ΟΔΗΓΙΕΣ ΣΥΝΤΗΡΗΣΗΣ ΥΠΟΣΤΑΘΜΩΝ ΜΕΣΗΣ ΤΑΣΗΣ 20KV

Οι εργασίες συντήρησης και έλεγχου υποσταθμών μέσης τάσης απαιτούν κατά το ελάχιστο τις παρακάτω εργασίες οι οποίες θα πρέπει να διενεργούνται από κατάλληλα καταρτισμένο προσωπικό.

Όλες οι εργασίες σε υποσταθμούς απαιτούν ειδικό εξοπλισμό για την ασφάλεια των εργαζομένων και όργανα κατάλληλα για τις παρακάτω εργασίες.

Οι εργασίες συντήρησης στον υποσταθµό µπορούν να χωριστούν στις παρακάτω τρεις κατηγορίες:

1. Επιθεώρηση

Ο υποσταθµός λειτουργεί και γίνεται οπτικός έλεγχος και παρακολούθηση της κατάστασης των µηχανηµάτων από το προσωπικό συντήρησης. Οι παρατηρήσεις καταγράφονται και ακολουθεί επεξεργασία µε σκοπό να βγούν συµπεράσµατα για τη λήψη αποφάσεων.

Η επιθεώρηση θα πρέπει να γίνεται κατ ελάχιστο μια φορά το μηνά και περιλαμβάνει τα παρακάτω:

• Οπτικός έλεγχος κύριου εξοπλισμού Υποσταθμού
• Οπτικός έλεγχος βοηθητικού εξοπλισμού
• Οπτικός έλεγχος οργάνων μέτρησης και ενδείξεων
• Οπτικός έλεγχος καλωδίων ισχύος και βοηθητικών
• Έλεγχος λειτουργίας κυκλωμάτων προστασίας
• Έλεγχος λειτουργίας πεδίου Πυκνωτών
• Έλεγχος φωτισμού, πυρασφάλειας, σήμανσης, προστατευτικών μέσων
• Ακουστικός έλεγχος
• Καταγραφή κατάστασης εξοπλισμού

2. Προληπτική συντήρηση

Περιλαµβάνει λεπτοµερή επιθεώρηση και περιοδικές µετρήσεις και δοκιµές στον εξοπλισµό και τις διατάξεις του υποσταθµού. 

Στο πρόγραµµα εφαρµογής της προληπτικής συντήρησης καθορίζονται:

·         Ο χρόνος µεταξύ δύο διαδοχικών συντηρήσεων,

·         Το πλήθος των χειρισµών µετά τη συµπλήρωση των οποίων απαιτείται συντήρηση,

·         Η µέγιστη διάρκεια λειτουργίας του µηχανήµατος ή εξαρτήµατος, µετά την οποία απαιτείται η αντικατάστασή του.

Η προληπτική συντήρηση θα πρέπει να γίνεται κατ ελάχιστο μια φορά το χρόνο και περιλαμβάνει τα παρακάτω:

ΕΤΗΣΙΑ ΣΥΝΤΗΡΗΣΗ ΠΙΝΑΚΑ ΜΕΣΗΣ ΤΑΣΗΣ 20 KV

Η ετήσια συντήρηση του πίνακα μέσης τάσης περιλαμβάνει κατ ελάχιστο τις παρακάτω εργασίες:

• Έλεγχος της σωστής λειτουργίας των διακοπτών Μέσης Τάσεως (open - close)
• Έλεγχος της σωστής λειτουργίας των μηχανισμών οπλισμού διακοπής των διακοπτών
• Έλεγχος λειτουργίας των μηχανικών μανδαλωσεων πόρτας διακόπτη μέσης τάσης
• Έλεγχος και συντήρηση των επαφών των διακοπτών
• Έλεγχος πηνίων εργασίας διακοπτών
• Έλεγχος και συντήρηση των επαφών των ασφαλειών
• Έλεγχος των ζυγών και συσφίξεις όπου αυτό απαιτηθεί
• Έλεγχος και συντήρηση των μονωτήρων
• Έλεγχος μονώσεων πίνακα Μ.Τ.
• Έλεγχος της σωστής λειτουργίας των βοηθητικών κυκλωμάτων
• Γενικός καθαρισμός του εσωτερικού του Πίνακα Μ.Τ.
• Έλεγχος ατμοκιβωτίων πίνακα Μ.Τ.
• Έλεγχος φυσιγγίων Μ.Τ.
• Έλεγχος στάθμης ελαίου (εφόσον οι διακόπτες είναι ελαιοδιακοπτες)
• Λίπανση μηχανικών μερών διακόπτη Μ.Τ.
• Έλεγχος γειώσεων πίνακα
• Έλεγχος εδρασης πίνακα
• Γενικός καθαρισμός του πίνακα Μ.Τ.και περιβάλλοντα χώρου

ΕΤΗΣΙΑ ΣΥΝΤΗΡΗΣΗ ΜΕΤΑΣΧΗΜΑΤΙΣΤΩΝ ΙΣΧΥΟΣ

Η ετήσια συντήρηση μετασχηματιστή περιλαμβάνει κατ ελάχιστο τις παρακάτω εργασίες:

• Έλεγχος στάθμης ελαίου Μετασχηματιστή (Για Μ/Στες ελαίου)
• Έλεγχος διαρροής ελαίου Μετασχηματιστή (Για Μ/Στες ελαίου)
• Έλεγχος κατάστασης κελύφους Μετασχηματιστή (Για Μ/Στες ελαίου)
• Αντικατάσταση silica gel Μετασχηματιστή (Για Μ/Στες ελαίου)
• Εξαερισμός από σώμα και μονωτήρες (Για Μ/Στες ελαίου)
• Δειγματοληψία ελαίου για έλεγχο διηλεκτρικής αντοχής (Για Μ/Στες ελαίου)
• Έλεγχος ρητίνης Μετασχηματιστή και μαγνητικού πυρήνα (Για Μ/Στες ξηρού τύπου)
• Καθαρισμός εσωτερικού πηνίων Μετασχηματιστή (Για Μ/Στες ξηρού τύπου)
• Έλεγχος και συντήρηση των ακροκιβωτίων των καλωδίων μέσης τάσης
• Έλεγχος και καθαρισμός των καλωδίων μέσης και χαμηλής τάσης στο χώρο των Μετασχηματιστών
• Έλεγχος και συντήρηση των μονωτήρων του Μετασχηματιστή
• Έλεγχος θερμοκρασίας
• Έλεγχος εξαερισμού χώρου Μετασχηματιστή
• Έλεγχος ελαιολεκάνης για τυχόν διαρροές (Για Μετασχηματιστές ελαίου)
• Έλεγχος έδρασης Μετασχηματιστή
• Εξωτερικός καθαρισμός του Μετασχηματιστή
• Έλεγχος μονώσεων Μετασχηματιστή με MEGGER 5.000 ή 10.000 V
• Έλεγχος συστημάτων προστασίας Μετασχηματιστή και δοκιμή σωστής λειτουργίας
• Μέτρηση γειώσεων ουδέτερου κόμβου Μετασχηματιστή και μεταλλικών μερών
• Έλεγχοι συσφίξεων
• Μέτρηση μονώσεων Μετασχηματιστή
• Μέτρηση αντιστάσεων Μετασχηματιστή (πηνία Μ.Τ και Χ.Τ)
• Μέτρηση μονώσεων καλωδίων μέσης τάσης
• Γενικός καθαρισμός του χώρου του Μετασχηματιστή και περιβάλλοντα χώρου

ΕΤΗΣΙΑ ΣΥΝΤΗΡΗΣΗ ΓΕΝΙΚΟΥ ΠΙΝΑΚΑ ΧΑΜΗΛΗΣ ΤΑΣΗΣ

Η ετήσια συντήρηση του πίνακα χαμηλής τάσης περιλαμβάνει κατ ελάχιστο τις παρακάτω εργασίες:

• Έλεγχος καλής λειτουργίας του γενικού διακόπτη Χ.Τ.
• Έλεγχος καλής λειτουργίας επιμέρους διακόπτων ισχύος
• Έλεγχος της σωστής λειτουργίας των βοηθητικών κυκλωμάτων του Υ/Σ
• Έλεγχος των ζυγών και συσφίξεις όπου αυτό απαιτηθεί
• Καθαρισμός μονωτήρων πίνακα
• Έλεγχος καλής λειτουργίας οργάνων μέτρησης και ενδείξεων
• Έλεγχος πυκνωτών
• Μέτρηση γειώσεων πίνακα χαμηλής τάσης
• Έλεγχος εδρασης πίνακα
• Καθαρισμός πίνακα και περιβάλλοντα χώρου

Με το πέρας των ανωτέρω ελέγχων και μετρήσεων συντάσσεται τεχνική έκθεση με τα αποτελέσματα, τις μετρήσεις και τις παρατηρήσεις εφόσον υπάρχουν, υπογράφεται από τον υπεύθυνο ηλεκτρολόγο μηχανικό και αρχειοθετείται στο Αρχείο συντηρήσεων Η/Μ εξοπλισμού.

3. Επισκευαστική συντήρηση

Η Επισκευαστική συντήρηση γενικά δε γίνεται βάσει προγράµµατος. Εφαρµόζεται όταν η λειτουργία ενός µηχανήµατος παρουσιάζει πρόβληµα (π.χ. υπερθέρµανση) και εκτιµάµε ότι η κατάστασή του θα επιδεινωθεί. Επίσης όταν συµβεί ένα σφάλµα στη λειτουργία του (π.χ. βραχυκύκλωµα, πτώση κεραυνού), µπορεί σύµφωνα µε τις οδηγίες του κατασκευαστή, να απαιτείται πρόσθετος έλεγχος, προληπτική αντικατάσταση ή έκτακτη συντήρηση. Το µηχάνηµα βγαίνει εκτός λειτουργίας και επισκευάζεται βάσει των οδηγιών του κατασκευαστή του.
Σκοπός της είναι να επαναφέρει τη σωστή λειτουργία του µηχανήµατος.

Για να ξεκινήσουμε τις εργασίες επισκευής ή συντήρησης σε κυκλώματα μέσης τάσης πρέπει να κάνουμε με τη σειρά τις παρακάτω ενέργειες:

      Τάξη στους ηλεκτρικούς χώρους

§ Η καθαριότητα στους ηλ.πίνακες και γενικά στον ηλ.εξοπλισμό εσωτερικού και εξωτερικού χώρου, είναι πολύ σημαντικός παράγοντας ασφαλείας.

§ Οι ρίποι, πλην των δυσλειτουργιών, μπορούν να προκαλέσουν τόξα ή διαρροές και κατά συνέπεια σοβαρά ατυχήματα.

§ Ο καθαρισμός ηλ.συστημάτων προϋποθέτει όλες τις αναγκαίες προφυλάξεις των γενικών ηλεκτρολογικών εργασιών.

§Μη φυσάτε τους πίνακες με κομπρεσέρ.

 Ø Ο αέρας υπό πίεση σπρώχνει και συγκεντρώνει τους ρίπους ώστε η απομάκρυνσή τους να γίνεται αδύνατη.

Ø Μπορεί να υγράνει τον ηλ.εξοπλισμό ή ακόμα και να τον βρέξει, γιατί συνήθως περιέχει μόρια νερού.

Ø Λιπαίνει τα ηλ.μέρη εφόσον, όπως συνήθως, τα κεντρικά συστήματα αέρα έχουν λιπαντές.

Ø Μπορεί να σπρώξει βίδες, χαλαρά καλώδια και άλλα αφανή, ξεχασμένα μικροαντικείμενα, ώστε να προκληθεί βραχυκύκλωμα ή τόξο.

§ Καθαρισμός ηλ. στοιχείων με χλιαρό απιονισμένο νερό, σαμπουάν με ουδέτερο pH (baby shampoo) και καθαρό ύφασμα που δεν αφήνει χνούδι.

§ Καλό στέγνωμα με στεγνά καθαρά πανιά και σεσουάρ μαλλιών.

·         Να διακόψουμε το κύκλωμα με τη βοήθεια του διακόπτη φορτίου ή του διακόπτη ισχύος.

·         Να σιγουρευτούμε ότι είναι απομονωμένο, π.χ. ελέγχοντας από το παράθυρο της κυψέλης τα μαχαίρια του αποζεύκτη.

·         Να το κλειδώσουμε στη θέση απομονωμένο γιατί:

§ Oι ηλεκτρομηχανικές μανδαλώσεις δεν είναι πάντα αξιόπιστες και ασφαλείς.

§ Χαλάνε ή παραβιάζονται

§ Απαιτείται οπτική επιβεβαίωση της διακοπής/γείωσης και διασφάλιση με ατομικά λουκέτα όλων των εμπλεκόμενων

§ Ασφαλίζετε τη διακοπή τάσης ή / και την περιστασιακή γείωση με το προσωπικό σας λουκέτο.

§ Αν εκτελούνται εργασίες από περισσότερα άτομα σε διάφορες θέσεις, βάζει ο καθένας το δικό του προσωπικό λουκέτο.

      Κάλυψη υπό τάση μερών

      Περιορισμός πρόσβασης στο χώρο εργασιών

·         Να γειώσουμε το κύκλωμα όπου θα εργαστούμε.

Τελειώνοντας τις εργασίες πρέπει να κάνουμε με τη σειρά τις παρακάτω ενέργειες:

·         Να επαναφέρουμε το γειωτή στην ανοιχτή θέση.

·         Να κλείσουμε τους διακόπτες με την αντίστροφη σειρά που τους ανοίξαμε, δηλαδή πρώτα τον αποζεύκτη και μετά τον διακόπτη.

πηγή:εγχειρίδιο υποσταθμού ΔΕΗ και https://www.safetyengineer.gr/odigies-syntirisis-ypostathmon.html και ΑΒΒ