ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΣΗ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΙΚΩΝ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ

Η παραγωγή καλωδίων χαμηλής τάσης έως 1kv με θερμοπλαστική μόνωση PVC, ανάλογα με τον τύπο τους, οφείλει να ακολουθεί τα ευρωπαϊκά πρότυπα κατασκευής (ΕΝ) ή τα εναρμονισμένα πρότυπα κατασκευής  (HD), καθώς και τα εθνικά πρότυπα του ΕΛΟΤ εφόσον υπάρχουν, για τη διασφάλιση της ποιότητας τους.

Οι παραγωγικές μονάδες έχουν τη δυνατότητα να πιστοποιηθούν με το Ευρωπαϊκό  Σήμα Ποιότητας «HAR» της CENELEC, εφόσον τηρούν τις ευρωπαϊκές προδιαγραφές των προτύπων κατασκευής, πραγματοποιούν δοκιμές τύπου και σειράς κατά περίπτωση, διαθέτουν εργαστήρια με διακριβωμένο εξοπλισμό και εφαρμόζουν διαδικασίες ποιότητας σύμφωνα με το ISO 9001:2008, το οποίο αποτελεί πρότυπο διαχείρισης ποιότητας.

Το πεδίο εφαρμογής της συμφωνίας CENELEC HAR είναι να παρέχει ένα σήμα συμμόρφωσης, σύμφωνα με τα CENELEC HDs και ΕΝs σχετικά με τα καλώδια, το οποίο άνευ όρων ν’ αναγνωρίζεται από όλες τις συμμετέχουσες εγκεκριμένες  χώρες ως ισοδύναμο εθνικής σήμανσης. Τα καλώδια που διαθέτουν πιστοποίηση «HAR» χρησιμοποιούνται σε μια μεγάλη γκάμα εφαρμογών που περιλαμβάνει αυτοματισμούς και ελέγχους διεργασιών, δομικές κατασκευές, έργα σιδηροδρομικών και μεταφορικών κατασκευών, καθώς και χρήση τους σε συσκευές οικιακής χρήσης. Ως εκ τούτου, η πιστοποίηση αυτών με γνώμονα την απρόσκοπτη διακίνηση τους στην ευρωπαϊκή αγορά θεωρείται επιβεβλημένη.

Πρότυπα κατασκευής & δοκιμών

Τα πρότυπα κατασκευής και δοκιμών των καλωδίων είναι μεταξύ άλλων:

EN 50525 – 01:2011	Ηλεκτρικά καλώδια – Καλώδια ενέργειας χαμηλής τάσης ονομαστικής τάσης μέχρι και 450/750 V (U0/U) – Μέρος 1: Γενικές απαιτήσεις
EN 50525.02.11:2011	Ηλεκτρικά καλώδια – Καλώδια ενέργειας χαμηλής τάσης ονομαστικής τάσης μέχρι και 450/750 V (U0/U) – Μέρος 2-11: Καλώδια για γενικές εφαρμογές – Εύκαμπτα καλώδια με θερμοπλαστική μόνωση από PVC
ΕΛΟΤ ΕΝ 50395	Μέθοδοι ηλεκτρικών δοκιμών για καλώδια ενέργειας χαμηλής τάσης
ΕΛΟΤ ΕΝ 50396	Μέθοδοι μη ηλεκτρικών δοκιμών για καλώδια ενέργειας χαμηλής τάσης

Υπάρχει βέβαια πληθώρα προτύπων, ανάλογα με τον τύπο και τις μεθόδους δοκιμών των καλωδίων, τα οποία είναι απαραίτητα για την κατασκευή τους και βρίσκονται αναλυτικά στη ιστοσελίδα της CENELEC, http://www.cenelec.eu/  &  http://www.iec.ch/

Η πιστοποίηση των εύκαμπτων καλωδίων είναι υποχρεωτική στην περίπτωση που αυτά χρησιμοποιούνται σε εφαρμογές ρευματοδοτών – ρευματοληπτών και συγκεκριμένα  παροχών ηλεκτρικών συσκευών καθώς και προεκτάσεων  καλωδίων.

Οδηγίες Νέας Προσέγγισης

Το ηλεκτρολογικό υλικό  περιλαμβάνεται στα προϊόντα που εμπίπτουν στις  Οδηγίες      Νέας Προσέγγισης και συγκεκριμένα στην Οδηγία Νέας Προσέγγισης Χαμηλής Τάσης(LVD), για τις χώρες της ΕΕ.

Οι οδηγίες αυτές εξυπηρετούν τις ανάγκες της ενιαίας ευρωπαϊκής αγοράς στην     ελεύθερη και απρόσκοπτη διακίνηση  των προϊόντων που κατασκευάζονται εντός των ευρωπαϊκών συνόρων. Με άλλα λόγια, οι Οδηγίες αυτές είναι τεχνικοί κανονισμοί που υποδεικνύουν τον τρόπο της κατασκευής των προϊόντων και σχετίζονται με την ασφάλεια και την προστασία των καταναλωτών και του περιβάλλοντος.

Δήλωση Συμμόρφωσης

Για τις ηλεκτρικές συσκευές που εμπίπτουν στην Οδηγία Χαμηλής Τάσης, LVD (Low Voltage Directive), ο κατασκευαστής, αφού τις υποβάλει σε διαπιστευμένο εργαστήριο και περάσουν τις δοκιμές τύπου, δηλώνει με τη Δήλωση Συμμόρφωσης, CE (Certification of conformity), ότι θα κατασκευάζει ακριβώς τα ίδια προϊόντα με αυτό που πέρασε τις δοκιμές τύπου, συμμορφώνεται με το πρότυπο κατασκευής, καταθέτει τεχνικό φάκελο και δεσμεύεται για τούτο φέροντας αποκλειστικά την ευθύνη της παραγωγής τους. Αυτή είναι η δήλωση CE και ο κατασκευαστής εξασφαλίζοντας δοκιμές τύπου και κάνοντας τη δήλωση CE μπορεί να επιθέσει το σήμα CE και το προϊόν να κυκλοφορεί εντός Ευρωπαϊκών συνόρων. Η σήμανση CE δεν αποτελεί σήμα ποιότητας ή σήμανση πιστοποιημένης διαδικασία παραγωγής. Είναι μια κοινοτική σήμανση, ότι το προϊόν τηρεί τις βασικές απαιτήσεις ασφάλειας κατά τη δέσμευση του κατασκευαστή.

Ρευματοδότες

Από την ελληνική εθνική νομοθεσία προκύπτει ότι για την κατηγορία του ηλεκτρολογικού υλικού των ρευματοδοτών -  ρευματοληπτών, απαιτείται πιστοποίηση και καταχώρηση στο υπουργείο Ανάπτυξης σύμφωνα με την ΚΥΑ Αρ. 529/28/01/2000, που καθιερώθηκε με γνώμονα την προστασία του καταναλωτή. Τέτοια προϊόντα είναι οι ρευματοδότες - ρευματολήπτες (φις europlug, φις σούκο αρσενικά, φις σούκο θηλυκά) αλλά και οι παροχές συσκευών και οι προεκτάσεις καλωδίων.  Για τα παραπάνω προϊόντα χρειάζεται, εκτός από τις δοκιμές τύπου, να εφαρμόζεται στην παραγωγή σύστημα ποιότητας πιστοποιημένο από φορέα πιστοποίησης και να ελέγχονται τα προϊόντα στο 100% της παραγωγής.

Η πιστοποίηση των προϊόντων αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση για την καταχώρησή τους στο υπουργείο Ανάπτυξης. Προϊόντα που δεν είναι καταχωρημένα, δεν επιτρέπεται να διατίθενται στους καταναλωτές, ενώ ο αριθμός καταχώρησης πρέπει να συνοδεύει το προϊόν στο σημείο πώλησής του, καθώς γίνονται έλεγχοι από την εποπτεία της αγοράς του αρμόδιου υπουργείο Ανάπτυξης.

Πρότυπα ρευματοδοτών

Τα πρότυπα κατασκευής και δοκιμών των ρευματοδοτών – ρευματοληπτών είναι τα εξής:

·         IECEE CEE 7 ed.2.0 (1963-05): Προδιαγραφή για Ρευματοδότες –Ρευματολήπτες για οικιακή και παρόμοιες χρήσεις

·         IEC 60884-1:2013: Ρευματοδότες –Ρευματολήπτες για οικιακή και παρόμοιες χρήσεις. Μέρος 1 : Γενικές Απαιτήσεις

Πιστοποίηση στα προϊόντα του μπορεί να κάνει ο κάθε παραγωγός ανεξάρτητα από την υποχρεωτική πολιτική που εφαρμόζεται στα συγκεκριμένα προϊόντα (ρευματοδότες – ρευματολήπτες). Τα πιστοποιημένα προϊόντα και οι πιστοποιημένες διαδικασίες παραγωγής που τα συνοδεύουν καθώς και  η παρακολούθηση των διεργασιών παραγωγής από τους φορείς πιστοποίησης, δημιουργούν μια δυναμική προβολή του προϊόντος και ένα σαφές ανταγωνιστικό πλεονέκτημα. Η πιστοποίηση ενός συστήματος παραγωγής με ένα ISO 9001:2008 επικεντρώνεται σε διαδικασίες ποιότητας, αλλά το πιστοποιημένο προϊόν διασφαλίζει την αξιόπιστη κατασκευή του, σύμφωνα με τον ενδεδειγμένο τρόπο παραγωγής που προκύπτει από την παγκόσμια τυποποίηση.

Ο κάτοχος πιστοποιητικών ποιότητας μπορεί με την υποβολή των δοκιμών τύπου και το πιστοποιητικό που κατέχει από ένα οργανισμό πιστοποίησης, φορέα κοινοποιημένο στην Ευρωπαϊκή Ένωση, να λάβει και πιστοποίηση από άλλους οργανισμούς των άλλων κρατών, καθώς υπάρχει το πλαίσιο αμοιβαίας αναγνώρισης των φορέων. Ως εκ τούτου, το προϊόν έχοντας το Ελληνικό Σήμα Πιστοποίησης, μπορεί να λάβει και σήματα ποιότητας άλλων φορέων άλλων ευρωπαϊκών χωρών. Αρκεί  να συμφωνεί με τα πρότυπα κατασκευής που ισχύουν σε αυτές τις χώρες και να υλοποιηθούν μια σειρά από συμπληρωματικές δοκιμές αν είναι απαραίτητες, για τη χώρα από την οποία επιθυμεί να λάβει πιστοποίηση.

Αξιόπιστα εργαστήρια

Στη χώρα μας υπάρχουν σήμερα αξιόπιστα εργαστήρια δοκιμών και πιστοποίησης, διαπιστευμένα στα πεδία, δηλαδή φορείς οι οποίοι έχουν πιστοποιημένη την ικανότητα δοκιμών βάσει πιστοποιητικών του ΕΣΥΔ (Εθνικού Συμβουλίου Διαπίστευσης) και διαθέτουν την υποδομή, και το εύρος του εξοπλισμού, ώστε να πραγματοποιούν δοκιμές σε προϊόντα απόλυτα σύμφωνες με τα αντίστοιχα πρότυπα. 

Τα προϊόντα που εισάγονται από ευρωπαϊκές ή από  τρίτες χώρες και συνήθως από την Κίνα, εφόσον είναι πιστοποιημένα, μπορούν χωρίς πρόβλημα να λάβουν αριθμό καταχώρησης. Σημαντικό πρόβλημα στην αγορά δημιουργούν εισαγόμενα κινέζικα συνήθως προϊόντα που παρά τα σήματα πιστοποίησης που φέρουν είναι εντελώς ακατάλληλα, καθώς τα καλώδια που περιλαμβάνουν οι παροχές τους είναι κατασκευασμένα από μη ενδεδειγμένα υλικά, αλλά και το προϊόν δεν συμφωνεί με το τυποποιητικά φύλλα. Μια αποτελεσματική ενέργεια για τη διασφάλιση της ποιότητας των εισαγόμενων, εκτός από τον ενδελεχή έλεγχο των αποτελεσμάτων δοκιμών είναι η παραλαβή δειγμάτων και ο έλεγχος αυτών από τα ελληνικά εργαστήρια πιστοποίησης πριν καταχωρηθούν στο υπουργείο Ανάπτυξης και διατεθούν στην αγορά.

Το ηλεκτρολογικό υλικό και τα καλώδια αποτελούν σημαντικό  κλάδο της ελληνικής μεταποιητικής παραγωγής. Η παραγωγή των καλωδίων είναι επιβεβλημένο να γίνεται σύμφωνα με τα τυποποιητικά πρότυπα, ώστε να εξασφαλίζεται  η ορθή διάθεσή τους, στον καταναλωτή ηλεκτρολόγο εγκαταστάτη. Η παραγωγή του ηλεκτρολογικού, επίσης, οφείλει να ακολουθεί την προτυποποίηση, καθώς η διάθεση  στους καταναλωτές των ηλεκτρολογικών προϊόντων, πρέπει να γίνεται με γνώμονα την ασφάλεια και την εύκολη χρήση τους.

*Η κα Μαριάνθη Λεμονιά είναι τεχνολόγος τυποποίησης και διακίνησης, Logistician Τ.Ε., στην εταιρεία Χαραλαμπίδη ΑΕ.

ΠΗΓΉ:electrologos.gr