Ο ανελκυστήρας είναι το βασικό μέσο κάθετης μεταφοράς
προσώπων και αγαθών και σαν τέτοιο επιβάλλεται να είναι ασφαλέστατο για τους
επιβάτες και τους εργαζόμενους.
Στην χώρα μας το χαρακτηριστικό είναι ότι
οι περισσότεροι ανελκυστήρες έχουν κατασκευαστεί πριν την έκδοση της σχετικής
ευρωπαϊκής οδηγίας τον Ιούλιο του 1997, με την υποχρεωτική εφαρμογή της με την
ενσωμάτωση της στο Εθνικό Δίκαιο από 1-7-1999, με αποτέλεσμα να εμφανίζουν
περισσότερα σημεία επικινδυνότητας από ότι οι εγκατεστημένοι με τις σύγχρονες
προδιαγραφές της ισχύουσας νομοθεσίας.
Με δεδομένο ότι δε χωρά καμιά διαπραγμάτευση για τη σωματική ακεραιότητα των
επιβατών και διαβάθμιση των επιβαλλόμενων ασφαλιστικών διατάξεων των
ανελκυστήρων, κρίθηκε απαραίτητο να αναβαθμιστούν οι ανελκυστήρες αυτοί ώστε να
είναι εφάμιλλοι από πλευράς ασφάλειας με τους σύγχρονους. Με αυτή την παραδοχή,
ψηφίστηκαν και οι σχετικές Κοινές Υπουργικές Αποφάσεις, η 191/2002, η 1797/2005
και η ισχύουσα 28425/2008 οι οποίες και καθόριζαν την διαδικασία αυτή. Παρόλα
αυτά η αναβάθμιση και εκσυγχρονισμός των ανελκυστήρων, στα σημεία των
ασφαλιστικών διατάξεων και μόνο έμελε να είναι ένα ακόμη θύμα της οικονομικής
κρίσης.
Ισχύουσα νομοθεσία
Συγκεκριμένα με την ισχύουσα νομοθεσία ΚΥΑ. Φ.Α/9.2/ΟΙΚ.28425/1245 (ΦΕΚ2604) /22-12-2008) καθορίζονται, για τους ανελκυστήρες που δεν είχε εκδοθεί πιστοποιητικό συμμόρφωσης με την ευρωπαϊκή οδηγία 95/16 CE ( ΦΕΚ 815/1997)από πιστοποιημένο από το ΕΣΥΠ ιδιωτικό φορέα, οι οποίοι είχαν στοιχεία νομιμότητας, σαν καταληκτικές ημερομηνίες οι 31-12-2010 και 31-12-2011, ανάλογα με το αν είχε παρέρθει τριακονταετία από την εγκατάσταση του ανελκυστήρα.
Για τους ανελκυστήρες χωρίς στοιχεία νομιμότητας, η καταληκτική ημερομηνία ήταν η 31-12-2012, ενώ για τους ανελκυστήρες σε δημόσια κτίρια και εξυπηρέτησης ευρύτερου κοινού, δινόταν προθεσμία έως 30/6/2009. Από τότε μέχρι σήμερα υπάρχει ένα τεράστιο νομοθετικό κενό και ενώ η ευθύνη είναι καθαρά της Δημόσιας Διοίκησης, εντούτοις ελέγχεται ο υπεύθυνος κατά τον νόμο Συντηρητής για την έλλειψη πιστοποίησης του ανελκυστήρα, παρόλο που δεν είναι ιδιοκτήτης του και φυσικά δεν μπορεί αυτός να αποφασίσει την διάθεση πόρων για την προβλεπόμενη υποχρεωτική από τον νόμο αναβάθμιση των ασφαλιστικών διατάξεων και την πιστοποίηση του.
Εδώ ακριβώς εντοπίζεται το πρόβλημα, στο ότι απαιτούνται οικονομικοί πόροι για την αναβάθμιση των ασφαλιστικών σημείων των παλαιών ανελκυστήρων ώστε να ικανοποιούν τις απαιτήσεις της ισχύουσας νομοθεσίας και να μπορούν να πιστοποιηθούν. Έτσι, ενώ είναι υποχρεωτική η ασφάλιση των ανελκυστήρων δυστυχώς πάρα πολλές ασφαλιστικές εταιρίες δεν ασφαλίζουν τους ανελκυστήρες,καθότι ως μη πιστοποιημένοι, ενώ είναι αδειοδοτημένοι από την αρμόδια Δημόσια υπηρεσία δε θεωρούνται ότι είναι νόμιμοι. Παρόλα αυτά, η ΠΟΒΕΣΑ έχει μεριμνήσει και παροτρύνει τα μέλη της να ασφαλίζουν τους ανελκυστήρες που συντηρούν για Ασφάλεια Αστικής Ευθύνης.
Κοινωνικό πρόβλημα
Μπορεί να αναλογιστεί κάποιος τι θα γινόταν αν έπαυαν την λειτουργία τους όλοι οι ανελκυστήρες που δεν είναι πιστοποιημένοι; Θα δημιουργούταν τεράστιο κοινωνικό πρόβλημα με ανεξέλεγκτες συνέπειες , αρκεί να σκεφτεί κανείς τους συνανθρώπους μας με προβλήματα κινητικότητας, νοσοκομεία/κλινικές χωρίς δυνατότητα κάθετης μεταφοράς των ασθενών, δημόσιες υπηρεσίες, δημοσιά κτίρια κ.α.
Το ότι όμως λειτουργούν τόσες εκατοντάδες χιλιάδες ανελκυστήρες, χωρίς ιδιαίτερα προβλήματα και χωρίς να είναι αναβαθμισμένοι και πιστοποιημένοι και χωρίς όλα τα απαραίτητα στοιχεία ασφάλειας, που ορίζει η ισχύουσα νομοθεσία, οφείλεται στημηνιαία για τις πολυκατοικίες σωστή συντήρηση που πραγματοποιείται από το διμελές κινητό συνεργείο με επικεφαλής τον Υπεύθυνο κατά τον νόμο συντηρητή .
Η συντήρηση ανελκυστήρα είναι η υπηρεσία με την οποία διασφαλίζεται η ασφαλής και αξιόπιστη λειτουργία της εγκατάστασης και των εξαρτημάτων της μετά την ολοκλήρωση της και καθ’ όλη την διάρκεια ζωής της. Η συντήρηση είναι υποχρεωτική για κάθε ανελκυστήρα και περιλαμβάνει κυρίως τις παρακάτω αναφερόμενες ενέργειες (49 σημεία) σύμφωνα με τα Ελληνικά και Διεθνή πρότυπα και γίνεται σε τακτά χρονικά διαστήματα σύμφωνα με το πρόγραμμα συντήρησης που σχεδιάζει και εφαρμόζει ο Υπεύθυνος Συντηρητής για τον κάθε ανελκυστήρα. Συνήθως η συχνότητα συντήρησης για τις πολυκατοικίες είναι μία φορά τον μήνα εκτός των περιπτώσεων των Δημοσίων Κτιρίων και εξυπηρέτησης ευρύτερου κοινού όπου πρέπει να είναι τουλάχιστον δύο φορές ανά μήνα. Το πρόγραμμα συντήρησης διαμορφώνεται σύμφωνα με τις απαιτήσεις ασφαλείας που προβλέπονται από τις διατάξεις που ίσχυαν κατά την εποχή εγκατάστασης και πρέπει οπωσδήποτε να είναι συμβατό με τις οδηγίες του εγκαταστάτη και των κατασκευαστών των επιμέρους μηχανημάτων /εξαρτημάτων του ανελκυστήρα.
Ισχύουσα νομοθεσία
Συγκεκριμένα με την ισχύουσα νομοθεσία ΚΥΑ. Φ.Α/9.2/ΟΙΚ.28425/1245 (ΦΕΚ2604) /22-12-2008) καθορίζονται, για τους ανελκυστήρες που δεν είχε εκδοθεί πιστοποιητικό συμμόρφωσης με την ευρωπαϊκή οδηγία 95/16 CE ( ΦΕΚ 815/1997)από πιστοποιημένο από το ΕΣΥΠ ιδιωτικό φορέα, οι οποίοι είχαν στοιχεία νομιμότητας, σαν καταληκτικές ημερομηνίες οι 31-12-2010 και 31-12-2011, ανάλογα με το αν είχε παρέρθει τριακονταετία από την εγκατάσταση του ανελκυστήρα.
Για τους ανελκυστήρες χωρίς στοιχεία νομιμότητας, η καταληκτική ημερομηνία ήταν η 31-12-2012, ενώ για τους ανελκυστήρες σε δημόσια κτίρια και εξυπηρέτησης ευρύτερου κοινού, δινόταν προθεσμία έως 30/6/2009. Από τότε μέχρι σήμερα υπάρχει ένα τεράστιο νομοθετικό κενό και ενώ η ευθύνη είναι καθαρά της Δημόσιας Διοίκησης, εντούτοις ελέγχεται ο υπεύθυνος κατά τον νόμο Συντηρητής για την έλλειψη πιστοποίησης του ανελκυστήρα, παρόλο που δεν είναι ιδιοκτήτης του και φυσικά δεν μπορεί αυτός να αποφασίσει την διάθεση πόρων για την προβλεπόμενη υποχρεωτική από τον νόμο αναβάθμιση των ασφαλιστικών διατάξεων και την πιστοποίηση του.
Εδώ ακριβώς εντοπίζεται το πρόβλημα, στο ότι απαιτούνται οικονομικοί πόροι για την αναβάθμιση των ασφαλιστικών σημείων των παλαιών ανελκυστήρων ώστε να ικανοποιούν τις απαιτήσεις της ισχύουσας νομοθεσίας και να μπορούν να πιστοποιηθούν. Έτσι, ενώ είναι υποχρεωτική η ασφάλιση των ανελκυστήρων δυστυχώς πάρα πολλές ασφαλιστικές εταιρίες δεν ασφαλίζουν τους ανελκυστήρες,καθότι ως μη πιστοποιημένοι, ενώ είναι αδειοδοτημένοι από την αρμόδια Δημόσια υπηρεσία δε θεωρούνται ότι είναι νόμιμοι. Παρόλα αυτά, η ΠΟΒΕΣΑ έχει μεριμνήσει και παροτρύνει τα μέλη της να ασφαλίζουν τους ανελκυστήρες που συντηρούν για Ασφάλεια Αστικής Ευθύνης.
Κοινωνικό πρόβλημα
Μπορεί να αναλογιστεί κάποιος τι θα γινόταν αν έπαυαν την λειτουργία τους όλοι οι ανελκυστήρες που δεν είναι πιστοποιημένοι; Θα δημιουργούταν τεράστιο κοινωνικό πρόβλημα με ανεξέλεγκτες συνέπειες , αρκεί να σκεφτεί κανείς τους συνανθρώπους μας με προβλήματα κινητικότητας, νοσοκομεία/κλινικές χωρίς δυνατότητα κάθετης μεταφοράς των ασθενών, δημόσιες υπηρεσίες, δημοσιά κτίρια κ.α.
Το ότι όμως λειτουργούν τόσες εκατοντάδες χιλιάδες ανελκυστήρες, χωρίς ιδιαίτερα προβλήματα και χωρίς να είναι αναβαθμισμένοι και πιστοποιημένοι και χωρίς όλα τα απαραίτητα στοιχεία ασφάλειας, που ορίζει η ισχύουσα νομοθεσία, οφείλεται στημηνιαία για τις πολυκατοικίες σωστή συντήρηση που πραγματοποιείται από το διμελές κινητό συνεργείο με επικεφαλής τον Υπεύθυνο κατά τον νόμο συντηρητή .
Η συντήρηση ανελκυστήρα είναι η υπηρεσία με την οποία διασφαλίζεται η ασφαλής και αξιόπιστη λειτουργία της εγκατάστασης και των εξαρτημάτων της μετά την ολοκλήρωση της και καθ’ όλη την διάρκεια ζωής της. Η συντήρηση είναι υποχρεωτική για κάθε ανελκυστήρα και περιλαμβάνει κυρίως τις παρακάτω αναφερόμενες ενέργειες (49 σημεία) σύμφωνα με τα Ελληνικά και Διεθνή πρότυπα και γίνεται σε τακτά χρονικά διαστήματα σύμφωνα με το πρόγραμμα συντήρησης που σχεδιάζει και εφαρμόζει ο Υπεύθυνος Συντηρητής για τον κάθε ανελκυστήρα. Συνήθως η συχνότητα συντήρησης για τις πολυκατοικίες είναι μία φορά τον μήνα εκτός των περιπτώσεων των Δημοσίων Κτιρίων και εξυπηρέτησης ευρύτερου κοινού όπου πρέπει να είναι τουλάχιστον δύο φορές ανά μήνα. Το πρόγραμμα συντήρησης διαμορφώνεται σύμφωνα με τις απαιτήσεις ασφαλείας που προβλέπονται από τις διατάξεις που ίσχυαν κατά την εποχή εγκατάστασης και πρέπει οπωσδήποτε να είναι συμβατό με τις οδηγίες του εγκαταστάτη και των κατασκευαστών των επιμέρους μηχανημάτων /εξαρτημάτων του ανελκυστήρα.
Οι κυριότερες ενέργειες που εντάσσονται στην διαδικασία συντήρησης και εκτελεί το διμελές κινητό συνεργείο με τον Υπεύθυνο συντηρητή περιγράφονται παρακάτω:
Έλεγχος λειτουργίας
1. Ενημερώνει τον διαχειριστή για την έναρξη των εργασιών συντήρησης και τοποθετεί πινακίδες εργασιών συντήρησης
2. Ελέγχει ότι δεν ξεκινά ο ανελκυστήρας αν όλες οι πόρτες δεν είναι κλειδωμένες και ότι ακινητοποιείται όταν παραβιαστεί κάποια πόρτα.
3. Ελέγχει την λειτουργία του κυκλώματος των ηλεκτρικών ασφαλιστικών διατάξεων
4. Ελέγχει τους υαλοπίνακες των θυρών (αν υπάρχουν) για τυχόν θραύσεις.
5. Ελέγχει τους μηχανισμούς παραβίασης αυτομάτων θυρών, οδηγών ολίσθησης και οδηγών ανάρτησης αυτομάτων θυρών.
6. Ελέγχει την λειτουργία του χρονικού διαδρομής.
7. Ελέγχει την λειτουργία των τερματικών διακόπτων.
8. Ελέγχει την συνεχεία της γείωσης.
9. Ελέγχει το ρελε διαρροής.
10. Ελέγχει την διαδοχή των φάσεων και τον επιτηρητή φάσης.
11. Ελέγχει την κατάσταση των συρματόσχοινων ανάρτησης και του συρματόσχοινου περιοριστήρα ταχύτητας καθώς και τις συνδέσεις τους με το πλαίσιο ανάρτησης.
12. Ελέγχει την ικανότητα έλξης της τροχαλίας.
13. Ελέγχει το σύστημα πέδησης του κινητηρίου μηχανισμού.
14. Ελέγχει την σωστή λειτουργία του περιοριστή ταχύτητας.
15. Ελέγχει το σύστημα αρπάγης, ακαριαίας ή προοδευτικής.
16. Ελέγχει την λειτουργία των σημάτων κινδύνου και των μέσων της αμφίδρομης επικοινωνίας.
17. Ελέγχει το σύστημα απεγκλωβισμού και την λειτουργία του φωτισμού ασφαλείας.
18. Ελέγχει τους προσκρουστήρες.
19. Ελέγχει την λειτουργία της επανισοσταθμησης με ανοιχτές πόρτες.
20. Ελέγχει αν υπάρχουν οι προβλεπόμενες πινακίδες με ωφέλιμο φορτίο/άτομα/οδηγίες χρήσης.
21. Ελέγχει την κατάσταση του πλαισίου του θαλάμου και του πλαισίου του αντίβαρου.
22. Ελέγχει τον φωτισμό του φρεατίου.
23. Ελέγχει την ομαλή λειτουργία του κινητηρίου μηχανισμού.
24. Ελέγχει την λειτουργία του μηχανισμού έκτακτης ανάγκης θυρών.
25 .Ελέγχει το χειριστήριο συντήρησης
Έλεγχος μόνο για τον υδραυλικό ανελκυστήρα
26. Δοκιμάζει την λειτουργία της βαλβίδας θραύσης.
27. Ελέγχει για τυχόν διαρροές του υδραυλικού κυκλώματος.
28. Ελέγχει την στάθμη λαδιού στο δοχείο λαδιού.
29. Δοκιμάζει την βαλβίδα ανακούφισης ώστε να ανοίγει στην προβλεπόμενη μέγιστη πίεση.
30. Δοκιμάζει την βαλβίδα έκτακτης ανάγκης.
Λίπανση και καθαρισμοί
31. Λιπαίνει τους οδηγούς.
32. Λιπαίνει τον κινητήριο μηχανισμό, τα κουζινέτα και τις τροχαλίες.
33. Λιπαίνει τα έδρανα του ρυθμιστή ταχύτητας.
34. Καθαρίζει τον πυθμένα του φρεατίου την οροφή του θαλάμου και το μηχανοστάσιο και τροχαλιοστασιο.
35. Καθαρίζει τα αισθητήρια όργανα και τους διακόπτες στο φρεάτιο.
Προληπτική συντήρηση
36. Ρυθμίζει τις αυτόματες πόρτες και την ταχύτητα κλεισίματος.
37. Παρακολουθεί και ρυθμίζει το συρματόσχοινο του περιοριστή ταχύτητας.
38. Ελέγχει την τάνυση των συρματόσχοινων.
39. Ελέγχει τον φωτισμό του θαλάμου και αντικαθιστά τυχόν καμένους λαμπτήρες.
40. Ελέγχει τα κομβία κλήσης και την λειτουργία των ενδεικτικών .
41. Ελέγχει και ρυθμίζει το επίπεδο ισοστάθμισης σε κάθε στάση.
42. Ελέγχει σε πίνακες νέας γενιάς το ιστορικό βλαβών.
43. Ελέγχει τις επαφές των ρελε ισχύος και των βοηθητικών ρελε.
44. Μετρά την αντίσταση της μόνωσης των κυκλωμάτων ισχύος και έλεγχου.
45. Ελέγχει την λειτουργία του θερμικού προστασίας.
46. Ελέγχει τις ασφάλειες στον πίνακα χειρισμού και στους πίνακες κίνησης και φωτισμού.
47. Ελέγχει το μηχανοστάσιο ώστε να έχει άνετη πρόσβαση και απουσία ξένων αντικειμένων.
48. Ελέγχει την στερέωση των οδηγών.
49. Κάνει ακουστικό έλεγχο του ανελκυστήρα από το θάλαμο και το μηχανοστάσιο.
Σαν συντήρηση δεν θεωρούνται οι παρακάτω ενέργειες
1. Αντικατάσταση απλών εξαρτημάτων αλλά και βασικών εξαρτημάτων της εγκατάστασης, όπως μηχανισμού κίνησης , θαλάμου, πίνακα χειρισμού η και του συνόλου της εγκατάστασης.
2. Εκσυγχρονισμός η αναβάθμιση της εγκατάστασης.
3. Διαδικασίες απεγκλωβισμού.
Είναι συνηθισμένο
φαινόμενο στα συμφωνητικά που γίνονται αμοιβαία αποδεκτά μεταξύ του Υπεύθυνου
Συντηρητή και του Διαχειριστή –Ιδιοκτήτη του ανελκυστήρα είτε αυτά είναι
προφορικά είτε είναι γραπτά να περιλαμβάνεται ένα πλήρες πακέτο παροχής
υπηρεσιών που περιλαμβάνει.
•Την μηνιαία προληπτική
συντήρηση με βάση το πρόγραμμα συντήρησης
•Την ανταπόκριση σε κλήση για αποκατάσταση βλαβών.
•Την ανταπόκριση σε κλήση για άλλου είδους υπηρεσίες π.χ. απεγκλωβισμούς , άρση αντικειμένων από τον πυθμένα του φρεατίου (συνηθισμένο φαινόμενο) κ.α
•Ειδικό κοστολόγιο ανταλλακτικών
•Την μηνιαία προληπτική συντήρηση με βάση το πρόγραμμα συντήρησης
•Την ανταπόκριση σε κλήση για αποκατάσταση βλαβών.
•Την ανταπόκριση σε κλήση για άλλου είδους υπηρεσίες π.χ. απεγκλωβισμούς , άρση αντικειμένων από τον πυθμένα του φρεατίου (συνηθισμένο φαινόμενο) κ.α
•Ειδικό κοστολόγιο ανταλλακτικών
•Την ανταπόκριση σε κλήση για αποκατάσταση βλαβών.
•Την ανταπόκριση σε κλήση για άλλου είδους υπηρεσίες π.χ. απεγκλωβισμούς , άρση αντικειμένων από τον πυθμένα του φρεατίου (συνηθισμένο φαινόμενο) κ.α
•Ειδικό κοστολόγιο ανταλλακτικών
•Την μηνιαία προληπτική συντήρηση με βάση το πρόγραμμα συντήρησης
•Την ανταπόκριση σε κλήση για αποκατάσταση βλαβών.
•Την ανταπόκριση σε κλήση για άλλου είδους υπηρεσίες π.χ. απεγκλωβισμούς , άρση αντικειμένων από τον πυθμένα του φρεατίου (συνηθισμένο φαινόμενο) κ.α
•Ειδικό κοστολόγιο ανταλλακτικών
πηγή:electrologos.gr