ΜΕΤΡΑ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΑΠΟ ΑΜΕΣΗ ΚΑΙ ΕΜΜΕΣΗ ΕΠΑΦΗ

Σε κάθε ηλεκτρική εγκατάσταση πρέπει να εφαρμόζονται τα κατάλληλα μέτρα προστασίας, ώστε να αποτρέπονται οι κίνδυνοι πρόκλησης ηλεκτροπληξίας, τόσο από άμεση όσο και από έμμεση επαφή.

Άμεση επαφή: Επαφή ανθρώπου ή ζώου προς ένα ενεργό μέρος (π.χ γυμνό ηλεκτροφόρο αγωγό).

Τάση άμεσης επαφής

Η ΔΙΑΦΟΡΑ ΔΥΝΑΜΙΚΟΥ ΜΕΤΑΞΥ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΙΝΟΥ ΣΩΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΓΗΣ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΕΠΑΦΗΣ ΜΕ ΡΕΥΜΑΤΟΦΟΡΟ ΑΓΩΓΟ

Επικίνδυνες τάσεις:
50V ac, 120V dc για ανθρώπους
25V ac, 60V dc για ζώα  

Έμμεση επαφή: Επαφή ανθρώπου ή ζώου προς ένα εκτεθειμένο αγώγιμο μέρος,  το οποίο έχει αποκτήσει τάση προς τη γη εξαιτίας ενός σφάλματος μόνωσης (π.χ. επαφή με μεταλλικό κέλυφος συσκευής λόγω φθορά της
μόνωσης των καλωδίων τροφοδοσίας όπως του ψυγείου μας

Τάση έμμεσης επαφής

Η ΔΙΑΦΟΡΑ ΔΥΝΑΜΙΚΟΥ ΜΕΤΑΞΥ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΙΝΟΥ ΣΩΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΓΗΣ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΤΥΧΑΙΑΣ ΔΙΑΡΡΟΗΣ

1. Μέτρα προστασίας έναντι άμεσης και έμμεσης επαφής συγχρόνως

Κυκλώματα SELV

Ως κυκλώματα SELV θεωρούνται αυτά που τροφοδοτούνται από μια πηγή πολύ χαμηλής τάσης (έως 50V για το εναλλασσόμενο ρεύμα) και χωρίς καμιά σύνδεση της πηγής με τη γη.

Οι ρευματοδότες που θα χρησιμοποιηθούν στα κυκλώματα SELV δεν θα πρέπει να έχουν επαφή για τη σύνδεση του αγωγού προστασίας.

Πηγές SELV μπορούν να θεωρηθούν σύμφωνα με την παράγραφο 411.1.2 του προτύπου ELOTHD384 οι μετασχηματιστές ασφαλείας (σύμφωνοι με ΕΛΟΤ ΕΝ60742), οι ηλεκτρικοί συσσωρευτές, τα ηλεκτροπαραγωγά ζεύγη και οι ηλεκτρονικές τροφοδοτικές διατάξεις.

Για όλες αυτές τις πηγές πρέπει να ισχύει ότι η τάση εξόδου τους δεν ξεπερνά τα 50V ενεργό τιμή για το εναλλασσόμενο και 120V για το συνεχές ρεύμα
     

Παρατήρηση: Στην περίπτωση που η ονομαστική τάση τροφοδοσίας ενός κυκλώματος SELV είναι μεγαλύτερη από 25V για το εναλλασσόμενο και 60V για το συνεχές ρεύμα χωρίς κυμάτωση (η τιμή της εναλλασσόμενης συνιστώσας το πολύ ίση με 10% της συνεχούς συνιστώσας), θα πρέπει να λαμβάνονται επιπλέον μέτρα προστασίας έναντι άμεσης επαφής.

Αυτά τα μέτρα μπορεί να είναι τοποθέτηση φραγμάτων ή περιβλημάτων με βαθμό προστασίας ΙΡ2Χ ή ΙΡΧΧΒ ή τοποθέτηση ενισχυμένης μόνωσης που να αντέχει εναλλασσόμενη τάση δοκιμής με ενεργό τιμή 500V για χρονική διάρκεια ενός λεπτού (ELOTHD384 411.1.4.3)

  

Κυκλώματα PELV

Ως κυκλώματα SELV θεωρούνται αυτά που τροφοδοτούνται από μια πηγή πολύ χαμηλής τάσης (έως 50V για το εναλλασσόμενο ρεύμα) και η πηγή ή το κύκλωμα έχει ένα σημείο συνδεδεμένο με τη γη.
Η γείωση ενός κυκλώματος PELV μπορεί να πραγματοποιηθεί με κατάλληλη σύνδεση προς τον αγωγό προστασίας του πρωτεύοντος κυκλώματος της ηλεκτρικής εγκατάστασης.

Η βασική διαφορά δηλαδή των κυκλωμάτων PELV από τα SELV είναι η ύπαρξη γειωμένου σημείου στα PELV κάτι το οποίο απαγορεύεται αυστηρά στα SELV.

Πηγές PELV θεωρούνται οι ίδιες με αυτές των SELV. 

Ομοίως με τα κυκλώματα SELV έτσι και στα PELV θα πρέπει να προβλέπεται επιπλέον προστασία έναντι άμεσης επαφής αν πρόκειται για εγκαταστάσεις σε ξηρούς χώρους με τη χρήση φραγμάτων ή περιβλημάτων με βαθμό προστασίας ΙΡ2Χ ή ΙΡΧΧΒ ή τοποθέτηση ενισχυμένης μόνωσης όταν η ονομαστική τάση τροφοδοσίας ενός κυκλώματος PELV είναι μεγαλύτερη από 25V για το εναλλασσόμενο και 60V για το συνεχές ρεύμα χωρίς κυμάτωση (η τιμή της εναλλασσόμενης συνιστώσας το πολύ ίση με 10% της συνεχούς συνιστώσας)

Για εγκαταστάσεις σε μη ξηρούς χώρους, τα όρια των τάσεων διαμορφώνονται για μεγαλύτερες των 6V για το εναλλασσόμενο και άνω των 15V για το συνεχές χωρίς κυμάτωση.

Ειδικά για τα PELV τα πρόσθετα αυτά μέτρα έναντι άμεσης επαφής μπορεί να παραληφθούν τελείως αφενός εφόσον δεν ξεπερνιούνται τα όρια τάσης που αναφέρθηκαν και αφετέρου αν πρόκειται για υλικά που βρίσκονται στο εσωτερικό ενός κτιρίου εντός του οποίου τα εκτεθειμένα αγώγιμα μέρη και τα ξένα αγώγιμα στοιχεία συνδέονται στην ίδια γείωση (ELOTHD384 411.1.5.1)

Τα κυκλώματα PELV χρησιμοποιούνται κυρίως σε κυκλώματα μέτρησης και ελέγχου καθώς και στις τηλεπικοινωνιακές εγκαταστάσεις

Παρατήρηση: Κατόπιν προσεκτικής ανάλυσης των απαιτήσεων για τις πηγές SELV και PELV όπως αυτές προδιαγράφονται στο πρότυπο ΕΛΟΤ HD384 προκύπτει ότι, η αποτελεσματική ταυτόχρονη προστασία από άμεση και έμμεση επαφή μόνο με τη χρήση πηγών SELV και PELV, παρέχεται για επίπεδα τάσης μικρότερα των 25V AC και 60V DC καθώς για μεγαλύτερες τάσεις απαιτείται και η λήψη πρόσθετων συμπληρωματικών μέτρων για προστασία έναντι άμεσης επαφής.
 

Σύμφωνα με το πρότυπο IEC 61558, οι μετασχηματιστές διακρίνονται σε:

μετασχηματιστές ασφαλείας (safety transformers) όταν η rms τιμή της τάσης εξόδου είναι κάτω των 25V (παράγραφος IEC 61558-2-6).

απομόνωσης (isolating transformers), όταν η rms τιμή της τάσης εξόδου είναι άνω των 25V  (παράγραφος IEC 61558-2-4)

2. Μέτρα προστασίας έναντι άμεσης επαφής

Για να προστατευτούμε από άμεση επαφή πραγματοποιούμε ένα τουλάχιστον από τα παρακάτω

Α)- χαμηλή τάση λειτουργίας (<50 V ac και 120 V dc)
Β)- Μόνωση των ενεργών μερών
Γ)- περίφραξη ή περίβλημα στα κυκλώματα,
Δ)- διάταξη διαφορικού ρεύματος Δ.Δ.Ε

Ας τα δούμε αναλυτικά

Α)-Χαμηλή τάση λειτουργίας

Χαμηλή ή υποβιβασμένη ονομαστική τάση λειτουργίας (<50 VE.P.,120 V Σ.Ρ.) χρησιμοποιείται σε
τηλεφωνικές εγκαταστάσεις, θυροτηλέφωνα, κυκλώματα ελέγχου, ηλεκτρικά ή ηλεκτρονικά παιχνίδια, σε ηλεκτρονικά μουσικά όργανα, μετασχηματιστές συγκολλήσεων και αλλού.

Παράδειγμα υποβιβασμένης τάσης αποτελεί ο φωτισμός σε κήπους και γενικά σε υγρούς χώρους.
Σε κήπους γίνεται χρήση 24 ή 48 V.

Έχουν καθιερωθεί οι πιο κάτω μέγιστες εναλλασσόμενες τάσεις λειτουργίας (IEC 364, VDE 100):

6 V: Για ιατρικές συσκευές που έρχονται σ’ επαφή με το σώμα.
12V: Για συσκευές μπάνιου.
24V: Για παιχνίδια.

Β)-Μόνωση των ενεργών μερών

Τα ενεργά μέρη πρέπει να καλύπτονται πλήρως από μόνωση η οποία δεν μπορεί να αφαιρεθεί παρά μόνο με καταστροφή της 

Γ)-Προστασία με περίβλημα ή περίφραξη ή απόσταση

To υπό προστασία μέρος του κυκλώματος περιφράζεται έτσι ώστε να μην μπορεί κανείς απλώνοντας το χέρι του, να έλθει σε επαφή με τα υπό τάση στοιχεία.
Τέτοιες περιφράξεις μπορεί να είναι κάγκελα ή
μπάρες που εμποδίζουν τη μη ηθελημένη, δηλαδή τυχαία πρόσβαση, π.χ. σε μία απόσταση 1,25 m από τα κυκλώματα.

ΑΠΟΣΤΑΣΕΙΣ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΣΕ ΥΨΗΛΕΣ ΤΑΣΕΙΣ

A/A               ΟΝΟΜΑΣΤΙΚΗ ΤΑΣΗ ΔΙΚΤΥΟΥ            AΠΟΣΤΑΣΗ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ

1                                    6,6 KV                                         36 cm

2                                   15 KV                                           70 cm

3                                    20 KV                                          76 cm

4                                    22 KV                                          78 cm

5                                    66 KV                                          150 cm

6                                    150 KV                                         250 cm

7                                    400 KV                                         350 cm

Δ) Τοποθέτηση Διακόπτη διαφυγής έντασης (αντιηλεκτροπληξιακός

Ο Διακόπτης Διαφυγής Έντασης (Δ.Δ.Ε.) ή ρελέ διαρροής ή ρελέ διαφυγής ή αντιηλεκτροπληξιακό ή ηλεκτροστόπ ή RCD (Residual Current Device) ή FI-Schalter (Fehlerstrom- Schutzeinrichtungen), είναι μια διάταξη κατάλληλα σχεδιασμένη για να ανοίγει τις επαφές της, όταν το διαφορικό ρεύμα φθάνει ή ξεπερνάει μια προκαθορισμένη τιμή, υπό προδιαγεγραμμένες συνθήκες (ΕΛΟΤ HD 384/2004, άρθρο 531.2).

Έτσι ώστε σε περίπτωση σφάλματος προς γη, να προστατεύει:Τον άνθρωπο (για ΙΔn < 30 mA) από την άμεση αλλά και την έμμεση επαφή με το ηλεκτρικό ρεύμα
Την ηλεκτρολογική εγκατάσταση από πυρκαγιά (για ΙΔn < 300 mA), οφειλόμενη στη ροή ρευμάτων σφάλματος.

3. Μέτρα προστασίας έναντι έμμεσης επαφής

-Α) χαμηλή τάση λειτουργίας (<50 V ac και 120 V dc)
-Β) Χρήση υλικών με διπλή μόνωση,

-Γ) εγκατάσταση σε μονωμένο δάπεδο,

-Δ) Ισοδυναμικές συνδέσεις
-Ε) γαλβανική απομόνωση,
-ΣΤ) ουδετέρωση ΤΝ ή άμεση γείωση ΤΤ, με την προυπόθεση τα μεταλλικά μέρη των συσκευών να είναι γειωμένα, έτσι ώστε όταν εμφανιστεί στα εκτεθειμένα  αγώγιμα μέρη των συσκευών μια επικίνδυνη τάση επαφής να διακόπτεται αμέσως το κύκλωμα

Ας τα δούμε αναλυτικά

Το Α) το είδαμε προηγουμένως

Β)-Διπλή μόνωση

Η διπλή μόνωση σαν μέθοδος προστασίας εφαρμόζεται σε μεγάλη έκταση σε οικιακές συσκευές και ηλεκτρικά εργαλεία.
Η διπλή μόνωση πρέπει να αντέχει τουλάχιστον σε διπλάσια τάση δοκιμής από ότι η
απλή μόνωση λειτουργίας.Δηλαδή για συσκευές των 400/230 V, όπου π.χ. η τάση δοκιμής είναι τα 2000 V συνήθως, για διπλή μόνωση πρέπει να ζητηθούν 4000 V σαν τάση δοκιμής οποιουδήποτε σημείου του κυκλώματος ως προς τη γη.

 Η διπλή μόνωση εξασφαλίζεται συνήθως με δύο τρόπους:
- Με πρόσθετο στρώμα μόνωσης.
- Με ενίσχυση του πάχους της μόνωσης.

Γ)-Εγκατάσταση σε μονωμένο χώρο

Προστασία μπορεί να εξασφαλιστεί τοποθετώντας τις συσκευές σε δάπεδο με μόνωση άνω των 50 kΩ για εναλλασσόμενες τάσεις μέχρι 500 V ή 100 kΩ για άνω των 500 V.

Πρέπει να αποκλείεται η ταυτόχρονη επαφή με τα χέρια των μεταλλικών κελυφών των συσκευών και τοίχων.
 Δηλαδή, αν οι συσκευές είναι κοντά στους τοίχους πρέπει και αυτοί να μονωθούν εν μέρει.

Επίσης, αν οι συσκευές με μεταλλικά κελύφη είναι κοντά η μία στην άλλη, πρέπει να συνδεθούν τα κελύφη τους με ισοδυναμική σύνδεση, έτσι ώστε να αποκλείεται διαφορά δυναμικού σε δύο κελύφη που μπορεί να πιάσει ένας άνθρωπος ταυτόχρονα.

Δ)-Ισοδυναμικές συνδέσεις

Σε περιπτώσεις σφαλμάτων μόνωσης καλωδίων, μπορεί σε ένα κοντινό μεταλλικό αντικείμενο - π.χ. σε μία σωλήνωση κοντά στο καλώδιο - να επαχθεί μία τάση ως προς τη γη λόγω διαρροής.

Έτσι, μπορούν να δημιουργηθούν επικίνδυνες τάσεις επαφής μεταξύ δύο μεταλλικών αντικειμένων (επόμενο σχήμα).

Οι ισοδυναμικές συνδέσεις εξασφαλίζουν μηδενική διαφορά δυναμικού μεταξύ γειτονικών μεταλλικών δικτύων, με τα οποία ενδέχεται να έλθει σε επαφή άτομο

Γενικά, δύο μεταλλικοί σωλήνες ή εκτεταμένες μεταλλικές κατασκευές που μπορεί να πιάσει κανείς ταυτόχρονα, πρέπει να είναι συνδεδεμένες ισοδυναμικά με αγωγό διατομής 6 mm2 τουλάχιστον.  

Η ανάγκη ισοδυναμικής σύνδεσης είναι ιδιαίτερα επιτακτική σε υγρούς χώρους, π.χ.στο μαγειρείο, στο μπάνιο και σε εργοστάσια.

Ε) Μετασχηματιστής γαλβανικής απομόνωσης 230V/230V ή 400V/400V

Είναι ένας μετασχηματιστής 230V/230V ή 400V/400V με τον οποίο τροφοδοτούμε μια συσκευή η οποία δεν είναι πουθενά γειωμένη

Η έννοια του μετασχηματιστή απομόνωσης είναι ότι, καθώς το πρωτεύον τύλιγμα είναι διαχωρισμένο από το δευτερεύον, ο χρήστης δεν υπόκειται στον κίνδυνο ηλεκτροπληξίας, όταν έρθει σε επαφή με έναν από τους δύο αγωγούς εξόδου, που τροφοδοτούν το κύκλωμα σύνδεσης των φορτίων, αφού η τάση που αναπτύσσεται στο δευτερεύον είναι εξ’ επαγωγής, με αποτέλεσμα να καταργείται η έννοια της φάσης.

Όταν βάλεις μετασχηματιστή 1:1 και καλώδια στο έδαφος τότε τα καλώδια μεταξύ τους και το έδαφος παρουσιάζουν χωρητικότητες.

 Δηλαδή αν απλοποιήσουμε το κύκλωμα θα το παρουσιάσουμε με έναν πυκνωτή μεταξύ του κάθε καλωδίου του δευτερεύοντος του μ/τ και της γης και έναν πυκνωτή μεταξύ των δυο καλωδίων του δευτερεύοντος του μ/τ.

C=Q/V

Για μικρές αποστάσεις το φορτίο είναι μικρό, άρα η χωρητικότητα είναι μικρή άρα και η αγωγιμότητα. 

Γι’ αυτό δεν επιτρέπεται η έκταση του κυκλώματος να είναι οποιαδήποτε.
Για 400V επιτρέπονται 260 m, ενώ για 230 V επιτρέπονται 454 m.

Οι μετασχηματιστές πρέπει να έχουν ιδιαίτερα ισχυρή μόνωση μεταξύ πρωτεύοντος και δευτερεύοντος.
Αυτοί πληρούν τους κανονισμούς VDE 0550/Teil 3 και έχουν για 230/400 V τάσεις δοκιμής 4 kV εώς 5 kV.
Σε αντιδιαστολή με αυτά, σε μετασχηματιστές γενικής χρήσης έχουμε τάσεις δοκιμής 2,5 kV έως 3,5 kV.

 Η ισχύς των ΜΣ απομόνωσης είναι περιορισμένη στα 4 kVA για μονοφασικούς 230 V και 10 kVA για τριφασικούς μετασχηματιστές.

Στην περίπτωση που ένα ηλεκτρικά διαχωρισμένο κύκλωμα τροφοδοτεί πάνω από μια συσκευή θα πρέπει τα εκτεθειμένα αγώγιμα μέρη όλων των συσκευών που τροφοδοτούνται από αυτό το κύκλωμα να συνδέονται μεταξύ τους (όχι όμως και με το μεταλλικό περίβλημα της πηγής) με μια αγείωτη ισοδυναμική σύνδεση η οποία θα χρησιμοποιείται αποκλειστικά για αυτό το σκοπό και θα είναι κατασκευασμένη από μονωμένους αγωγούς.

Οι ρευματοδότες που πιθανόν να εγκατασταθούν σε ένα ηλεκτρικά διαχωρισμένο κύκλωμα, θα πρέπει να έχουν ακροδέκτη γείωσης, στον οποίο θα συνδέεται η τοπική αγείωτη ισοδυναμική σύνδεση που αναφέρθηκε προηγουμένως.

Αντίστοιχα και τα καλώδια που θα χρησιμοποιούνται στο κύκλωμα θα πρέπει να έχουν αγωγό προστασίας ο οποίος θα χρησιμοποιείται ως αγωγός της ισοδυναμικής σύνδεσης.   
 

Διάταξη προστασίας σε ΜΣΧ απομόνωσης (επιτηρητές μόνωσης)

 Στις περιπτώσεις όπου δεν έχουμε γειωμένο σύστημα, δηλαδή σ’ όλες εκείνες, όπου η τάση μας προέρχεται από έναν μετασχηματιστή απομόνωσης 400V/400V ή 230V/230V, ο οποίος δεν έχει γειωμένο δευτερεύον, τα ρελέ διαρροής δεν μας προστατεύουν και γι’ αυτό δεν χρησιμοποιούνται.

Στις περιπτώσεις αυτές επιβάλλεται για την ασφάλεια του προσωπικού να επιτηρείται η μόνωση ως προς τη γη των άκρων του δευτερεύοντος του αγείωτου μετασχηματιστή (των πόλων του) μέσω επιτηρητή μόνωσης, μιας συσκευής που ορισμένοι συγχέουν με τα ρελέ διαρροής, αφού στοχεύει σε ανάλογη κάλυψη προστασίας.

531.3 ∆ιατάξεις επιτήρησης της µόνωσης

 Μια διάταξη επιτήρησης της µόνωσης, που χρησιµοποιείται στο σύστηµα σύνδεσης των γειώσεων ΙΤ σύµφωνα µε την παράγραφο 413.1.5.4, είναι ένα όργανο που ελέγχει συνεχώς τη µόνωση µιας ηλεκτρικής εγκατάστασης και δίνει σήµα µόλις εµφανισθεί µια σηµαντική µείωση του επιπέδου της µόνωσης, επιτρέποντας έτσι την ανεύρεση της αιτίας αυτής της µείωσης της µόνωσης, ώστε να µπορέσει να επισκευασθεί η βλάβη πριν συµβεί ένα δεύτερο σφάλµα και, κατ' αυτό τον τρόπο, να αποφευχθεί η διακοπή της τροφοδότησης Σηµείωση: Οι διατάξεις επιτήρησης της µόνωσης µπορεί να λειτουργούν µε µια κατάλληλη χρονική καθυστέρηση. Η διάταξη επιτήρησης της µόνωσης ρυθµίζεται σε µια τιµή χαµηλότερη από εκείνη που ορίζεται στο Κεφάλαιο 61 άρθρο 612.3 για τη συγκεκριµένη εγκατάσταση. Οι διατάξεις επιτήρησης της µόνωσης πρέπει να επιλέγονται και να εγκαθίστανται έτσι, ώστε η τροποποίηση της ρύθµισής τους να είναι δυνατή µόνο µε τη χρήση ενός κλειδιού ή ενός εργαλείου. 

Τον τελευταίο καιρό βγαίνουν από τα εργοστάσια φωτιστικά για κήπους που δέχονται κατευθείαν 230V – αυτό είναι κάτι επικίνδυνο ακόμη και όταν εγκαθιστούμε μετασχηματιστή 230V/230V, τo λεγόμενο 1 προς 1. Αυτός τοποθετείται για να απομονώνει τον ουδέτερο κόμβο του μετασχηματιστή της ΔΕΗ, με αποτέλεσμα να μην μπορεί να γίνει διαρροή – δηλαδή να πιάνουμε τον ένα πόλο του ρεύματος και ουσιαστικά να μη μας χτυπάει.

Όμως εδώ είναι η μεγάλη παγίδα:

Σε έναν υγρό χώρο είναι πολύ μεγάλη η πιθανότητα να γειωθεί, δηλαδή να ακουμπήσει ο ένας πόλος του μετασχηματιστή και να γίνει ένα σώμα με τη γη. 

Τότε, αν ακουμπήσουμε εμείς τον άλλο πόλο και κάνουμε σώμα μέσα από τη γη, θα μας χτυπήσει το ρεύμα ακριβώς όπως θα μας χτυπούσε αν       δεν είχε μπει ο μετασχηματιστής

Το πρόβλημα με τους μετασχηματιστές απομόνωσης είναι ότι (π.χ για φωτισμό κήπου με καλώδια θαμμένα στο έδαφος) μπορεί από βλάβη στη μόνωση του καλωδίου να γειωθεί ο ένας αγωγός του καλωδίου χωρίς να γίνει αντιληπτό οπότε δεν υφίσταται η απομόνωση.

Γι αυτό θα πρέπει να χρησιμοποιούμε επιτηρητή μόνωσης 

Αν τα καλώδια προστατεύονται από σωλήνες τότε μπορούμε να μην χρησιμοποιήσουμε επιτηρητή μόνωσης.

Βέβαια προσωπική μου άποψη είναι ότι για το φωτισμό κήπου η καλύτερη και πιο ασφαλής λύση είναι ο μετασχηματιστής ασφαλείας 230V/42V παρόλο που η εγκατάσταση θα στοιχίσει περισσότερο λόγω αυξημένων διατομών, αλλά η ασφάλεια έρχεται πρώτη..

Ας αφήσουμε τον μετασχηματιστή απομόνωσης 230V/230V μόνο για συσκευές που απαιτούν 230V όπως γκαραζόπορτες κλπ 

Οι μετασχηματιστές απομόνωσης θα είναι μονοφασικοί ή τριφασικοί με  ξεχωριστά τυλίγματα (πρωτεύον και δευτερεύον) και θα πρέπει να συμμορφώνονται με τις απαιτήσεις των διεθνών προτύπων: IEC/EN 61558-1, IEC/EN 61558-2-15 και IEC/EN 62041.

Θα πρέπει να εξασφαλίζουν γαλβανική απομόνωση, όπως απαιτείται από τα πρότυπα IEC/EN 61558-1 και IEC/EN 61558-2-15.

Θα πρέπει επίσης να έχουν διπλή ή ενισχυμένη μόνωση μεταξύ των τυλιγμάτων τους που θα περιορίζει το ρεύμα διαρροής μεταξύ πρωτεύοντος και δευτερεύοντος σε ένταση που δε θα υπερβαίνει τα 3,5 mA.

Επίσης θα πρέπει να διαθέτει μεταλλική θωράκιση που θα καταλήγει σε ακροδέκτη στην εμπρόσθια πλευρά του μετασχηματιστή όπου θα συνδέεται αγωγός ισοδυναμικής γείωσης.

 Τεχνικά χαρακτηριστικά

Ψύξη   αέρας  

Ισχύς εξόδου   3-5-7,5-10 kVA  

Τάση βραχυκύκλωσης   < 3%  

Ρεύμα εν κενώ < 3% του ονομαστικού In  

Ρεύμα μαγνήτισης/εκκίνησης (peak) < 12 x In  

Ρεύμα διαρροής μεταξύ πρωτεύοντος και δευτερεύοντος < 3,5 mA  

Ρεύμα διαρροής μεταξύ δευτερεύοντος και σασί του Μ/Σ < 0,5 mA (μέτρηση εν κενώ) Τάση δευτερεύοντος < 250 V  

Μόνωση :Διπλή, ενισχυμένη μεταξύ των τυλιγμάτων  

Θωράκιση:Μεταλλική μεταξύ των δύο τυλιγμάτων και ακροδέκτη για σύνδεση προς γη Κλάση μόνωσης   B130 (για 3 & 5 kVA)  F155 (για 7,5 & 10 kVA)

 Συμπέρασμα

Σε περίπτωση τροφοδοσίας συσκευών με τη βοήθεια Μ/Σ απομόνωσης θα πρέπει:

1) Οι συσκευές θα πρέπει να είναι αγείωτες
2) Το μήκος των καλωδίων να είναι μικρό (σύμφωνα με τους κανονισμούς)
3) Να προτιμούμε να τροφοδοτούμε μια μόνο συσκευή, αλλά σε περίπτωση τροφοδοσίας περισσότερων συσκευών τα μεταλλικά τους μέρη να ενώνονται με ισοδυναμικές συνδέσεις
4) Να βάλουμε στο δευτερεύον επιτηρητή μόνωσης

Προσωπική μου άποψη είναι να αποφεύγουμε να βάζουμε μετασχηματιστές απομόνωσης σε εξωτερικές εγκαταστάσεις και να προτιμούμε τους μετασχηματιστές ασφαλείας χαμηλής τάσης 12V ή 24V ή 48V

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ

Δεν είναι απαραίτητη η γείωση των συσκευών που