Πριν από πολλά χρόνια, και συγκεκριμένα το
έτος 1895, ο Κονσταντίν Εντουάρντοβιτς Τσιολκόφσκι, Ρώσος επιστήμονας και πρωτοπόρος
της αστροναυτικής, φαντάστηκε την ιδέα του διαστημικού ανελκυστήρα (space
elevator) εμπνευσμένος από το νεόδμητο Πύργο του Άιφελ στο Παρίσι.
Από τότε και
ως σήμερα είναι αμέτρητα τα άρθρα που οραματίζονται έναν ανελκυστήρα που θα
λειτουργούσε όπως ένας κοινός ανελκυστήρας και θα έφτανε στο… διάστημα, σε ένα
ύψος περίπου 36.000 μέτρων πάνω από την επιφάνεια της γης.
«Καλωδιακή» σύνδεση
Ωστόσο, θα
μπορούσαμε να δημιουργήσουμε έναν διαστημικό ανελκυστήρα με μια άκρως
εντυπωσιακή εγκατάσταση, αποτελούμενη από ένα θάλαμο που θα μετέφερε ανθρώπους,
φορτία κ.ά., και από ένα "καλώδιο" μήκους 36.000 μέτρων που θα ήταν
τοποθετημένο σε ένα σταθερό σημείο στη γη και θα έφτανε μέχρι ένα σταθερό
σημείο στον ουρανό.
Και επειδή ο
ουρανός δεν έχει κάποιο σταθερό σημείο, θα μπορούσαμε να χρησιμοποιήσουμε μια
ιπτάμενη εγκατάσταση που να μοιάζει ούτε λίγο ούτε πολύ με έναν
"κοινό" αλλά πολύ πιο βαρύ δορυφόρο.
Ο
συγκεκριμένος δορυφόρος θα μπορούσε να κινείται με γεωστατική τροχιά, γεγονός
που θα έκανε αυτό το σημείο στον ουρανό σταθερό ως προς ένα αντίστοιχο σταθερό
σημείο στη γη.
Στην
πραγματικότητα, ο δορυφόρος θα κινείται με ταχύτητα ίση με την ταχύτητα που
περιστρέφεται η γη. Έτσι, για έναν παρατηρητή στη γη, ο δορυφόρος αυτός θα
παραμένει στην ίδια θέση στον ουρανό, όπως ακριβώς και οι τηλεπικοινωνιακοί
δορυφόροι.
Ζήτημα χρόνου!
Και αν όλα
αυτά που διαβάζετε σας φαίνονται τόσο μακρινά όσο τα 8.251 χιλιόμετρα που
χωρίζουν τα εργαστήρια της NASA στην Ουάσιγκτον από την Αθήνα, σας προτείνω να
το ξανασκεφτείτε, γιατί η μετάβαση από το όνειρο στην πραγματικότητα είναι
τελικά μόνο θέμα χρόνου και χρημάτων.
Τα σχέδια της Obayashi
Η
κατασκευαστική εταιρεία Obayashi είναι μια από τις σημαντικότερες της Ιαπωνίας,
και αυτή τη στιγμή ολοκληρώνει το Tokyo Sky Tree, το ψηλότερο κτίριο της
Ιαπωνίας (634 μέτρα). Έχει επίσης συμμετάσχει στην κατασκευή του μετρό του
Ντουμπάι και του Stadium Australia που χρησιμοποιήθηκε στους Ολυμπιακούς Αγώνες
του Σύδνεϋ.
Σύμφωνα με
τη New York Daily News, η εταιρεία Obayashi μελετά ήδη σε συνεργασία με τη NASA
τον τρόπο κατασκευής ενός διαστημικού ανελκυστήρα, ο οποίος θα λειτουργήσει
μέχρι το 2050 ξεπερνώντας κάθε φαντασία:
Θα υπάρχει
ένα καλώδιο 96.000 χιλιομέτρων (μια απόσταση περίπου όσο το ένα τέταρτο της
απόστασης της γης από τη Σελήνη) πάνω στο οποίο θα κινείται ο διαστημικός
ανελκυστήρας.
Το καλώδιο
αυτό θα είναι κατασκευασμένο από νανοσωλήνες άνθρακα, ένα υλικό που είναι 20
φορές πιο ανθεκτικό από το ατσάλι.
Διαστημικός τουρισμός!
Ο θάλαμος με
τους 30 τυχερούς επιβάτες θα κινείται με ταχύτητα 200 χιλιομέτρων την ώρα, και
έπειτα από ταξίδι μιας εβδομάδας θα φθάνει σε ένα διαστημικό σταθμό που θα
βρίσκεται στα 36.000 μέτρα πάνω από την επιφάνεια της γης.
Οι
«τουρίστες του διαστήματος» θα παραμένουν στο σταθμό, αλλά οι επιστήμονες θα
μπορούν να συνεχίσουν μέχρι το τέλος του καλωδίου, στα 96.000 χιλιόμετρα, όπου
θα βρίσκεται ο δορυφόρος.
Ο Γιότζι
Ισικάουα, διευθυντής έρευνας και ανάπτυξης της εταιρείας Obayashi, μίλησε στο
ABC News για το τολμηρό αυτό σχέδιο:
«Πιστεύουμε
ότι το 2030 θα είμαστε σε καλό δρόμο. Αυτός ο ανελκυστήρας θα φέρει επανάσταση
στα διαστημικά ταξίδια». Παράλληλα, ο Γιότζι Ισικάουα αποκάλυψε ότι η Obayashi
έχει κινητοποιήσει τις καλύτερες ομάδες επιστημόνων ολόκληρης της Ιαπωνίας για
να γίνει το σχέδιο αυτό πραγματικότητα.
Η εταιρεία
παραδέχεται πως δεν έχει καμιά εκτίμηση για το κόστος αυτού του προγράμματος
(παλαιότερες μελέτες που έχουν πραγματοποιηθεί εκτίμησαν το κόστος μιας τέτοιας
κατασκευής στα 20 δισ. ευρώ). Δεν γνωρίζει κανέναν εν δυνάμει επενδυτή ούτε
έχει κάποια ιδέα για το μέρος στη γη όπου θα μπορούσε να στερεωθεί αυτό το
καλώδιο.
Τα σχέδια της Thoth Technology
Παράλληλα η
καναδική εταιρεία Thoth Technology είχε μια παρόμοια ιδέα: Αντί να εκτοξεύουμε
πυραύλους στο διάστημα, να φτιάξουμε έναν τεράστιο ανελκυστήρα που θα ανεβάζει
τα διαστημόπλοια σε ύψος 20 χιλιομέτρων από την επιφάνεια της γης, δηλαδή στη
στρατόσφαιρα, από την οποία θα μπορεί να εκτοξευτεί ένα διαστημόπλοιο πιο
εύκολα στο διάστημα.
Σύμφωνα με
την καναδική εταιρεία Thoth Technology, ο ανελκυστήρας αυτός θα μπορούσε να
μειώσει το κόστος των διαστημικών αποστολών κατά το ένα τρίτο, επειδή τα
διαστημόπλοια δε θα χρειάζεται να κουβαλούν τεράστιες ποσότητες καυσίμου για να
απογειωθούν.
«Από την
κορυφή του πύργου, τα διαστημόπλοια θα μπορούν να εκτοξευτούν σε τροχιά και θα
επιστρέφουν πάλι στον πύργο για ανεφοδιασμό και επανεκτόξευση» δήλωσε ο
Μπρένταν Κουάιν, εφευρέτης του πύργου ThothX, ο οποίος θα είναι φουσκωτός, με
μερικά ενισχυμένα σημεία, ενώ στην κορυφή του θα έχει ένα διάδρομο προσγειώσεων
και απογειώσεων.
Σύμφωνα με
το σχέδιο, ο φουσκωτός πύργος εκτόξευσης θα είναι είκοσι φορές πιο ψηλός από το
Burj Khalifa του Ντουμπάι, και θα είναι κατασκευασμένος από μια σειρά
πολύπλοκων δομών προκειμένου να διατηρείται ευθύς και όρθιος.
Είτε στο
κέντρο του πύργου είτε εξωτερικά θα μπορούν να κινούνται ειδικά κατασκευασμένα
οχήματα, ικανά να μεταφέρουν φορτία έως και δέκα τόνων.
Αντικειμενικές δυσκολίες
Ωστόσο,
προκειμένου να γίνει αυτός ο πύργος πραγματικότητα, θα πρέπει να υπερνικηθούν
σημαντικές δυσκολίες.
Για
παράδειγμα, δεδομένου του μεγάλου ύψους του, ο ThothX θα πρέπει να αντέχει σε
ανέμους μεγάλης ταχύτητας που θα κάνουν ολόκληρη την κατασκευή να ταλαντεύεται,
ενώ θα πρέπει να αντέχει και σε πιθανούς σεισμούς.
Αν δεν αντιμετωπιστούν
αυτές οι δυσκολίες, οι προσγειώσεις και οι απογειώσεις θα είναι εξαιρετικά
δύσκολες, έως ανέφικτες.
Είστε
έτοιμοι λοιπόν για μια βόλτα στο φεγγάρι με… ανελκυστήρα!
*Ο κ. Παύλος
Εμ. Μαμμωνάς είναι μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου της ΠΟΒΕΣΑ.
