, είναι προφανές, ότι μια μικρή διαφορά στο βαθμό απόδοσης, έχει σαν αποτέλεσμα, μια τεράστια διαφορά στο συνολικό κόστος κατά τη διάρκεια ζωής του κινητήρα. Έτσι, ελάχιστες είναι οι περιπτώσεις όπου, η αναπεριέλιξη θα μπορούσε να έχει πραγματικά μακροπρόθεσμα οικονομικά οφέλη. 

Το Πρότυπο EU MEPS της ΕΕ βοηθά την Ευρώπη να είναι ανταγωνιστική 

Η σύγκριση των τιμών της ενέργειας κατά τη διάρκεια του συνεδρίου World Energy Outlook 2013, του Διεθνούς Οργανισμού Ενέργειας, δείχνει ότι οι περισσότερες βιομηχανίες στην Ευρώπη πληρώνουν περίπου τα διπλάσια για την ηλεκτρική ενέργεια που καταναλώνουν σε σχέση με τις ομόλογές τους στις ΗΠΑ και σε άλλες χώρες. Οι ηλεκτρικοί κινητήρες καταναλώνουν περίπου τα δύο τρίτα της ηλεκτρικής ενέργειας που χρησιμοποιείται στη βιομηχανία και για αυτό είναι ιδιαιτέρως σημαντικό οι βιομηχανίες της Ευρώπης να χρησιμοποιούν αποδοτικούς κινητήρες, προκειμένου να είναι ανταγωνιστικές στις παγκόσμιες αγορές. Υπό το πρίσμα αυτό το Πρότυπο EU MEPS, έχει να διαδραματίσει ένα πολύ σημαντικό ρόλο, καθώς βοηθά την Ευρωπαϊκή βιομηχανία να διατηρήσει και να αυξήσει την ανταγωνιστικότητά της. 

πηγή:users.art.sch.gr/iliaslamprou και steftouloglou.blogspot.gr/ και ΑΒΒ