ΤΡΟΠΟΣ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΚΑΛΩΔΙΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΗΛΕΚΤΡΙΚΩΝ
ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΝ Χ.Τ.
Γενικά
• Ένα πολυπολικό καλώδιο, ένας σωλήνας ή ένα διαμέρισμα
οχετού καλωδίων επιτρέπεται να περιλαμβάνει μόνο τους αγωγούς του ίδιου
κυκλώματος, εκτός αν πρόκειται για καλώδια τηλεπικοινωνίας, μετάδοσης ήχου ή
εικόνας και μεταφοράς δεδομένων.
Κατ’ εξαίρεση, επιτρέπεται η τοποθέτηση των
αγωγών διαφορετικών κυκλωμάτων στο ίδιο πολυπολικό καλώδιο, στον ίδιο σωλήνα ή
στο ίδιο διαμέρισμα οχετού καλωδίων μόνο όταν ισχύουν τα ακόλουθα:
- Όλοι οι αγωγοί έχουν μόνωση κατάλληλη για την υψηλότερη
των ονομαστικών τάσεων αυτών των κυκλωμάτων.
- Όλοι οι αγωγοί ανήκουν σε κυκλώματα που έχουν κοινή γενική
διάταξη προστασίας και απομόνωσης.
- Κάθε κύκλωμα έχει ιδιαίτερη προστασία έναντι υπερεντάσεων.
- Όταν οι σωλήνες ή οι οχετοί καλωδίων είναι μεταλλικοί, οι
αγωγοί φάσεων πρέπει να έχουν την ίδια διατομή ή οι διατομές τους να μην
διαφέρουν περισσότερο από 1:2 (απόσταση τριών διαδοχικών τυποποιημένων
διατομών).
• Όταν μονοπολικά καλώδια κυκλωμάτων εναλλασσόμενου ρεύματος
τοποθετούνται μέσα σε περιβλήματα από σιδηρομαγνητικό υλικό, πρέπει όλοι οι
αγωγοί κάθε κυκλώματος να περιέχονται μέσα στο ίδιο περίβλημα, διαφορετικά
είναι δυνατό να προκληθεί υπερθέρμανση ή και υπερβολική πτώση τάσης λόγω
φαινομένων επαγωγής.
• Τα καλώδια θα επιλέγονται έτσι ώστε να είναι κατάλληλα για
την υψηλότερη και την χαμηλότερη θερμοκρασία περιβάλλοντος και θα εξασφαλίζεται
ότι κατά την κανονική τους λειτουργία δεν θα υπάρχει υπέρβαση της οριακής
θερμοκρασίας η οποία είναι: - Για αγωγούς και καλώδια με μόνωση από PVC: 70ºC -
Για καλώδια με μόνωση από XLPE ή EPR: 90ºC
• Όταν μέσα στο ίδιο περίβλημα εγκαθίστανται καλώδια που
έχουν διαφορετικές οριακές θερμοκρασίες, ως οριακή θερμοκρασία του συστήματος
θα λαμβάνεται η χαμηλότερη οριακή θερμοκρασία.
• Για να αποφεύγονται οι επιδράσεις από την θερμότητα που
προέρχεται από εξωτερικές πηγές θερμότητας, όπως συστήματα θερμού νερού,
συσκευές ή φωτιστικά σώματα, ηλιακή ακτινοβολία, θα εφαρμόζεται μία ή
περισσότερες από τις ακόλουθες μεθόδους:
- Προστατευτικό διάφραγμα
- Τοποθέτηση σε επαρκώς μεγάλη απόσταση από την πηγή
θερμότητας
- Κατάλληλη επιλογή του καλωδίου λαμβανομένης υπόψη της
πρόσθετης αύξησης θερμοκρασίας που μπορεί να προκύψει
- Τοπική ενίσχυση της μόνωσης
• Τα καλώδια θα επιλέγονται και θα εγκαθίστανται έτσι ώστε
να ελαχιστοποιούνται οι κίνδυνοι βλάβης εξαιτίας μηχανικών καταπονήσεων. Σε
εγκαταστάσεις όπου υπάρχει τέτοιος κίνδυνος θα τοποθετούνται μέσα σε σωλήνες.
• Τα καλώδια θα επιλέγονται και θα εγκαθίστανται έτσι ώστε
κατά την εγκατάσταση, χρήση και συντήρηση να αποφεύγεται η πρόκληση βλάβης
στους μανδύες και στις μονώσεις των καλωδίων και των μονωμένων αγωγών.
• Όταν οι σωλήνες ή οι οχετοί καλωδίων ενσωματώνονται στην
κτιριακή κατασκευή, πρέπει να έχει ολοκληρωθεί πλήρως η τοποθέτησή τους πριν
τραβηχτούν μέσα σ’ αυτούς οι μονωμένοι αγωγοί ή τα καλώδια.
• Η ακτίνα καμπυλότητας των καλωδίων θα είναι τέτοια, ώστε
να αποφεύγεται οποιαδήποτε βλάβη των καλωδίων ή των μονωμένων αγωγών.
• Όταν οι αγωγοί και τα καλώδια δεν υποστηρίζονται συνεχώς
σε όλο το μήκος τους, πρέπει να στηρίζονται σε κατάλληλα εξαρτήματα
τοποθετημένα σε τέτοια διαστήματα, ώστε οι αγωγοί και τα καλώδια να μην
υφίστανται βλάβη από το βάρος τους.
• Σε ηλεκτρικές γραμμές όπου οι αγωγοί ή τα καλώδια
τοποθετούνται με έλξη (τράβηγμα), θα προβλέπονται κατάλληλα μέσα πρόσβασης,
ώστε να μπορεί να εκτελεσθεί αυτή η εργασία.
• Τα καλώδια τα οποία είναι τοποθετημένα μέσα σε δάπεδο θα
προστατεύονται επαρκώς, ώστε να αποφεύγεται οποιαδήποτε βλάβη που θα μπορούσε
να προκληθεί από την προβλεπόμενη χρήση του δαπέδου.
• Οι ηλεκτρικές γραμμές, οι οποίες είναι μόνιμα στερεωμένες
ή ενσωματωμένες στους τοίχους, θα έχουν διαδρομή οριζόντια ή κατακόρυφη και
παράλληλη προς τις ακμές του χώρου, ενώ εκείνες που τοποθετούνται σε διάκενα
τοίχων χωρίς να είναι στερεωμένες σ’ αυτούς μπορούν να ακολουθούν την
συντομότερη δυνατή διαδρομή. Οι ηλεκτρικές γραμμές που οδεύουν στην οροφή ή στο
δάπεδο μπορούν να ακολουθούν την συντομότερη δυνατή διαδρομή.
• Τα εύκαμπτα καλώδια θα εγκαθίστανται έτσι ώστε να
αποφεύγεται η υπερβολική εφελκυστική καταπόνηση των αγωγών και των συνδέσεών
τους.
• Τα στηρίγματα των καλωδίων δεν επιτρέπεται να έχουν
κοφτερές ακμές.
Τοποθέτηση
• Η τοποθέτηση των αγωγών ή καλωδίων μέσα στις
εγκατεστημένες σωληνώσεις (βλέπε αντίστοιχες ΠΕΤΕΠ), θα γίνεται με την χρήση
"της ατσαλίνας" που χρησιμοποιείται από δύο τεχνίτες (για το τράβηγμα
- οδήγηση των καλωδίων).
• Η εσωτερική ακτίνα (D) καμπύλωσης των καλωδίων (όπου και
αν τοποθετούνται) θα είναι D ≥ 10d για καλώδια με μόνωση PVC και D ≥ 12d για
καλώδια XPLE, όπου d η εξωτερική διάμετρος του μανδύα των καλωδίων.
• Τα καλώδια θα εγκαθίστανται ή θα σημαίνονται κατά τρόπο
που θα επιτρέπει την εύκολη αναγνώρισή τους κατά τους ελέγχους, τις δοκιμές,
τις επισκευές ή τις τροποποιήσεις της εγκατάστασης.
• Η διαδρομή των υπόγειων γραμμών θα αποτυπώνεται σε ένα
σχέδιο κατά τρόπο που να είναι δυνατός ο εντοπισμός τους, χωρίς να υπάρχει η
ανάγκη δοκιμαστικών εκσκαφών.
• Ο ουδέτερος αγωγός και ο αγωγός προστασίας θα είναι
αναγνωρίσιμοι από τον χρωματισμό τους (διπλός χρωματισμός πράσινο/
κίτρινο για τον αγωγό προστασίας, χρώμα ανοιχτό μπλε για τον ουδέτερο). Δεν
επιτρέπεται η χρήση αγωγών με χρώμα πράσινο ή κίτρινο εκτός αν πρόκειται
αποκλειστικά για κυκλώματα μετρήσεων ή τηλεπικοινωνιών.
• Σε κυκλώματα που δεν περιλαμβάνουν αγωγό προστασίας, στην
περίπτωση γραμμών που αποτελούνται από μονοπολικά καλώδια (μονωμένοι αγωγοί),
δεν επιτρέπεται να χρησιμοποιείται καλώδιο με διπλό χρωματισμό πράσινο/
κίτρινο. Στην περίπτωση πολυπολικών καλωδίων δεν επιτρέπεται η χρήση καλωδίων
που έχουν έναν αγωγό με διπλό χρωματισμό πράσινο/ κίτρινο. Αν δεν υπάρχουν
διαθέσιμα παρά μόνο τέτοια καλώδια επιτρέπεται η χρήση τους υπό τον όρο να μην
χρησιμοποιηθεί ο αγωγός με χρωματισμό πράσινο/ κίτρινο.
• Σε κυκλώματα που δεν περιλαμβάνουν ουδέτερο αγωγό, στην
περίπτωση γραμμών που αποτελούνται από μονοπολικά καλώδια (μονωμένοι αγωγοί)
δεν πρέπει να χρησιμοποιείται καλώδιο με χρώμα ανοιχτό μπλε. Στην περίπτωση
πολυπολικών καλωδίων, αν υπάρχει αγωγός με χρώμα ανοιχτό μπλε, αυτός μπορεί να
χρησιμοποιηθεί για οποιαδήποτε άλλη χρήση εκτός από αγωγός προστασίας.
• Οι αγωγοί PEN, όταν είναι μονωμένοι, πρέπει να είναι
αναγνωρίσιμοι από τον χρωματισμό τους κατά έναν από τους δύο ακόλουθους
τρόπους: − είτε θα έχουν διπλό χρωματισμό πράσινο/ κίτρινο σε όλο το μήκος τους
με μια επισήμανση με χρώμα ανοιχτό μπλε στα άκρα τους − είτε θα έχουν χρώμα
ανοιχτό μπλε σε όλο το μήκος τους με μια επισήμανση με διπλό χρωματισμό
πράσινο/ κίτρινο στα άκρα τους.
Συνδέσεις
• Οι συνδέσεις μεταξύ αγωγών καθώς και οι συνδέσεις των
αγωγών προς συσκευές ή άλλα υλικά πρέπει να εξασφαλίζουν μια ανθεκτική στο
χρόνο ηλεκτρική συνέχεια και να έχουν επαρκή μηχανική αντοχή.
• Κατά την επιλογή των μέσων σύνδεσης θα λαμβάνονται υπόψη,
κατά περίπτωση, τα ακόλουθα: - Το υλικό του αγωγού και της μόνωσής του. - Το
πλήθος και το σχήμα των συρμάτων που αποτελούν τον αγωγό. - Η διατομή του
αγωγού. - Το πλήθος των αγωγών που πρέπει να συνδεθούν μαζί.
• Η χρήση συνδέσεων με συγκόλληση γενικώς απαγορεύεται.
• Όλες οι συνδέσεις θα είναι προσιτές για επιθεώρηση, δοκιμή
και συντήρηση
• Προκειμένου να συνδεθούν τα καλώδια, θα αφαιρείται ο
προστατευτικός μανδύας με προσοχή, ώστε να μη χαλάσει το μονωτικό των αγωγών
του, και στην συνέχεια θα αφαιρείται και η μόνωση. Θα χρησιμοποιείται η
κατάλληλη μήτρα (αναλόγως της διατομής του αγώγιμου υλικού και του υλικού της
μόνωσης) στο εργαλείο (μηχανικό ή υδραυλικό) απογύμνωσης των άκρων των αγωγών,
ώστε αφ' ενός να μην τραυματίζεται η διατομή του αγώγιμου υλικού και αφ' ετέρου
να μην τραυματίζεται το υπόλοιπο μονωμένο μέρος του.
• Θα χρησιμοποιείται η κατάλληλη μήτρα στο εργαλείο κοπής,
ώστε να μην παραμορφώνεται ούτε το τεμνόμενο αγώγιμο υλικό, ούτε το υπόλοιπο
τμήμα του μονωμένου αγωγού.
• Η σύνδεση των αγωγών θα γίνεται είτε με σύσφιξη σε κλέμες
είτε με συστροφή καπς. Πάντοτε όμως θα πρέπει τα άκρα των αγωγών να είναι
απολύτως καθαρά, η διατομή της σύνδεσης των κλεμών ή των καπς κατάλληλη για την
διάμετρο των αγωγών που συνδέουν και οι συνδέσεις σε θέσεις ελεγχόμενες.
Εφιστάται η προσοχή των εγκαταστατών, ώστε τα άκρα των αγωγών που θα κοπούν και
στην συνέχεια θα συνδεθούν, να μη μείνουν εκτεθειμένα στον ατμοσφαιρικό αέρα περισσότερο
από 4 h και ιδιαίτερα όταν η ατμόσφαιρα είναι υγρή.